Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ನಿಗಮನಕಥಾ
Nigamanakathā
ಏತ್ತಾವತಾ ಚ –
Ettāvatā ca –
ಉಭತೋ ವಿಭಙ್ಗಖನ್ಧಕ-ಪರಿವಾರವಿಭತ್ತಿದೇಸನಂ ನಾಥೋ।
Ubhato vibhaṅgakhandhaka-parivāravibhattidesanaṃ nātho;
ವಿನಯಪಿಟಕಂ ವಿನೇನ್ತೋ, ವೇನೇಯ್ಯಂ ಯಂ ಜಿನೋ ಆಹ॥
Vinayapiṭakaṃ vinento, veneyyaṃ yaṃ jino āha.
ಸಮಧಿಕಸತ್ತವೀಸತಿ-ಸಹಸ್ಸಮತ್ತೇನ ತಸ್ಸ ಗನ್ಥೇನ।
Samadhikasattavīsati-sahassamattena tassa ganthena;
ಸಂವಣ್ಣನಾ ಸಮತ್ತಾ, ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾ ನಾಮ॥
Saṃvaṇṇanā samattā, samantapāsādikā nāma.
ತತ್ರಿದಂ ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾಯ ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕತ್ತಸ್ಮಿಂ –
Tatridaṃ samantapāsādikāya samantapāsādikattasmiṃ –
ಆಚರಿಯಪರಮ್ಪರತೋ, ನಿದಾನವತ್ಥುಪ್ಪಭೇದದೀಪನತೋ।
Ācariyaparamparato, nidānavatthuppabhedadīpanato;
ಪರಸಮಯವಿವಜ್ಜನತೋ, ಸಕಸಮಯವಿಸುದ್ಧಿತೋ ಚೇವ॥
Parasamayavivajjanato, sakasamayavisuddhito ceva.
ಬ್ಯಞ್ಜನಪರಿಸೋಧನತೋ, ಪದತ್ಥತೋ ಪಾಳಿಯೋಜನಕ್ಕಮತೋ।
Byañjanaparisodhanato, padatthato pāḷiyojanakkamato;
ಸಿಕ್ಖಾಪದನಿಚ್ಛಯತೋ, ವಿಭಙ್ಗನಯಭೇದದಸ್ಸನತೋ॥
Sikkhāpadanicchayato, vibhaṅganayabhedadassanato.
ಸಮ್ಪಸ್ಸತಂ ನ ದಿಸ್ಸತಿ, ಕಿಞ್ಚಿ ಅಪಾಸಾದಿಕಂ ಯತೋ ಏತ್ಥ।
Sampassataṃ na dissati, kiñci apāsādikaṃ yato ettha;
ವಿಞ್ಞೂನಮಯಂ ತಸ್ಮಾ, ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾತ್ವೇವ॥
Viññūnamayaṃ tasmā, samantapāsādikātveva.
ಸಂವಣ್ಣನಾ ಪವತ್ತಾ, ವಿನಯಸ್ಸ ವಿನೇಯ್ಯದಮನಕುಸಲೇನ।
Saṃvaṇṇanā pavattā, vinayassa vineyyadamanakusalena;
ವುತ್ತಸ್ಸ ಲೋಕನಾಥೇನ, ಲೋಕಮನುಕಮ್ಪಮಾನೇನಾತಿ॥
Vuttassa lokanāthena, lokamanukampamānenāti.
ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಞ್ಚೇವ , ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಮೇವಚ।
Mahāaṭṭhakathañceva , mahāpaccarimevaca;
ಕುರುನ್ದಿಞ್ಚಾತಿ ತಿಸ್ಸೋಪಿ, ಸೀಹಳಟ್ಠಕಥಾ ಇಮಾ॥
Kurundiñcāti tissopi, sīhaḷaṭṭhakathā imā.
ಬುದ್ಧಮಿತ್ತೋತಿ ನಾಮೇನ, ವಿಸ್ಸುತಸ್ಸ ಯಸಸ್ಸಿನೋ।
Buddhamittoti nāmena, vissutassa yasassino;
ವಿನಯಞ್ಞುಸ್ಸ ಧೀರಸ್ಸ, ಸುತ್ವಾ ಥೇರಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ॥
Vinayaññussa dhīrassa, sutvā therassa santike.
ಮಹಾಮೇಘವನುಯ್ಯಾನೇ, ಭೂಮಿಭಾಗೇ ಪತಿಟ್ಠಿತೋ।
Mahāmeghavanuyyāne, bhūmibhāge patiṭṭhito;
ಮಹಾವಿಹಾರೋ ಯೋ ಸತ್ಥು, ಮಹಾಬೋಧಿವಿಭೂಸಿತೋ॥
Mahāvihāro yo satthu, mahābodhivibhūsito.
ಯಂ ತಸ್ಸ ದಕ್ಖಿಣೇ ಭಾಗೇ, ಪಧಾನಘರಮುತ್ತಮಂ।
Yaṃ tassa dakkhiṇe bhāge, padhānagharamuttamaṃ;
ಸುಚಿಚಾರಿತ್ತಸೀಲೇನ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸೇವಿತಂ॥
Sucicārittasīlena, bhikkhusaṅghena sevitaṃ.
