| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៨. និគណ្ឋនាដបុត្តសុត្តំ
8. Nigaṇṭhanāṭaputtasuttaṃ
៣៥០. តេន ខោ បន សមយេន និគណ្ឋោ នាដបុត្តោ 1 មច្ឆិកាសណ្ឌំ អនុប្បត្តោ ហោតិ មហតិយា និគណ្ឋបរិសាយ សទ្ធិំ។ អស្សោសិ ខោ ចិត្តោ គហបតិ – ‘‘និគណ្ឋោ កិរ នាដបុត្តោ មច្ឆិកាសណ្ឌំ អនុប្បត្តោ មហតិយា និគណ្ឋបរិសាយ សទ្ធិ’’ន្តិ។ អថ ខោ ចិត្តោ គហបតិ សម្ពហុលេហិ ឧបាសកេហិ សទ្ធិំ យេន និគណ្ឋោ នាដបុត្តោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា និគណ្ឋេន នាដបុត្តេន សទ្ធិំ សម្មោទិ។ សម្មោទនីយំ កថំ សារណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ ចិត្តំ គហបតិំ និគណ្ឋោ នាដបុត្តោ ឯតទវោច – ‘‘សទ្ទហសិ ត្វំ, គហបតិ, សមណស្ស គោតមស្ស – អត្ថិ អវិតក្កោ អវិចារោ សមាធិ, អត្ថិ វិតក្កវិចារានំ និរោធោ’’តិ?
350. Tena kho pana samayena nigaṇṭho nāṭaputto 2 macchikāsaṇḍaṃ anuppatto hoti mahatiyā nigaṇṭhaparisāya saddhiṃ. Assosi kho citto gahapati – ‘‘nigaṇṭho kira nāṭaputto macchikāsaṇḍaṃ anuppatto mahatiyā nigaṇṭhaparisāya saddhi’’nti. Atha kho citto gahapati sambahulehi upāsakehi saddhiṃ yena nigaṇṭho nāṭaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā nigaṇṭhena nāṭaputtena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho cittaṃ gahapatiṃ nigaṇṭho nāṭaputto etadavoca – ‘‘saddahasi tvaṃ, gahapati, samaṇassa gotamassa – atthi avitakko avicāro samādhi, atthi vitakkavicārānaṃ nirodho’’ti?
‘‘ន ខ្វាហំ ឯត្ថ, ភន្តេ, ភគវតោ សទ្ធាយ គច្ឆាមិ។ អត្ថិ អវិតក្កោ អវិចារោ សមាធិ, អត្ថិ វិតក្កវិចារានំ និរោធោ’’តិ។ ឯវំ វុត្តេ, និគណ្ឋោ នាដបុត្តោ ឧល្លោកេត្វា 3 ឯតទវោច – ‘‘ឥទំ ភវន្តោ បស្សន្តុ, យាវ ឧជុកោ ចាយំ ចិត្តោ គហបតិ, យាវ អសឋោ ចាយំ ចិត្តោ គហបតិ, យាវ អមាយាវី ចាយំ ចិត្តោ គហបតិ, វាតំ វា សោ ជាលេន ពាធេតព្ពំ មញ្ញេយ្យ, យោ វិតក្កវិចារេ និរោធេតព្ពំ មញ្ញេយ្យ , សកមុដ្ឋិនា វា សោ គង្គាយ សោតំ អាវារេតព្ពំ មញ្ញេយ្យ, យោ វិតក្កវិចារេ និរោធេតព្ពំ មញ្ញេយ្យា’’តិ។
‘‘Na khvāhaṃ ettha, bhante, bhagavato saddhāya gacchāmi. Atthi avitakko avicāro samādhi, atthi vitakkavicārānaṃ nirodho’’ti. Evaṃ vutte, nigaṇṭho nāṭaputto ulloketvā 4 etadavoca – ‘‘idaṃ bhavanto passantu, yāva ujuko cāyaṃ citto gahapati, yāva asaṭho cāyaṃ citto gahapati, yāva amāyāvī cāyaṃ citto gahapati, vātaṃ vā so jālena bādhetabbaṃ maññeyya, yo vitakkavicāre nirodhetabbaṃ maññeyya , sakamuṭṭhinā vā so gaṅgāya sotaṃ āvāretabbaṃ maññeyya, yo vitakkavicāre nirodhetabbaṃ maññeyyā’’ti.
