| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
निगमनकथा
Nigamanakathā
एत्तावता हि –
Ettāvatā hi –
‘‘बहुकारस्स यतीनं विपस्सनाचारनिपुणबुद्धीनं,
‘‘Bahukārassa yatīnaṃ vipassanācāranipuṇabuddhīnaṃ,
संयुत्तवरनिकायस्स अत्थसंवण्णनं कातुं॥
Saṃyuttavaranikāyassa atthasaṃvaṇṇanaṃ kātuṃ.
‘‘सद्धम्मस्स चिरट्ठितिमासिसमानेन या मया।
‘‘Saddhammassa ciraṭṭhitimāsisamānena yā mayā;
निपुणा अट्ठकथा आरद्धा सारत्थपकासिनी नाम॥
Nipuṇā aṭṭhakathā āraddhā sāratthapakāsinī nāma.
‘‘सा हि महाअट्ठकथाय सारमादाय निट्ठिता एसा।
‘‘Sā hi mahāaṭṭhakathāya sāramādāya niṭṭhitā esā;
अट्ठसत्ततिमत्ताय पाळिया भाणवारेहि॥
Aṭṭhasattatimattāya pāḷiyā bhāṇavārehi.
‘‘एकूनसट्ठिमत्तो विसुद्धिमग्गोपि भाणवारेहि।
‘‘Ekūnasaṭṭhimatto visuddhimaggopi bhāṇavārehi;
अत्थप्पकासनत्थाय आगमानं कतो यस्मा॥
Atthappakāsanatthāya āgamānaṃ kato yasmā.
‘‘तस्मा तेन सहायं अट्ठकथा भाणवारगणनाय।
‘‘Tasmā tena sahāyaṃ aṭṭhakathā bhāṇavāragaṇanāya;
थोकेन अपरिपूरं सत्ततिंससतं होति॥
Thokena aparipūraṃ sattatiṃsasataṃ hoti.
‘‘सत्ततिंसाधिकसत-परिमाणं भाणवारतो एवं।
‘‘Sattatiṃsādhikasata-parimāṇaṃ bhāṇavārato evaṃ;
समयं पकासयन्तिं महाविहाराधिवासीनं॥
Samayaṃ pakāsayantiṃ mahāvihārādhivāsīnaṃ.
‘‘मूलट्ठकथाय सारमादाय मया इमं करोन्तेन।
‘‘Mūlaṭṭhakathāya sāramādāya mayā imaṃ karontena;
यं पुञ्ञमुपचितं तेन होतु सब्बो सुखी लोको॥
Yaṃ puññamupacitaṃ tena hotu sabbo sukhī loko.
‘‘एतिस्सा करणत्थं थेरेन भदन्तजोतिपालेन।
‘‘Etissā karaṇatthaṃ therena bhadantajotipālena;
सुचिसीलेन सुभासितस्स पकासयन्तञाणेन॥
Sucisīlena subhāsitassa pakāsayantañāṇena.
‘‘सासनविभूतिकामेन याचमानेन मं सुभगुणेन।
‘‘Sāsanavibhūtikāmena yācamānena maṃ subhaguṇena;
यं समधिगतं पुञ्ञं तेनापि जनो सुखी भवतू’’ति॥
Yaṃ samadhigataṃ puññaṃ tenāpi jano sukhī bhavatū’’ti.
परमविसुद्धसद्धाबुद्धिवीरियप्पटिमण्डितेन सीलाचारज्जवमद्दवादिगुणसमुदयसमुदितेन सकसमयसमयन्तरगहनज्झोगाहणसमत्थेन पञ्ञावेय्यत्तियसमन्नागतेन तिपिटकपरियत्तिप्पभेदे साट्ठकथे सत्थुसासने अप्पटिहतञाणप्पभावेन महावेय्याकरणेन करणसम्पत्तिजनितसुखविनिग्गतमधुरोदारवचनलावण्णयुत्तेन युत्तमुत्तवादिना वादीवरेन महाकविना पभिन्नपटिसम्भिदापरिवारे छळभिञ्ञादिप्पभेदगुणप्पटिमण्डिते उत्तरिमनुस्सधम्मे सुप्पतिट्ठितबुद्धीनं थेरवंसप्पदीपानं थेरानं महाविहारवासीनं वंसालङ्कारभूतेन विपुलविसुद्धबुद्धिना बुद्धघोसोति गरूहि गहितनामधेय्येन थेरेन कता अयं सारत्थप्पकासिनी नाम संयुत्तनिकायट्ठकथा।
Paramavisuddhasaddhābuddhivīriyappaṭimaṇḍitena sīlācārajjavamaddavādiguṇasamudayasamuditena sakasamayasamayantaragahanajjhogāhaṇasamatthena paññāveyyattiyasamannāgatena tipiṭakapariyattippabhede sāṭṭhakathe satthusāsane appaṭihatañāṇappabhāvena mahāveyyākaraṇena karaṇasampattijanitasukhaviniggatamadhurodāravacanalāvaṇṇayuttena yuttamuttavādinā vādīvarena mahākavinā pabhinnapaṭisambhidāparivāre chaḷabhiññādippabhedaguṇappaṭimaṇḍite uttarimanussadhamme suppatiṭṭhitabuddhīnaṃ theravaṃsappadīpānaṃ therānaṃ mahāvihāravāsīnaṃ vaṃsālaṅkārabhūtena vipulavisuddhabuddhinā buddhaghosoti garūhi gahitanāmadheyyena therena katā ayaṃ sāratthappakāsinī nāma saṃyuttanikāyaṭṭhakathā.
‘‘ताव तिट्ठतु लोकस्मिं, लोकनित्थरणेसिनं।
‘‘Tāva tiṭṭhatu lokasmiṃ, lokanittharaṇesinaṃ;
दस्सेन्ती कुलपुत्तानं, नयं सीलविसुद्धिया॥
Dassentī kulaputtānaṃ, nayaṃ sīlavisuddhiyā.
‘‘याव बुद्धोति नामम्पि, सुद्धचित्तस्स तादिनो।
‘‘Yāva buddhoti nāmampi, suddhacittassa tādino;
लोकम्हि लोकजेट्ठस्स, पवत्तति महेसिनो’’ति॥
Lokamhi lokajeṭṭhassa, pavattati mahesino’’ti.
सारत्थप्पकासिनी नाम
Sāratthappakāsinī nāma
संयुत्तनिकाय-अट्ठकथा सब्बाकारेन निट्ठिता।
Saṃyuttanikāya-aṭṭhakathā sabbākārena niṭṭhitā.
