| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มิลินฺทปญฺหปาฬิ • Milindapañhapāḷi |
นิคมนํ
Nigamanaṃ
อิติ ฉสุ กเณฺฑสุ พาวีสติวคฺคปติมณฺฑิเตสุ ทฺวาสฎฺฐิอธิกา เทฺวสตา อิมสฺมิํ โปตฺถเก อาคตา มิลินฺทปญฺหา สมตฺตา, อนาคตา จ ปน ทฺวาจตฺตาลีสา โหนฺติ, อาคตา จ อนาคตา จ สพฺพา สโมธาเนตฺวา จตูหิ อธิกา ติสตปญฺหา โหนฺติ, สพฺพาว มิลินฺทปญฺหาติ สงฺขํ คจฺฉนฺติฯ
Iti chasu kaṇḍesu bāvīsativaggapatimaṇḍitesu dvāsaṭṭhiadhikā dvesatā imasmiṃ potthake āgatā milindapañhā samattā, anāgatā ca pana dvācattālīsā honti, āgatā ca anāgatā ca sabbā samodhānetvā catūhi adhikā tisatapañhā honti, sabbāva milindapañhāti saṅkhaṃ gacchanti.
รโญฺญ จ เถรสฺส จ ปุจฺฉาวิสชฺชนาวสาเน จตุราสีติสตสหสฺสโยชนพหลา อุทกปริยนฺตํ กตฺวา อยํ มหาปถวี ฉธา กมฺปิตฺถ, วิชฺชุลฺลตา นิจฺฉริํสุ, เทวตา ทิพฺพปุปฺผวสฺสํ ปวสฺสิํสุ, มหาพฺรหฺมา สาธุการมทาสิ, มหาสมุทฺทกุจฺฉิยํ เมฆตฺถนิตนิโคฺฆโส วิย มหาโฆโส อโหสิ, อิติ โส มิลิโนฺท ราชา จ โอโรธคณา จ สิรสา อญฺชลิํ ปณาเมตฺวา วนฺทิํสุฯ
Rañño ca therassa ca pucchāvisajjanāvasāne caturāsītisatasahassayojanabahalā udakapariyantaṃ katvā ayaṃ mahāpathavī chadhā kampittha, vijjullatā nicchariṃsu, devatā dibbapupphavassaṃ pavassiṃsu, mahābrahmā sādhukāramadāsi, mahāsamuddakucchiyaṃ meghatthanitanigghoso viya mahāghoso ahosi, iti so milindo rājā ca orodhagaṇā ca sirasā añjaliṃ paṇāmetvā vandiṃsu.
มิลิโนฺท ราชา อติวิย ปมุทิตหทโย สุมถิตมานหทโย พุทฺธสาสเน สารมติโน รตนตฺตเย สุนิกฺกโงฺข นิคฺคุโมฺพ นิตฺถโทฺธ หุตฺวา เถรสฺส คุเณสุ ปพฺพชฺชาสุ ปฎิปทาอิริยาปเถสุ จ อติวิย ปสโนฺน วิสฺสโตฺถ นิราลโย นิหตมานตฺถโมฺภ อุทฺธฎทาโฐ วิย ภุชคิโนฺท เอวมาห ‘‘สาธุ, ภเนฺต นาคเสน, พุทฺธวิสโย ปโญฺห ตยา วิสชฺชิโต, อิมสฺมิํ พุทฺธสาสเน ฐเปตฺวา ธมฺมเสนาปติํ สาริปุตฺตเตฺถรํ อโญฺญ ตยา สทิโส ปญฺหวิสชฺชเน นตฺถิ, ขมถ, ภเนฺต นาคเสน, มม อจฺจยํ, อุปาสกํ มํ, ภเนฺต นาคเสน, ธาเรถ อชฺชตเคฺค ปาณุเปตํ สรณํ คต’’นฺติฯ
Milindo rājā ativiya pamuditahadayo sumathitamānahadayo buddhasāsane sāramatino ratanattaye sunikkaṅkho niggumbo nitthaddho hutvā therassa guṇesu pabbajjāsu paṭipadāiriyāpathesu ca ativiya pasanno vissattho nirālayo nihatamānatthambho uddhaṭadāṭho viya bhujagindo evamāha ‘‘sādhu, bhante nāgasena, buddhavisayo pañho tayā visajjito, imasmiṃ buddhasāsane ṭhapetvā dhammasenāpatiṃ sāriputtattheraṃ añño tayā sadiso pañhavisajjane natthi, khamatha, bhante nāgasena, mama accayaṃ, upāsakaṃ maṃ, bhante nāgasena, dhāretha ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.
ตทา ราชา สห พลกาเยหิ นาคเสนเตฺถรํ ปยิรุปาสิตฺวา มิลินฺทํ นาม วิหารํ กาเรตฺวา เถรสฺส นิยฺยาเตตฺวา จตูหิ ปจฺจเยหิ นาคเสนํ โกฎิสเตหิ ภิกฺขูหิ สทฺธิํ ปริจริ, ปุนปิ เถรสฺส ปญฺญาย ปสีทิตฺวา ปุตฺตสฺส รชฺชํ นิยฺยาเตตฺวา อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนํ วเฑฺฒตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณิ, เตน วุตฺตํ –
Tadā rājā saha balakāyehi nāgasenattheraṃ payirupāsitvā milindaṃ nāma vihāraṃ kāretvā therassa niyyātetvā catūhi paccayehi nāgasenaṃ koṭisatehi bhikkhūhi saddhiṃ paricari, punapi therassa paññāya pasīditvā puttassa rajjaṃ niyyātetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi, tena vuttaṃ –
‘‘ปญฺญา ปสตฺถา โลกสฺมิํ, กตา สทฺธมฺมฎฺฐิติยา;
‘‘Paññā pasatthā lokasmiṃ, katā saddhammaṭṭhitiyā;
ปญฺญาย วิมติํ หนฺตฺวา, สนฺติํ ปโปฺปนฺติ ปณฺฑิตาฯ
Paññāya vimatiṃ hantvā, santiṃ papponti paṇḍitā.
ยสฺมิํ ขเนฺธ ฐิตา ปญฺญา, สติ ตตฺถ อนูนกา;
Yasmiṃ khandhe ṭhitā paññā, sati tattha anūnakā;
ลงฺกายํ โทณินคเร, วสตา โทณินามินา;
Laṅkāyaṃ doṇinagare, vasatā doṇināminā;
มหาเถเรน เลขิตฺวา, สุฎฺฐปิตํ ยถาสุตํ;
Mahātherena lekhitvā, suṭṭhapitaṃ yathāsutaṃ;
มิลินฺทราชปโญฺห จ, นาคเสนวิสชฺชนํ;
Milindarājapañho ca, nāgasenavisajjanaṃ;
มิลิโนฺท หิ มหาปโญฺญ, นาคเสโน สุปณฺฑิโต;
Milindo hi mahāpañño, nāgaseno supaṇḍito;
อิมินา ปุญฺญกเมฺมน, อิโต คจฺฉามิ ตุสฺสิตํ;
Iminā puññakammena, ito gacchāmi tussitaṃ;
เมเตฺตยฺยํนาคเต ปเสฺส, สุเณยฺยํ ธมฺมมุตฺตมนฺติฯ
Metteyyaṃnāgate passe, suṇeyyaṃ dhammamuttamanti.
มิลินฺทปโญฺห นิฎฺฐิโตฯ
Milindapañho niṭṭhito.
Footnotes:
