Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဓမ္မသင္ဂဏိ-အဋ္ဌကထာ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
နိဂမနကထာ
Nigamanakathā
ဧတ္တာဝတာ စ –
Ettāvatā ca –
စိတ္တံ ရူပဉ္စ နိက္ခေပံ၊ အတ္ထုဒ္ဓာရံ မနောရမံ။
Cittaṃ rūpañca nikkhepaṃ, atthuddhāraṃ manoramaṃ;
ယံ လောကနာထော ဘာဇေန္တော၊ ဒေသေသိ ဓမ္မသင္ဂဏိံ။
Yaṃ lokanātho bhājento, desesi dhammasaṅgaṇiṃ.
အဘိဓမ္မသ္သ သင္ဂယ္ဟ၊ ဓမ္မေ အနဝသေသတော။
Abhidhammassa saṅgayha, dhamme anavasesato;
ဌိတာယ တသ္သာ အာရဒ္ဓာ၊ ယာ မယာ အတ္ထဝဏ္ဏနာ။
Ṭhitāya tassā āraddhā, yā mayā atthavaṇṇanā.
အနာကုလာနမတ္ထာနံ၊ သမ္ဘဝာ အဋ္ဌသာလိနီ။
Anākulānamatthānaṃ, sambhavā aṭṭhasālinī;
ဣတိ နာမေန သာ ဧသာ၊ သန္နိဋ္ဌာနမုပာဂတာ။
Iti nāmena sā esā, sanniṭṭhānamupāgatā.
ဧကူနစတ္တာလီသာယ၊ ပာဠိယာ ဘာဏဝာရတော။
Ekūnacattālīsāya, pāḷiyā bhāṇavārato;
စိရဋ္ဌိတတ္ထံ ဓမ္မသ္သ၊ နိဋ္ဌာပေန္တေန တံ မယာ။
Ciraṭṭhitatthaṃ dhammassa, niṭṭhāpentena taṃ mayā.
ယံ ပတ္တံ ကုသလံ တသ္သ၊ အာနုဘာဝေန ပာဏိနော။
Yaṃ pattaṃ kusalaṃ tassa, ānubhāvena pāṇino;
သဗ္ဗေ သဒ္ဓမ္မရာဇသ္သ၊ ဉတ္ဝာ ဓမ္မံ သုခာဝဟံ။
Sabbe saddhammarājassa, ñatvā dhammaṃ sukhāvahaṃ.
ပာပုဏန္တု ဝိသုဒ္ဓာယ၊ သုခာယ ပဋိပတ္တိယာ။
Pāpuṇantu visuddhāya, sukhāya paṭipattiyā;
အသောကမနုပာယာသံ၊ နိဗ္ဗာနသုခမုတ္တမံ။
Asokamanupāyāsaṃ, nibbānasukhamuttamaṃ.
စိရံ တိဋ္ဌတု သဒ္ဓမ္မော၊ ဓမ္မေ ဟောန္တု သဂာရဝာ။
Ciraṃ tiṭṭhatu saddhammo, dhamme hontu sagāravā;
သဗ္ဗေပိ သတ္တာ ကာလေန၊ သမ္မာ ဒေဝော ပဝသ္သတု။
Sabbepi sattā kālena, sammā devo pavassatu.
ယထာ ရက္ခိံသု ပောရာဏာ၊ သုရာဇာနော တထေဝိမံ။
Yathā rakkhiṃsu porāṇā, surājāno tathevimaṃ;
ရာဇာ ရက္ခတု ဓမ္မေန၊ အတ္တနောဝ ပဇံ ပဇန္တိ။
Rājā rakkhatu dhammena, attanova pajaṃ pajanti.
