Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
නිගමනකථා
Nigamanakathā
එත්තාවතා හි –
Ettāvatā hi –
‘‘බහුකාරස්ස යතීනං විපස්සනාචාරනිපුණබුද්ධීනං,
‘‘Bahukārassa yatīnaṃ vipassanācāranipuṇabuddhīnaṃ,
සංයුත්තවරනිකායස්ස අත්ථසංවණ්ණනං කාතුං.
Saṃyuttavaranikāyassa atthasaṃvaṇṇanaṃ kātuṃ.
‘‘සද්ධම්මස්ස චිරට්ඨිතිමාසිසමානෙන යා මයා;
‘‘Saddhammassa ciraṭṭhitimāsisamānena yā mayā;
නිපුණා අට්ඨකථා ආරද්ධා සාරත්ථපකාසිනී නාම.
Nipuṇā aṭṭhakathā āraddhā sāratthapakāsinī nāma.
‘‘සා හි මහාඅට්ඨකථාය සාරමාදාය නිට්ඨිතා එසා;
‘‘Sā hi mahāaṭṭhakathāya sāramādāya niṭṭhitā esā;
අට්ඨසත්තතිමත්තාය පාළියා භාණවාරෙහි.
Aṭṭhasattatimattāya pāḷiyā bhāṇavārehi.
‘‘එකූනසට්ඨිමත්තො විසුද්ධිමග්ගොපි භාණවාරෙහි;
‘‘Ekūnasaṭṭhimatto visuddhimaggopi bhāṇavārehi;
අත්ථප්පකාසනත්ථාය ආගමානං කතො යස්මා.
Atthappakāsanatthāya āgamānaṃ kato yasmā.
‘‘තස්මා තෙන සහායං අට්ඨකථා භාණවාරගණනාය;
‘‘Tasmā tena sahāyaṃ aṭṭhakathā bhāṇavāragaṇanāya;
ථොකෙන අපරිපූරං සත්තතිංසසතං හොති.
Thokena aparipūraṃ sattatiṃsasataṃ hoti.
‘‘සත්තතිංසාධිකසත-පරිමාණං භාණවාරතො එවං;
‘‘Sattatiṃsādhikasata-parimāṇaṃ bhāṇavārato evaṃ;
සමයං පකාසයන්තිං මහාවිහාරාධිවාසීනං.
Samayaṃ pakāsayantiṃ mahāvihārādhivāsīnaṃ.
‘‘මූලට්ඨකථාය සාරමාදාය මයා ඉමං කරොන්තෙන;
‘‘Mūlaṭṭhakathāya sāramādāya mayā imaṃ karontena;
යං පුඤ්ඤමුපචිතං තෙන හොතු සබ්බො සුඛී ලොකො.
Yaṃ puññamupacitaṃ tena hotu sabbo sukhī loko.
‘‘එතිස්සා කරණත්ථං ථෙරෙන භදන්තජොතිපාලෙන;
‘‘Etissā karaṇatthaṃ therena bhadantajotipālena;
සුචිසීලෙන සුභාසිතස්ස පකාසයන්තඤාණෙන.
Sucisīlena subhāsitassa pakāsayantañāṇena.
‘‘සාසනවිභූතිකාමෙන යාචමානෙන මං සුභගුණෙන;
‘‘Sāsanavibhūtikāmena yācamānena maṃ subhaguṇena;
යං සමධිගතං පුඤ්ඤං තෙනාපි ජනො සුඛී භවතූ’’ති.
Yaṃ samadhigataṃ puññaṃ tenāpi jano sukhī bhavatū’’ti.
පරමවිසුද්ධසද්ධාබුද්ධිවීරියප්පටිමණ්ඩිතෙන සීලාචාරජ්ජවමද්දවාදිගුණසමුදයසමුදිතෙන සකසමයසමයන්තරගහනජ්ඣොගාහණසමත්ථෙන පඤ්ඤාවෙය්යත්තියසමන්නාගතෙන තිපිටකපරියත්තිප්පභෙදෙ සාට්ඨකථෙ සත්ථුසාසනෙ අප්පටිහතඤාණප්පභාවෙන මහාවෙය්යාකරණෙන කරණසම්පත්තිජනිතසුඛවිනිග්ගතමධුරොදාරවචනලාවණ්ණයුත්තෙන යුත්තමුත්තවාදිනා වාදීවරෙන මහාකවිනා පභින්නපටිසම්භිදාපරිවාරෙ ඡළභිඤ්ඤාදිප්පභෙදගුණප්පටිමණ්ඩිතෙ උත්තරිමනුස්සධම්මෙ සුප්පතිට්ඨිතබුද්ධීනං ථෙරවංසප්පදීපානං ථෙරානං මහාවිහාරවාසීනං වංසාලඞ්කාරභූතෙන විපුලවිසුද්ධබුද්ධිනා බුද්ධඝොසොති ගරූහි ගහිතනාමධෙය්යෙන ථෙරෙන කතා අයං සාරත්ථප්පකාසිනී නාම සංයුත්තනිකායට්ඨකථා.
Paramavisuddhasaddhābuddhivīriyappaṭimaṇḍitena sīlācārajjavamaddavādiguṇasamudayasamuditena sakasamayasamayantaragahanajjhogāhaṇasamatthena paññāveyyattiyasamannāgatena tipiṭakapariyattippabhede sāṭṭhakathe satthusāsane appaṭihatañāṇappabhāvena mahāveyyākaraṇena karaṇasampattijanitasukhaviniggatamadhurodāravacanalāvaṇṇayuttena yuttamuttavādinā vādīvarena mahākavinā pabhinnapaṭisambhidāparivāre chaḷabhiññādippabhedaguṇappaṭimaṇḍite uttarimanussadhamme suppatiṭṭhitabuddhīnaṃ theravaṃsappadīpānaṃ therānaṃ mahāvihāravāsīnaṃ vaṃsālaṅkārabhūtena vipulavisuddhabuddhinā buddhaghosoti garūhi gahitanāmadheyyena therena katā ayaṃ sāratthappakāsinī nāma saṃyuttanikāyaṭṭhakathā.
‘‘තාව තිට්ඨතු ලොකස්මිං, ලොකනිත්ථරණෙසිනං;
‘‘Tāva tiṭṭhatu lokasmiṃ, lokanittharaṇesinaṃ;
දස්සෙන්තී කුලපුත්තානං, නයං සීලවිසුද්ධියා.
Dassentī kulaputtānaṃ, nayaṃ sīlavisuddhiyā.
‘‘යාව බුද්ධොති නාමම්පි, සුද්ධචිත්තස්ස තාදිනො;
‘‘Yāva buddhoti nāmampi, suddhacittassa tādino;
ලොකම්හි ලොකජෙට්ඨස්ස, පවත්තති මහෙසිනො’’ති.
Lokamhi lokajeṭṭhassa, pavattati mahesino’’ti.
සාරත්ථප්පකාසිනී නාම
Sāratthappakāsinī nāma
සංයුත්තනිකාය-අට්ඨකථා සබ්බාකාරෙන නිට්ඨිතා.
Saṃyuttanikāya-aṭṭhakathā sabbākārena niṭṭhitā.