Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อิติวุตฺตก-อฎฺฐกถา • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
นิคมนกถา
Nigamanakathā
เอตฺตาวตา จ –
Ettāvatā ca –
ธมฺมิสฺสเรน ชคโต, ธมฺมาโลกวิธายินา;
Dhammissarena jagato, dhammālokavidhāyinā;
ธมฺมานํ โพธเนยฺยานํ, ชานตา เทสนาวิธิํฯ
Dhammānaṃ bodhaneyyānaṃ, jānatā desanāvidhiṃ.
ตํ ตํ นิทานมาคมฺม, สพฺพโลกหิเตสินา;
Taṃ taṃ nidānamāgamma, sabbalokahitesinā;
เอกกาทิปฺปเภเทน, เทสิตานิ มเหสินาฯ
Ekakādippabhedena, desitāni mahesinā.
ทสุตฺตรสตํ เทฺว จ, สุตฺตานิ อิติวุตฺตกํ;
Dasuttarasataṃ dve ca, suttāni itivuttakaṃ;
อิติวุตฺตปฺปเภเทน, สงฺคายิํสุ มเหสโยฯ
Itivuttappabhedena, saṅgāyiṃsu mahesayo.
ฉฬภิญฺญา วสิปฺปตฺตา, ปภินฺนปฎิสมฺภิทา;
Chaḷabhiññā vasippattā, pabhinnapaṭisambhidā;
ยํ ตํ สาสนโธรยฺหา, ธมฺมสงฺคาหกา ปุเรฯ
Yaṃ taṃ sāsanadhorayhā, dhammasaṅgāhakā pure.
ตสฺส อตฺถํ ปกาเสตุํ, โปราณฎฺฐกถานยํ;
Tassa atthaṃ pakāsetuṃ, porāṇaṭṭhakathānayaṃ;
นิสฺสาย ยา สมารทฺธา, อตฺถสํวณฺณนา มยาฯ
Nissāya yā samāraddhā, atthasaṃvaṇṇanā mayā.
สา ตตฺถ ปรมตฺถานํ, สุตฺตเนฺตสุ ยถารหํ;
Sā tattha paramatthānaṃ, suttantesu yathārahaṃ;
ปกาสนา ปรมตฺถ-ทีปนี นาม นามโตฯ
Pakāsanā paramattha-dīpanī nāma nāmato.
สมฺปตฺตา ปรินิฎฺฐานํ, อนากุลวินิจฺฉยา;
Sampattā pariniṭṭhānaṃ, anākulavinicchayā;
อฎฺฐตฺติํสปฺปมาณาย, ปาฬิยา ภาณวารโตฯ
Aṭṭhattiṃsappamāṇāya, pāḷiyā bhāṇavārato.
อิติ ตํ สงฺขโรเนฺตน, ยํ ตํ อธิคตํ มยา;
Iti taṃ saṅkharontena, yaṃ taṃ adhigataṃ mayā;
ปุญฺญํ ตสฺสานุภาเวน, โลกนาถสฺส สาสนํฯ
Puññaṃ tassānubhāvena, lokanāthassa sāsanaṃ.
โอคาเหตฺวา วิสุทฺธาย, สีลาทิปฎิปตฺติยา;
Ogāhetvā visuddhāya, sīlādipaṭipattiyā;
สเพฺพปิ ปาณิโน โหนฺตุ, วิมุตฺติรสภาคิโนฯ
Sabbepi pāṇino hontu, vimuttirasabhāgino.
จิรํ ติฎฺฐตุ โลกสฺมิํ, สมฺมาสมฺพุทฺธสาสนํ;
Ciraṃ tiṭṭhatu lokasmiṃ, sammāsambuddhasāsanaṃ;
ตสฺมิํ สคารวา นิจฺจํ, โหนฺตุ สเพฺพปิ ปาณิโนฯ
Tasmiṃ sagāravā niccaṃ, hontu sabbepi pāṇino.
สมฺมา วสฺสตุ กาเลน, เทโวปิ ชคติปฺปติ;
Sammā vassatu kālena, devopi jagatippati;
สทฺธมฺมนิรโต โลกํ, ธเมฺมเนว ปสาสตูติฯ
Saddhammanirato lokaṃ, dhammeneva pasāsatūti.
อิติ พทรติตฺถวิหารวาสินา อาจริยธมฺมปาเลน กตา
Iti badaratitthavihāravāsinā ācariyadhammapālena katā
อิติวุตฺตกสฺส อฎฺฐกถา นิฎฺฐิตาฯ
Itivuttakassa aṭṭhakathā niṭṭhitā.