ಉಳಾರಕುಲಸಮ್ಭೂತೋ , ಸಙ್ಘುಪಟ್ಠಾಯಕೋ ಸದಾ।
Uḷārakulasambhūto , saṅghupaṭṭhāyako sadā;
ಅನಾಕುಲಾಯ ಸದ್ಧಾಯ, ಪಸನ್ನೋ ರತನತ್ತಯೇ॥
Anākulāya saddhāya, pasanno ratanattaye.
ಮಹಾನಿಗಮಸಾಮೀತಿ , ವಿಸ್ಸುತೋ ತತ್ಥ ಕಾರಯಿ।
Mahānigamasāmīti , vissuto tattha kārayi;
ಚಾರುಪಾಕಾರಸಞ್ಚಿತಂ, ಯಂ ಪಾಸಾದಂ ಮನೋರಮಂ॥
Cārupākārasañcitaṃ, yaṃ pāsādaṃ manoramaṃ.
ಸೀತಚ್ಛಾಯತರೂಪೇತಂ, ಸಮ್ಪನ್ನಸಲಿಲಾಸಯಂ।
Sītacchāyatarūpetaṃ, sampannasalilāsayaṃ;
ವಸತಾ ತತ್ರ ಪಾಸಾದೇ, ಮಹಾನಿಗಮಸಾಮಿನೋ॥
Vasatā tatra pāsāde, mahānigamasāmino.
ಸುಚಿಸೀಲಸಮಾಚಾರಂ, ಥೇರಂ ಬುದ್ಧಸಿರಿವ್ಹಯಂ।
Sucisīlasamācāraṃ, theraṃ buddhasirivhayaṃ;
ಯಾ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಆರದ್ಧಾ, ಇದ್ಧಾ ವಿನಯವಣ್ಣನಾ॥
Yā uddisitvā āraddhā, iddhā vinayavaṇṇanā.
ಪಾಲಯನ್ತಸ್ಸ ಸಕಲಂ, ಲಙ್ಕಾದೀಪಂ ನಿರಬ್ಬುದಂ।
Pālayantassa sakalaṃ, laṅkādīpaṃ nirabbudaṃ;
ರಞ್ಞೋ ಸಿರಿನಿವಾಸಸ್ಸ, ಸಿರಿಪಾಲಯಸಸ್ಸಿನೋ॥
Rañño sirinivāsassa, siripālayasassino.
ಸಮವೀಸತಿಮೇ ಖೇಮೇ, ಜಯಸಂವಚ್ಛರೇ ಅಯಂ।
Samavīsatime kheme, jayasaṃvacchare ayaṃ;
ಆರದ್ಧಾ ಏಕವೀಸಮ್ಹಿ, ಸಮ್ಪತ್ತೇ ಪರಿನಿಟ್ಠಿತಾ॥
Āraddhā ekavīsamhi, sampatte pariniṭṭhitā.
ಉಪದ್ದವಾ ಕುಲೇ ಲೋಕೇ, ನಿರುಪದ್ದವತೋ ಅಯಂ।
Upaddavā kule loke, nirupaddavato ayaṃ;
ಏಕಸಂವಚ್ಛರೇನೇವ, ಯಥಾ ನಿಟ್ಠಂ ಉಪಾಗತಾ॥
Ekasaṃvacchareneva, yathā niṭṭhaṃ upāgatā.
ಏವಂ ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ, ನಿಟ್ಠಂ ಧಮ್ಮೂಪಸಂಹಿತಾ।
Evaṃ sabbassa lokassa, niṭṭhaṃ dhammūpasaṃhitā;
ಸೀಘಂ ಗಚ್ಛನ್ತು ಆರಮ್ಭಾ, ಸಬ್ಬೇಪಿ ನಿರುಪದ್ದವಾ॥
Sīghaṃ gacchantu ārambhā, sabbepi nirupaddavā.
ಚಿರಟ್ಠಿತತ್ಥಂ ಧಮ್ಮಸ್ಸ, ಕರೋನ್ತೇನ ಮಯಾ ಇಮಂ।
Ciraṭṭhitatthaṃ dhammassa, karontena mayā imaṃ;
ಸದ್ಧಮ್ಮಬಹುಮಾನೇನ, ಯಞ್ಚ ಪುಞ್ಞಂ ಸಮಾಚಿತಂ॥
Saddhammabahumānena, yañca puññaṃ samācitaṃ.
ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಆನುಭಾವೇನ, ತಸ್ಸ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಪಾಣಿನೋ।
Sabbassa ānubhāvena, tassa sabbepi pāṇino;
ಭವನ್ತು ಧಮ್ಮರಾಜಸ್ಸ, ಸದ್ಧಮ್ಮರಸಸೇವಿನೋ॥
Bhavantu dhammarājassa, saddhammarasasevino.
