Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ധമ്മസങ്ഗണി-അട്ഠകഥാ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
നിഗമനകഥാ
Nigamanakathā
ഏത്താവതാ ച –
Ettāvatā ca –
ചിത്തം രൂപഞ്ച നിക്ഖേപം, അത്ഥുദ്ധാരം മനോരമം;
Cittaṃ rūpañca nikkhepaṃ, atthuddhāraṃ manoramaṃ;
യം ലോകനാഥോ ഭാജേന്തോ, ദേസേസി ധമ്മസങ്ഗണിം.
Yaṃ lokanātho bhājento, desesi dhammasaṅgaṇiṃ.
അഭിധമ്മസ്സ സങ്ഗയ്ഹ, ധമ്മേ അനവസേസതോ;
Abhidhammassa saṅgayha, dhamme anavasesato;
ഠിതായ തസ്സാ ആരദ്ധാ, യാ മയാ അത്ഥവണ്ണനാ.
Ṭhitāya tassā āraddhā, yā mayā atthavaṇṇanā.
അനാകുലാനമത്ഥാനം, സമ്ഭവാ അട്ഠസാലിനീ;
Anākulānamatthānaṃ, sambhavā aṭṭhasālinī;
ഇതി നാമേന സാ ഏസാ, സന്നിട്ഠാനമുപാഗതാ.
Iti nāmena sā esā, sanniṭṭhānamupāgatā.
ഏകൂനചത്താലീസായ, പാളിയാ ഭാണവാരതോ;
Ekūnacattālīsāya, pāḷiyā bhāṇavārato;
ചിരട്ഠിതത്ഥം ധമ്മസ്സ, നിട്ഠാപേന്തേന തം മയാ.
Ciraṭṭhitatthaṃ dhammassa, niṭṭhāpentena taṃ mayā.
യം പത്തം കുസലം തസ്സ, ആനുഭാവേന പാണിനോ;
Yaṃ pattaṃ kusalaṃ tassa, ānubhāvena pāṇino;
സബ്ബേ സദ്ധമ്മരാജസ്സ, ഞത്വാ ധമ്മം സുഖാവഹം.
Sabbe saddhammarājassa, ñatvā dhammaṃ sukhāvahaṃ.
പാപുണന്തു വിസുദ്ധായ, സുഖായ പടിപത്തിയാ;
Pāpuṇantu visuddhāya, sukhāya paṭipattiyā;
അസോകമനുപായാസം, നിബ്ബാനസുഖമുത്തമം.
Asokamanupāyāsaṃ, nibbānasukhamuttamaṃ.
ചിരം തിട്ഠതു സദ്ധമ്മോ, ധമ്മേ ഹോന്തു സഗാരവാ;
Ciraṃ tiṭṭhatu saddhammo, dhamme hontu sagāravā;
സബ്ബേപി സത്താ കാലേന, സമ്മാ ദേവോ പവസ്സതു.
Sabbepi sattā kālena, sammā devo pavassatu.
യഥാ രക്ഖിംസു പോരാണാ, സുരാജാനോ തഥേവിമം;
Yathā rakkhiṃsu porāṇā, surājāno tathevimaṃ;
രാജാ രക്ഖതു ധമ്മേന, അത്തനോവ പജം പജന്തി.
Rājā rakkhatu dhammena, attanova pajaṃ pajanti.
പരമവിസുദ്ധസദ്ധാബുദ്ധിവീരിയപടിമണ്ഡിതേന സീലാചാരജ്ജവമദ്ദവാദിഗുണസമുദയസമുദിതേന സകസമയസമയന്തരഗഹനജ്ഝോഗാഹണസമത്ഥേന പഞ്ഞാവേയ്യത്തിയസമന്നാഗതേന തിപിടകപരിയത്തിപ്പഭേദേ സാട്ഠകഥേ സത്ഥുസാസനേ അപ്പടിഹതഞാണപ്പഭാവേന മഹാവേയ്യാകരണേന കരണസമ്പത്തിജനിതസുഖവിനിഗ്ഗതമധുരോദാരവചനലാവണ്ണയുത്തേന യുത്തമുത്തവാദിനാ വാദീവരേന മഹാകവിനാ പഭിന്നപടിസമ്ഭിദാപരിവാരേ ഛളഭിഞ്ഞാദിപ്പഭേദഗുണപടിമണ്ഡിതേ ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മേ സുപ്പതിട്ഠിതബുദ്ധീനം ഥേരവംസപ്പദീപാനം ഥേരാനം മഹാവിഹാരവാസീനം വംസാലങ്കാരഭൂതേന വിപുലവിസുദ്ധബുദ്ധിനാ ബുദ്ധഘോസോതി ഗരൂഹി ഗഹിതനാമധേയ്യേന ഥേരേന കതാ അയം അട്ഠസാലിനീ നാമ ധമ്മസങ്ഗഹട്ഠകഥാ.
Paramavisuddhasaddhābuddhivīriyapaṭimaṇḍitena sīlācārajjavamaddavādiguṇasamudayasamuditena sakasamayasamayantaragahanajjhogāhaṇasamatthena paññāveyyattiyasamannāgatena tipiṭakapariyattippabhede sāṭṭhakathe satthusāsane appaṭihatañāṇappabhāvena mahāveyyākaraṇena karaṇasampattijanitasukhaviniggatamadhurodāravacanalāvaṇṇayuttena yuttamuttavādinā vādīvarena mahākavinā pabhinnapaṭisambhidāparivāre chaḷabhiññādippabhedaguṇapaṭimaṇḍite uttarimanussadhamme suppatiṭṭhitabuddhīnaṃ theravaṃsappadīpānaṃ therānaṃ mahāvihāravāsīnaṃ vaṃsālaṅkārabhūtena vipulavisuddhabuddhinā buddhaghosoti garūhi gahitanāmadheyyena therena katā ayaṃ aṭṭhasālinī nāma dhammasaṅgahaṭṭhakathā.
താവ തിട്ഠതു ലോകസ്മിം, ലോകനിത്ഥരണേസിനം;
Tāva tiṭṭhatu lokasmiṃ, lokanittharaṇesinaṃ;
ദസ്സേന്തീ കുലപുത്താനം, നയം പഞ്ഞാവിസുദ്ധിയാ.
Dassentī kulaputtānaṃ, nayaṃ paññāvisuddhiyā.
യാവ ‘ബുദ്ധോ’തി നാമമ്പി, സുദ്ധചിത്തസ്സ താദിനോ;
Yāva ‘buddho’ti nāmampi, suddhacittassa tādino;
ലോകമ്ഹി ലോകജേട്ഠസ്സ, പവത്തതി മഹേസിനോതി.
Lokamhi lokajeṭṭhassa, pavattati mahesinoti.
അട്ഠസാലിനീ നാമ
Aṭṭhasālinī nāma
ധമ്മസങ്ഗഹ-അട്ഠകഥാ നിട്ഠിതാ.
Dhammasaṅgaha-aṭṭhakathā niṭṭhitā.