| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
ನಿಗಮನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Nigamanakathāvaṇṇanā
ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯ ಸಾರನ್ತಿ ಅಙ್ಗುತ್ತರಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯ ಸಾರಂ। ಏಕೂನಸಟ್ಠಿಮತ್ತೋತಿ ಥೋಕಂ ಊನಭಾವತೋ ಮತ್ತಸದ್ದಗ್ಗಹಣಂ। ಮೂಲಟ್ಠಕಥಾಸಾರನ್ತಿ ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತಅಙ್ಗುತ್ತರಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯ ಸಾರಮೇವ ಅನುನಿಗಮವಸೇನ ವದತಿ। ಅಥ ವಾ ಮೂಲಟ್ಠಕಥಾಸಾರನ್ತಿ ಪೋರಾಣಟ್ಠಕಥಾಸು ಅತ್ಥಸಾರಂ। ತೇನೇದಂ ದಸ್ಸೇತಿ – ಅಙ್ಗುತ್ತರಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯ ಅತ್ಥಸಾರಂ ಆದಾಯ ಇಮಂ ಮನೋರಥಪೂರಣಿಂ ಕರೋನ್ತೋ ಸೇಸಮಹಾನಿಕಾಯಾನಮ್ಪಿ ಮೂಲಟ್ಠಕಥಾಸು ಇಧ ವಿನಿಯೋಗಕ್ಖಮಂ ಅತ್ಥಸಾರಂ ಆದಾಯ ಏವಮಕಾಸಿನ್ತಿ। ಮಹಾವಿಹಾರಾಧಿವಾಸೀನನ್ತಿ ಚ ಇದಂ ಪುರಿಮಪಚ್ಛಿಮಪದೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಂ ‘‘ಮಹಾವಿಹಾರಾಧಿವಾಸೀನಂ ಸಮಯಂ ಪಕಾಸಯನ್ತೀ, ಮಹಾವಿಹಾರಾಧಿವಾಸೀನಂ ಮೂಲಟ್ಠಕಥಾಸಾರಂ ಆದಾಯಾ’’ತಿ। ತೇನಾತಿ ಪುಞ್ಞೇನ। ಹೋತು ಸಬ್ಬೋ ಸುಖೀ ಲೋಕೋತಿ ಕಾಮಾವಚರಾದಿವಿಭಾಗೋ ಸಬ್ಬೋ ಸತ್ತಲೋಕೋ ಯಥಾರಹಂ ಬೋಧಿತ್ತಯಾಧಿಗಮವಸೇನ ಸಮ್ಪತ್ತೇನ ನಿಬ್ಬಾನಸುಖೇನ ಸುಖೀ ಸುಖಿತೋ ಹೋತೂತಿ ಸದೇವಕಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ ಅಚ್ಚನ್ತಂ ಸುಖಾಧಿಗಮಾಯ ಅತ್ತನೋ ಪುಞ್ಞಂ ಪರಿಣಾಮೇತಿ।
Mahāaṭṭhakathāyasāranti aṅguttaramahāaṭṭhakathāya sāraṃ. Ekūnasaṭṭhimattoti thokaṃ ūnabhāvato mattasaddaggahaṇaṃ. Mūlaṭṭhakathāsāranti pubbe vuttaaṅguttaramahāaṭṭhakathāya sārameva anunigamavasena vadati. Atha vā mūlaṭṭhakathāsāranti porāṇaṭṭhakathāsu atthasāraṃ. Tenedaṃ dasseti – aṅguttaramahāaṭṭhakathāya atthasāraṃ ādāya imaṃ manorathapūraṇiṃ karonto sesamahānikāyānampi mūlaṭṭhakathāsu idha viniyogakkhamaṃ atthasāraṃ ādāya evamakāsinti. Mahāvihārādhivāsīnanti ca idaṃ purimapacchimapadehi saddhiṃ sambandhitabbaṃ ‘‘mahāvihārādhivāsīnaṃ samayaṃ pakāsayantī, mahāvihārādhivāsīnaṃ mūlaṭṭhakathāsāraṃ ādāyā’’ti. Tenāti puññena. Hotu sabbo sukhī lokoti kāmāvacarādivibhāgo sabbo sattaloko yathārahaṃ bodhittayādhigamavasena sampattena nibbānasukhena sukhī sukhito hotūti sadevakassa lokassa accantaṃ sukhādhigamāya attano puññaṃ pariṇāmeti.
ಏತ್ತಾವತಾ ಸಮತ್ತಾವ, ಸಬ್ಬಸೋ ವಣ್ಣನಾ ಅಯಂ।
Ettāvatā samattāva, sabbaso vaṇṇanā ayaṃ;
ವೀಸತಿಯಾ ಸಹಸ್ಸೇಹಿ, ಗನ್ಥೇಹಿ ಪರಿಮಾಣತೋ॥
Vīsatiyā sahassehi, ganthehi parimāṇato.