‘‘តំ កិំ មញ្ញសិ, ភន្តេ, កតមំ នុ ខោ បណីតតរំ – ញាណំ វា សទ្ធា វា’’តិ? ‘‘សទ្ធាយ ខោ, គហបតិ, ញាណំយេវ បណីតតរ’’ន្តិ។ ‘‘អហំ ខោ, ភន្តេ, យាវទេវ អាកង្ខាមិ, វិវិច្ចេវ កាមេហិ វិវិច្ច អកុសលេហិ ធម្មេហិ សវិតក្កំ សវិចារំ វិវេកជំ បីតិសុខំ បឋមំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរាមិ ។ អហំ ខោ, ភន្តេ, យាវទេវ អាកង្ខាមិ, វិតក្កវិចារានំ វូបសមា…បេ.… ទុតិយំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរាមិ។ អហំ ខោ, ភន្តេ, យាវទេវ អាកង្ខាមិ, បីតិយា ច វិរាគា…បេ.… តតិយំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរាមិ។ អហំ ខោ, ភន្តេ, យាវទេវ អាកង្ខាមិ, សុខស្ស ច បហានា…បេ.… ចតុត្ថំ ឈានំ ឧបសម្បជ្ជ វិហរាមិ។ ន សោ ខ្វាហំ, ភន្តេ, ឯវំ ជានន្តោ ឯវំ បស្សន្តោ កស្ស អញ្ញស្ស សមណស្ស វា ព្រាហ្មណស្ស វា សទ្ធាយ គមិស្សាមិ? អត្ថិ អវិតក្កោ អវិចារោ សមាធិ, អត្ថិ វិតក្កវិចារានំ និរោធោ’’តិ។
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, bhante, katamaṃ nu kho paṇītataraṃ – ñāṇaṃ vā saddhā vā’’ti? ‘‘Saddhāya kho, gahapati, ñāṇaṃyeva paṇītatara’’nti. ‘‘Ahaṃ kho, bhante, yāvadeva ākaṅkhāmi, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi . Ahaṃ kho, bhante, yāvadeva ākaṅkhāmi, vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. Ahaṃ kho, bhante, yāvadeva ākaṅkhāmi, pītiyā ca virāgā…pe… tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. Ahaṃ kho, bhante, yāvadeva ākaṅkhāmi, sukhassa ca pahānā…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. Na so khvāhaṃ, bhante, evaṃ jānanto evaṃ passanto kassa aññassa samaṇassa vā brāhmaṇassa vā saddhāya gamissāmi? Atthi avitakko avicāro samādhi, atthi vitakkavicārānaṃ nirodho’’ti.
ឯវំ វុត្តេ, និគណ្ឋោ នាដបុត្តោ សកំ បរិសំ អបលោកេត្វា ឯតទវោច – ‘‘ឥទំ ភវន្តោ បស្សន្តុ, យាវ អនុជុកោ ចាយំ ចិត្តោ គហបតិ, យាវ សឋោ ចាយំ ចិត្តោ គហបតិ, យាវ មាយាវី ចាយំ ចិត្តោ គហបតី’’តិ។
Evaṃ vutte, nigaṇṭho nāṭaputto sakaṃ parisaṃ apaloketvā etadavoca – ‘‘idaṃ bhavanto passantu, yāva anujuko cāyaṃ citto gahapati, yāva saṭho cāyaṃ citto gahapati, yāva māyāvī cāyaṃ citto gahapatī’’ti.