ಚಿರಂ ತಿಟ್ಠತು ಸದ್ಧಮ್ಮೋ, ಕಾಲೇ ವಸ್ಸಂ ಚಿರಂ ಪಜಂ।
Ciraṃ tiṭṭhatu saddhammo, kāle vassaṃ ciraṃ pajaṃ;
ತಪ್ಪೇತು ದೇವೋ ಧಮ್ಮೇನ, ರಾಜಾ ರಕ್ಖತು ಮೇದಿನಿನ್ತಿ॥
Tappetu devo dhammena, rājā rakkhatu medininti.
ಪರಮವಿಸುದ್ಧಸದ್ಧಾಬುದ್ಧಿವೀರಿಯಪಟಿಮಣ್ಡಿತೇನ ಸೀಲಾಚಾರಜ್ಜವಮದ್ದವಾದಿಗುಣಸಮುದಯಸಮುದಿತೇನ ಸಕಸಮಯಸಮಯನ್ತರಗಹನಜ್ಝೋಗಾಹಣಸಮತ್ಥೇನ ಪಞ್ಞಾವೇಯ್ಯತ್ತಿಯಸಮನ್ನಾಗತೇನ ತಿಪಿಟಕಪರಿಯತ್ತಿಪ್ಪಭೇದೇ ಸಾಟ್ಠಕಥೇ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಅಪ್ಪಟಿಹತಞ್ಞಾಣಪ್ಪಭಾವೇನ ಮಹಾವೇಯ್ಯಾಕರಣೇನ ಕರಣಸಮ್ಪತ್ತಿಜನಿತಸುಖವಿನಿಗ್ಗತಮಧುರೋದಾರವಚನಲಾವಣ್ಣಯುತ್ತೇನ ಯುತ್ತಮುತ್ತವಾದಿನಾ ವಾದಿವರೇನ ಮಹಾಕವಿನಾ ಪಭಿನ್ನಪಅಸಮ್ಭಿದಾಪರಿವಾರೇ ಛಳಭಿಞ್ಞಾದಿಪಭೇದಗುಣಪಟಿಮಣ್ಡಿತೇ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮೇ ಸುಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತಬುದ್ಧೀನಂ ಥೇರವಂಸಪ್ಪದೀಪಾನಂ ಥೇರಾನಂ ಮಹಾವಿಹಾರವಾಸೀನಂ ವಂಸಾಲಙ್ಕಾರಭೂತೇನ ವಿಪುಲವಿಸುದ್ಧಬುದ್ಧಿನಾ ಬುದ್ಧಘೋಸೋತಿ ಗರೂಹಿ ಗಹಿತನಾಮಧೇಯ್ಯೇನ ಥೇರೇನ ಕತಾ ಅಯಂ ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾ ನಾಮ ವಿನಯಸಂವಣ್ಣನಾ –
Paramavisuddhasaddhābuddhivīriyapaṭimaṇḍitena sīlācārajjavamaddavādiguṇasamudayasamuditena sakasamayasamayantaragahanajjhogāhaṇasamatthena paññāveyyattiyasamannāgatena tipiṭakapariyattippabhede sāṭṭhakathe satthusāsane appaṭihataññāṇappabhāvena mahāveyyākaraṇena karaṇasampattijanitasukhaviniggatamadhurodāravacanalāvaṇṇayuttena yuttamuttavādinā vādivarena mahākavinā pabhinnapaasambhidāparivāre chaḷabhiññādipabhedaguṇapaṭimaṇḍite uttarimanussadhamme suppatiṭṭhitabuddhīnaṃ theravaṃsappadīpānaṃ therānaṃ mahāvihāravāsīnaṃ vaṃsālaṅkārabhūtena vipulavisuddhabuddhinā buddhaghosoti garūhi gahitanāmadheyyena therena katā ayaṃ samantapāsādikā nāma vinayasaṃvaṇṇanā –
ತಾವ ತಿಟ್ಠತು ಲೋಕಸ್ಮಿಂ, ಲೋಕನಿತ್ಥರಣೇಸಿನಂ।
Tāva tiṭṭhatu lokasmiṃ, lokanittharaṇesinaṃ;
ದಸ್ಸೇನ್ತೀ ಕುಲಪುತ್ತಾನಂ, ನಯಂ ಸೀಲವಿಸುದ್ಧಿಯಾ॥
Dassentī kulaputtānaṃ, nayaṃ sīlavisuddhiyā.
ಯಾವ ಬುದ್ಧೋತಿ ನಾಮಮ್ಪಿ, ಸುದ್ಧಚಿತ್ತಸ್ಸ ತಾದಿನೋ।
Yāva buddhoti nāmampi, suddhacittassa tādino;
ಲೋಕಮ್ಹಿ ಲೋಕಜೇಟ್ಠಸ್ಸ, ಪವತ್ತತಿ ಮಹೇಸಿನೋತಿ॥
Lokamhi lokajeṭṭhassa, pavattati mahesinoti.
ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾ ನಾಮ
Samantapāsādikā nāma
ವಿನಯ-ಅಟ್ಠಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vinaya-aṭṭhakathā niṭṭhitā.