ಪೋರಾಣಾನಂ ಕಥಾಮಗ್ಗ-ಸಾರಮೇತ್ಥ ಯತೋ ಠಿತಂ।
Porāṇānaṃ kathāmagga-sāramettha yato ṭhitaṃ;
ತಸ್ಮಾ ಸಾರತ್ಥಮಞ್ಜೂಸಾ, ಇತಿ ನಾಮೇನ ವಿಸ್ಸುತಾ॥
Tasmā sāratthamañjūsā, iti nāmena vissutā.
ಅಜ್ಝೇಸಿತೋ ನರಿನ್ದೇನ, ಸೋಹಂ ಪರಕ್ಕಮಬಾಹುನಾ।
Ajjhesito narindena, sohaṃ parakkamabāhunā;
ಸದ್ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿಕಾಮೇನ, ಸಾಸನುಜ್ಜೋತಕಾರಿನಾ॥
Saddhammaṭṭhitikāmena, sāsanujjotakārinā.
ತೇನೇವ ಕಾರಿತೇ ರಮ್ಮೇ, ಪಾಸಾದಸತಮಣ್ಡಿತೇ।
Teneva kārite ramme, pāsādasatamaṇḍite;
ನಾನಾದುಮಗಣಾಕಿಣ್ಣೇ, ಭಾವನಾಭಿರತಾಲಯೇ॥
Nānādumagaṇākiṇṇe, bhāvanābhiratālaye.
ಸೀತಲೂದಕಸಮ್ಪನ್ನೇ , ವಸಂ ಜೇತವನೇ ಇಮಂ।
Sītalūdakasampanne , vasaṃ jetavane imaṃ;
ಅತ್ಥಬ್ಯಞ್ಜನಸಮ್ಪನ್ನಂ, ಅಕಾಸಿಂ ಸಾಧುಸಮ್ಮತಂ॥
Atthabyañjanasampannaṃ, akāsiṃ sādhusammataṃ.
ಯಂ ಸಿದ್ಧಂ ಇಮಿನಾ ಪುಞ್ಞಂ, ಯಂ ಚಞ್ಞಂ ಪಸುತಂ ಮಯಾ।
Yaṃ siddhaṃ iminā puññaṃ, yaṃ caññaṃ pasutaṃ mayā;
ಏತೇನ ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮೇನ, ದುತಿಯೇ ಅತ್ತಸಮ್ಭವೇ॥
Etena puññakammena, dutiye attasambhave.
ತಾವತಿಂಸೇ ಪಮೋದೇನ್ತೋ, ಸೀಲಾಚಾರಗುಣೇ ರತೋ।
Tāvatiṃse pamodento, sīlācāraguṇe rato;
ಅಲಗ್ಗೋ ಪಞ್ಚಕಾಮೇಸು, ಪತ್ವಾನ ಪಠಮಂ ಫಲಂ॥
Alaggo pañcakāmesu, patvāna paṭhamaṃ phalaṃ.
ಅನ್ತಿಮೇ ಅತ್ತಭಾವಮ್ಹಿ, ಮೇತ್ತೇಯ್ಯಂ ಮುನಿಪುಙ್ಗವಂ।
Antime attabhāvamhi, metteyyaṃ munipuṅgavaṃ;
ಲೋಕಗ್ಗಪುಗ್ಗಲಂ ನಾಥಂ, ಸಬ್ಬಸತ್ತಹಿತೇ ರತಂ॥
Lokaggapuggalaṃ nāthaṃ, sabbasattahite rataṃ.
ದಿಸ್ವಾನ ತಸ್ಸ ಧೀರಸ್ಸ, ಸುತ್ವಾ ಸದ್ಧಮ್ಮದೇಸನಂ।
Disvāna tassa dhīrassa, sutvā saddhammadesanaṃ;
ಅಧಿಗನ್ತ್ವಾ ಫಲಂ ಅಗ್ಗಂ, ಸೋಭೇಯ್ಯಂ ಜಿನಸಾಸನಂ॥
Adhigantvā phalaṃ aggaṃ, sobheyyaṃ jinasāsanaṃ.
ಸದಾ ರಕ್ಖನ್ತು ರಾಜಾನೋ, ಧಮ್ಮೇನೇವ ಇಮಂ ಪಜಂ।
Sadā rakkhantu rājāno, dhammeneva imaṃ pajaṃ;
ನಿರತಾ ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮೇಸು, ಜೋತೇನ್ತು ಜಿನಸಾಸನಂ॥
Niratā puññakammesu, jotentu jinasāsanaṃ.
ಇಮೇ ಚ ಪಾಣಿನೋ ಸಬ್ಬೇ, ಸಬ್ಬದಾ ನಿರುಪದ್ದವಾ।
Ime ca pāṇino sabbe, sabbadā nirupaddavā;
ನಿಚ್ಚಂ ಕಲ್ಯಾಣಸಙ್ಕಪ್ಪಾ, ಪಪ್ಪೋನ್ತು ಅಮತಂ ಪದನ್ತಿ॥
Niccaṃ kalyāṇasaṅkappā, pappontu amataṃ padanti.
ಅಙ್ಗುತ್ತರಟೀಕಾ ಸಮತ್ತಾ।
Aṅguttaraṭīkā samattā.
