Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
నిగమనకథా
Nigamanakathā
ఏత్తావతా హి –
Ettāvatā hi –
‘‘బహుకారస్స యతీనం విపస్సనాచారనిపుణబుద్ధీనం,
‘‘Bahukārassa yatīnaṃ vipassanācāranipuṇabuddhīnaṃ,
సంయుత్తవరనికాయస్స అత్థసంవణ్ణనం కాతుం.
Saṃyuttavaranikāyassa atthasaṃvaṇṇanaṃ kātuṃ.
‘‘సద్ధమ్మస్స చిరట్ఠితిమాసిసమానేన యా మయా;
‘‘Saddhammassa ciraṭṭhitimāsisamānena yā mayā;
నిపుణా అట్ఠకథా ఆరద్ధా సారత్థపకాసినీ నామ.
Nipuṇā aṭṭhakathā āraddhā sāratthapakāsinī nāma.
‘‘సా హి మహాఅట్ఠకథాయ సారమాదాయ నిట్ఠితా ఏసా;
‘‘Sā hi mahāaṭṭhakathāya sāramādāya niṭṭhitā esā;
అట్ఠసత్తతిమత్తాయ పాళియా భాణవారేహి.
Aṭṭhasattatimattāya pāḷiyā bhāṇavārehi.
‘‘ఏకూనసట్ఠిమత్తో విసుద్ధిమగ్గోపి భాణవారేహి;
‘‘Ekūnasaṭṭhimatto visuddhimaggopi bhāṇavārehi;
అత్థప్పకాసనత్థాయ ఆగమానం కతో యస్మా.
Atthappakāsanatthāya āgamānaṃ kato yasmā.
‘‘తస్మా తేన సహాయం అట్ఠకథా భాణవారగణనాయ;
‘‘Tasmā tena sahāyaṃ aṭṭhakathā bhāṇavāragaṇanāya;
థోకేన అపరిపూరం సత్తతింససతం హోతి.
Thokena aparipūraṃ sattatiṃsasataṃ hoti.
‘‘సత్తతింసాధికసత-పరిమాణం భాణవారతో ఏవం;
‘‘Sattatiṃsādhikasata-parimāṇaṃ bhāṇavārato evaṃ;
సమయం పకాసయన్తిం మహావిహారాధివాసీనం.
Samayaṃ pakāsayantiṃ mahāvihārādhivāsīnaṃ.
‘‘మూలట్ఠకథాయ సారమాదాయ మయా ఇమం కరోన్తేన;
‘‘Mūlaṭṭhakathāya sāramādāya mayā imaṃ karontena;
యం పుఞ్ఞముపచితం తేన హోతు సబ్బో సుఖీ లోకో.
Yaṃ puññamupacitaṃ tena hotu sabbo sukhī loko.
‘‘ఏతిస్సా కరణత్థం థేరేన భదన్తజోతిపాలేన;
‘‘Etissā karaṇatthaṃ therena bhadantajotipālena;
సుచిసీలేన సుభాసితస్స పకాసయన్తఞాణేన.
Sucisīlena subhāsitassa pakāsayantañāṇena.
‘‘సాసనవిభూతికామేన యాచమానేన మం సుభగుణేన;
‘‘Sāsanavibhūtikāmena yācamānena maṃ subhaguṇena;
యం సమధిగతం పుఞ్ఞం తేనాపి జనో సుఖీ భవతూ’’తి.
Yaṃ samadhigataṃ puññaṃ tenāpi jano sukhī bhavatū’’ti.
పరమవిసుద్ధసద్ధాబుద్ధివీరియప్పటిమణ్డితేన సీలాచారజ్జవమద్దవాదిగుణసముదయసముదితేన సకసమయసమయన్తరగహనజ్ఝోగాహణసమత్థేన పఞ్ఞావేయ్యత్తియసమన్నాగతేన తిపిటకపరియత్తిప్పభేదే సాట్ఠకథే సత్థుసాసనే అప్పటిహతఞాణప్పభావేన మహావేయ్యాకరణేన కరణసమ్పత్తిజనితసుఖవినిగ్గతమధురోదారవచనలావణ్ణయుత్తేన యుత్తముత్తవాదినా వాదీవరేన మహాకవినా పభిన్నపటిసమ్భిదాపరివారే ఛళభిఞ్ఞాదిప్పభేదగుణప్పటిమణ్డితే ఉత్తరిమనుస్సధమ్మే సుప్పతిట్ఠితబుద్ధీనం థేరవంసప్పదీపానం థేరానం మహావిహారవాసీనం వంసాలఙ్కారభూతేన విపులవిసుద్ధబుద్ధినా బుద్ధఘోసోతి గరూహి గహితనామధేయ్యేన థేరేన కతా అయం సారత్థప్పకాసినీ నామ సంయుత్తనికాయట్ఠకథా.
Paramavisuddhasaddhābuddhivīriyappaṭimaṇḍitena sīlācārajjavamaddavādiguṇasamudayasamuditena sakasamayasamayantaragahanajjhogāhaṇasamatthena paññāveyyattiyasamannāgatena tipiṭakapariyattippabhede sāṭṭhakathe satthusāsane appaṭihatañāṇappabhāvena mahāveyyākaraṇena karaṇasampattijanitasukhaviniggatamadhurodāravacanalāvaṇṇayuttena yuttamuttavādinā vādīvarena mahākavinā pabhinnapaṭisambhidāparivāre chaḷabhiññādippabhedaguṇappaṭimaṇḍite uttarimanussadhamme suppatiṭṭhitabuddhīnaṃ theravaṃsappadīpānaṃ therānaṃ mahāvihāravāsīnaṃ vaṃsālaṅkārabhūtena vipulavisuddhabuddhinā buddhaghosoti garūhi gahitanāmadheyyena therena katā ayaṃ sāratthappakāsinī nāma saṃyuttanikāyaṭṭhakathā.
‘‘తావ తిట్ఠతు లోకస్మిం, లోకనిత్థరణేసినం;
‘‘Tāva tiṭṭhatu lokasmiṃ, lokanittharaṇesinaṃ;
దస్సేన్తీ కులపుత్తానం, నయం సీలవిసుద్ధియా.
Dassentī kulaputtānaṃ, nayaṃ sīlavisuddhiyā.
‘‘యావ బుద్ధోతి నామమ్పి, సుద్ధచిత్తస్స తాదినో;
‘‘Yāva buddhoti nāmampi, suddhacittassa tādino;
లోకమ్హి లోకజేట్ఠస్స, పవత్తతి మహేసినో’’తి.
Lokamhi lokajeṭṭhassa, pavattati mahesino’’ti.
సారత్థప్పకాసినీ నామ
Sāratthappakāsinī nāma
సంయుత్తనికాయ-అట్ఠకథా సబ్బాకారేన నిట్ఠితా.
Saṃyuttanikāya-aṭṭhakathā sabbākārena niṭṭhitā.