‘‘ឥទានេវ ខោ តេ 5 មយំ, ភន្តេ, ភាសិតំ – ‘ឯវំ អាជានាម ឥទំ ភវន្តោ បស្សន្តុ, យាវ ឧជុកោ ចាយំ ចិត្តោ គហបតិ, យាវ អសឋោ ចាយំ ចិត្តោ គហបតិ, យាវ អមាយាវី ចាយំ ចិត្តោ គហបតី’តិ។ ឥទានេវ ច បន មយំ, ភន្តេ, ភាសិតំ – ‘ឯវំ អាជានាម ឥទំ ភវន្តោ បស្សន្តុ, យាវ អនុជុកោ ចាយំ ចិត្តោ គហបតិ, យាវ សឋោ ចាយំ ចិត្តោ គហបតិ, យាវ មាយាវី ចាយំ ចិត្តោ គហបតី’តិ។ សចេ តេ, ភន្តេ, បុរិមំ សច្ចំ, បច្ឆិមំ តេ មិច្ឆា។ សចេ បន តេ, ភន្តេ, បុរិមំ មិច្ឆា, បច្ឆិមំ តេ សច្ចំ។ ឥមេ ខោ បន, ភន្តេ, ទស សហធម្មិកា បញ្ហា អាគច្ឆន្តិ។ យទា នេសំ អត្ថំ អាជានេយ្យាសិ, អថ មំ បដិហរេយ្យាសិ សទ្ធិំ និគណ្ឋបរិសាយ។ ឯកោ បញ្ហោ, ឯកោ ឧទ្ទេសោ, ឯកំ វេយ្យាករណំ។ ទ្វេ បញ្ហា, ទ្វេ ឧទ្ទេសា, ទ្វេ វេយ្យាករណានិ។ តយោ បញ្ហា, តយោ ឧទ្ទេសា, តីណិ វេយ្យាករណានិ។ ចត្តារោ បញ្ហា, ចត្តារោ ឧទ្ទេសា, ចត្តារិ វេយ្យាករណានិ។ បញ្ច បញ្ហា, បញ្ច ឧទ្ទេសា, បញ្ច វេយ្យាករណានិ។ ឆ បញ្ហា, ឆ ឧទ្ទេសា, ឆ វេយ្យាករណានិ។ សត្ត បញ្ហា, សត្ត ឧទ្ទេសា, សត្ត វេយ្យាករណានិ ។ អដ្ឋ បញ្ហា, អដ្ឋ ឧទ្ទេសា, អដ្ឋ វេយ្យាករណានិ។ នវ បញ្ហា, នវ ឧទ្ទេសា, នវ វេយ្យាករណានិ។ ទស បញ្ហា, ទស ឧទ្ទេសា, ទស វេយ្យាករណានី’’តិ។ អថ ខោ ចិត្តោ គហបតិ និគណ្ឋំ នាដបុត្តំ ឥមេ ទស សហធម្មិកេ បញ្ហេ អាបុច្ឆិត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កាមីតិ។ អដ្ឋមំ។
‘‘Idāneva kho te 6 mayaṃ, bhante, bhāsitaṃ – ‘evaṃ ājānāma idaṃ bhavanto passantu, yāva ujuko cāyaṃ citto gahapati, yāva asaṭho cāyaṃ citto gahapati, yāva amāyāvī cāyaṃ citto gahapatī’ti. Idāneva ca pana mayaṃ, bhante, bhāsitaṃ – ‘evaṃ ājānāma idaṃ bhavanto passantu, yāva anujuko cāyaṃ citto gahapati, yāva saṭho cāyaṃ citto gahapati, yāva māyāvī cāyaṃ citto gahapatī’ti. Sace te, bhante, purimaṃ saccaṃ, pacchimaṃ te micchā. Sace pana te, bhante, purimaṃ micchā, pacchimaṃ te saccaṃ. Ime kho pana, bhante, dasa sahadhammikā pañhā āgacchanti. Yadā nesaṃ atthaṃ ājāneyyāsi, atha maṃ paṭihareyyāsi saddhiṃ nigaṇṭhaparisāya. Eko pañho, eko uddeso, ekaṃ veyyākaraṇaṃ. Dve pañhā, dve uddesā, dve veyyākaraṇāni. Tayo pañhā, tayo uddesā, tīṇi veyyākaraṇāni. Cattāro pañhā, cattāro uddesā, cattāri veyyākaraṇāni. Pañca pañhā, pañca uddesā, pañca veyyākaraṇāni. Cha pañhā, cha uddesā, cha veyyākaraṇāni. Satta pañhā, satta uddesā, satta veyyākaraṇāni . Aṭṭha pañhā, aṭṭha uddesā, aṭṭha veyyākaraṇāni. Nava pañhā, nava uddesā, nava veyyākaraṇāni. Dasa pañhā, dasa uddesā, dasa veyyākaraṇānī’’ti. Atha kho citto gahapati nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ ime dasa sahadhammike pañhe āpucchitvā uṭṭhāyāsanā pakkāmīti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៨. និគណ្ឋនាដបុត្តសុត្តវណ្ណនា • 8. Nigaṇṭhanāṭaputtasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៨. និគណ្ឋនាដបុត្តសុត្តវណ្ណនា • 8. Nigaṇṭhanāṭaputtasuttavaṇṇanā