ပရမဝိသုဒ္ဓသဒ္ဓာဗုဒ္ဓိဝီရိယပဋိမဏ္ဍိတေန သီလာစာရဇ္ဇဝမဒ္ဒဝာဒိဂုဏသမုဒယသမုဒိတေန သကသမယသမယန္တရဂဟနဇ္ဈောဂာဟဏသမတ္ထေန ပညာဝေယ္ယတ္တိယသမန္နာဂတေန တိပိဋကပရိယတ္တိပ္ပဘေဒေ သာဋ္ဌကထေ သတ္ထုသာသနေ အပ္ပဋိဟတဉာဏပ္ပဘာဝေန မဟာဝေယ္ယာကရဏေန ကရဏသမ္ပတ္တိဇနိတသုခဝိနိဂ္ဂတမဓုရောဒာရဝစနလာဝဏ္ဏယုတ္တေန ယုတ္တမုတ္တဝာဒိနာ ဝာဒီဝရေန မဟာကဝိနာ ပဘိန္နပဋိသမ္ဘိဒာပရိဝာရေ ဆဠဘိညာဒိပ္ပဘေဒဂုဏပဋိမဏ္ဍိတေ ဥတ္တရိမနုသ္သဓမ္မေ သုပ္ပတိဋ္ဌိတဗုဒ္ဓီနံ ထေရဝံသပ္ပဒီပာနံ ထေရာနံ မဟာဝိဟာရဝာသီနံ ဝံသာလင္ကာရဘူတေန ဝိပုလဝိသုဒ္ဓဗုဒ္ဓိနာ ဗုဒ္ဓဃောသောတိ ဂရူဟိ ဂဟိတနာမဓေယ္ယေန ထေရေန ကတာ အယံ အဋ္ဌသာလိနီ နာမ ဓမ္မသင္ဂဟဋ္ဌကထာ။
Paramavisuddhasaddhābuddhivīriyapaṭimaṇḍitena sīlācārajjavamaddavādiguṇasamudayasamuditena sakasamayasamayantaragahanajjhogāhaṇasamatthena paññāveyyattiyasamannāgatena tipiṭakapariyattippabhede sāṭṭhakathe satthusāsane appaṭihatañāṇappabhāvena mahāveyyākaraṇena karaṇasampattijanitasukhaviniggatamadhurodāravacanalāvaṇṇayuttena yuttamuttavādinā vādīvarena mahākavinā pabhinnapaṭisambhidāparivāre chaḷabhiññādippabhedaguṇapaṭimaṇḍite uttarimanussadhamme suppatiṭṭhitabuddhīnaṃ theravaṃsappadīpānaṃ therānaṃ mahāvihāravāsīnaṃ vaṃsālaṅkārabhūtena vipulavisuddhabuddhinā buddhaghosoti garūhi gahitanāmadheyyena therena katā ayaṃ aṭṭhasālinī nāma dhammasaṅgahaṭṭhakathā.
တာဝ တိဋ္ဌတု လောကသ္မိံ၊ လောကနိတ္ထရဏေသိနံ။
Tāva tiṭṭhatu lokasmiṃ, lokanittharaṇesinaṃ;
ဒသ္သေန္တီ ကုလပုတ္တာနံ၊ နယံ ပညာဝိသုဒ္ဓိယာ။
Dassentī kulaputtānaṃ, nayaṃ paññāvisuddhiyā.
ယာဝ ‘ဗုဒ္ဓော’တိ နာမမ္ပိ၊ သုဒ္ဓစိတ္တသ္သ တာဒိနော။
Yāva ‘buddho’ti nāmampi, suddhacittassa tādino;
လောကမ္ဟိ လောကဇေဋ္ဌသ္သ၊ ပဝတ္တတိ မဟေသိနောတိ။
Lokamhi lokajeṭṭhassa, pavattati mahesinoti.
အဋ္ဌသာလိနီ နာမ
Aṭṭhasālinī nāma
ဓမ္မသင္ဂဟ-အဋ္ဌကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Dhammasaṅgaha-aṭṭhakathā niṭṭhitā.