| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
นิคมนกถา
Nigamanakathā
เอตฺตาวตา จ –
Ettāvatā ca –
อายาจิโต สุมตินา เถเรน ภทนฺตโชติปาเลน;
Āyācito sumatinā therena bhadantajotipālena;
กญฺจิปุราทีสุ มยา ปุเพฺพ สทฺธิํ วสเนฺตนฯ
Kañcipurādīsu mayā pubbe saddhiṃ vasantena.
วรตมฺพปณฺณิทีเป มหาวิหารมฺหิ วสนกาเลปิ;
Varatambapaṇṇidīpe mahāvihāramhi vasanakālepi;
ปากํ คเต วิย ทุเม วลญฺชมานมฺหิ สทฺธเมฺมฯ
Pākaṃ gate viya dume valañjamānamhi saddhamme.
ปารํ ปิฎกตฺตยสาครสฺส คนฺตฺวา ฐิเตน สุมตินา;
Pāraṃ piṭakattayasāgarassa gantvā ṭhitena sumatinā;
ปริสุทฺธาชีเวนาภิยาจิโต ชีวเกนาปิฯ
Parisuddhājīvenābhiyācito jīvakenāpi.
ธมฺมกถาย นิปุณปรมนิกายสฺสฎฺฐกถํ อารโทฺธ;
Dhammakathāya nipuṇaparamanikāyassaṭṭhakathaṃ āraddho;
ยมหํ จิรกาลฎฺฐิติมิจฺฉโนฺต สาสนวรสฺสฯ
Yamahaṃ cirakālaṭṭhitimicchanto sāsanavarassa.
สา หิ มหาอฎฺฐกถาย สารมาทาย นิฎฺฐิตา เอสา;
Sā hi mahāaṭṭhakathāya sāramādāya niṭṭhitā esā;
จตุนวุติปริมาณาย ปาฬิยา ภาณวาเรหิฯ
Catunavutiparimāṇāya pāḷiyā bhāṇavārehi.
สพฺพาคมสํวณฺณนมโนรโถ ปูริโต จ เม ยสฺมา;
Sabbāgamasaṃvaṇṇanamanoratho pūrito ca me yasmā;
เอตาย มโนรถปูรณีติ นามํ ตโต อสฺสาฯ
Etāya manorathapūraṇīti nāmaṃ tato assā.
เอกูนสฎฺฐิมโตฺต วิสุทฺธิมโคฺคปิ ภาณวาเรหิ;
Ekūnasaṭṭhimatto visuddhimaggopi bhāṇavārehi;
อตฺถปฺปกาสนตฺถาย อาคมานํ กโต ยสฺมาฯ
Atthappakāsanatthāya āgamānaṃ kato yasmā.
ตสฺมา เตน สหายํ คาถาคณนานเยน อฎฺฐกถา;
Tasmā tena sahāyaṃ gāthāgaṇanānayena aṭṭhakathā;
ตีหาธิกทิยฑฺฒสตํ วิเญฺญยฺยา ภาณวารานํฯ
Tīhādhikadiyaḍḍhasataṃ viññeyyā bhāṇavārānaṃ.
ตีหาธิกทิยฑฺฒสตปฺปมาณมิติ ภาณวารโต เอสา;
Tīhādhikadiyaḍḍhasatappamāṇamiti bhāṇavārato esā;
สมยํ ปกาสยนฺตี มหาวิหาราธิวาสีนํฯ
Samayaṃ pakāsayantī mahāvihārādhivāsīnaṃ.
มูลฎฺฐกถาสารํ อาทาย มยา อิมํ กโรเนฺตน;
Mūlaṭṭhakathāsāraṃ ādāya mayā imaṃ karontena;
ยํ ปุญฺญมุปจิตํ เตน โหตุ โลโก สทา สุขิโตติฯ
Yaṃ puññamupacitaṃ tena hotu loko sadā sukhitoti.
ปรมวิสุทฺธสทฺธาพุทฺธิวีริยปฺปฎิมณฺฑิเตน สีลาจารชฺชวมทฺทวาทิคุณสมุทยสมุทิเตน สกสมยสมยนฺตรคหนโชฺฌคาหนสมเตฺถน ปญฺญาเวยฺยตฺติยสมนฺนาคเตน ติปิฎกปริยตฺติปฺปเภเท สาฎฺฐกเถ สตฺถุ สาสเน อปฺปฎิหตญาณปฺปภาเวน มหาเวยฺยากรเณน กรณสมฺปตฺติชนิตสุขวินิคฺคตมธุโรทารวจนลาวณฺณยุเตฺตน ยุตฺตมุตฺตวาทินา วาทีวเรน มหากวินา ปภินฺนปฎิสมฺภิทาปริวาเร ฉฬภิญฺญาทิปฺปเภทคุณปฺปฎิมณฺฑิเต อุตฺตริมนุสฺสธเมฺม สุปฺปติฎฺฐิตพุทฺธีนํ เถรานํ เถรวํสปฺปทีปานํ มหาวิหารวาสีนํ วํสาลงฺการภูเตน สุวิปุลวิสุทฺธพุทฺธินา พุทฺธโฆโสติ ครูหิ คหิตนามเธเยฺยน เถเรน กตา อยํ มโนรถปูรณี นาม องฺคุตฺตรนิกายฎฺฐกถา –
Paramavisuddhasaddhābuddhivīriyappaṭimaṇḍitena sīlācārajjavamaddavādiguṇasamudayasamuditena sakasamayasamayantaragahanajjhogāhanasamatthena paññāveyyattiyasamannāgatena tipiṭakapariyattippabhede sāṭṭhakathe satthu sāsane appaṭihatañāṇappabhāvena mahāveyyākaraṇena karaṇasampattijanitasukhaviniggatamadhurodāravacanalāvaṇṇayuttena yuttamuttavādinā vādīvarena mahākavinā pabhinnapaṭisambhidāparivāre chaḷabhiññādippabhedaguṇappaṭimaṇḍite uttarimanussadhamme suppatiṭṭhitabuddhīnaṃ therānaṃ theravaṃsappadīpānaṃ mahāvihāravāsīnaṃ vaṃsālaṅkārabhūtena suvipulavisuddhabuddhinā buddhaghosoti garūhi gahitanāmadheyyena therena katā ayaṃ manorathapūraṇī nāma aṅguttaranikāyaṭṭhakathā –
ตาว ติฎฺฐตุ โลกสฺมิํ, โลกนิตฺถรเณสินํ;
Tāva tiṭṭhatu lokasmiṃ, lokanittharaṇesinaṃ;
ทเสฺสนฺตี กุลปุตฺตานํ, นยํ จิตฺตวิสุทฺธิยาฯ
Dassentī kulaputtānaṃ, nayaṃ cittavisuddhiyā.
ยาว พุโทฺธติ นามมฺปิ, สุทฺธจิตฺตสฺส ตาทิโน;
Yāva buddhoti nāmampi, suddhacittassa tādino;
โลกมฺหิ โลกเชฎฺฐสฺส, ปวตฺตติ มเหสิโนติฯ
Lokamhi lokajeṭṭhassa, pavattati mahesinoti.
มโนรถปูรณี นาม
Manorathapūraṇī nāma
องฺคุตฺตรนิกาย-อฎฺฐกถา สพฺพากาเรน นิฎฺฐิตาฯ
Aṅguttaranikāya-aṭṭhakathā sabbākārena niṭṭhitā.
