| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๘. นิคณฺฐนาฎปุตฺตสุตฺตวณฺณนา
8. Nigaṇṭhanāṭaputtasuttavaṇṇanā
๓๕๐. อาคตาคโมติ วาจุคฺคตปริยตฺติธโมฺมฯ วิญฺญาตสาสโนติ ปฎิวิทฺธสตฺถุสาสโนฯ เตนาห ‘‘อนาคามี’’ติอาทิฯ นคฺคโภคฺคนฺติ อวสนภาเวน นคฺคํ, กุฎิลชฺฌาสยตาย โภคฺคํ, ตโต เอว นิสฺสิริกํฯ นคฺคตาย หิ โส รูเปน นิสฺสิริโก, โภคฺคตาย จิเตฺตนฯ ภควโต สทฺธายาติ ภควติ สทฺธายฯ ตสฺมิํ สทฺทหนา โอกปฺปนา ตสฺส สทฺธาติปิ วตฺตพฺพตํ ลภติฯ คจฺฉามีติ อาคจฺฉามิ, พุชฺฌามีติ อโตฺถฯ เอตํ นิคเณฺฐน ปุจฺฉิตมตฺถมาหฯ
350.Āgatāgamoti vācuggatapariyattidhammo. Viññātasāsanoti paṭividdhasatthusāsano. Tenāha ‘‘anāgāmī’’tiādi. Naggabhogganti avasanabhāvena naggaṃ, kuṭilajjhāsayatāya bhoggaṃ, tato eva nissirikaṃ. Naggatāya hi so rūpena nissiriko, bhoggatāya cittena. Bhagavato saddhāyāti bhagavati saddhāya. Tasmiṃ saddahanā okappanā tassa saddhātipi vattabbataṃ labhati. Gacchāmīti āgacchāmi, bujjhāmīti attho. Etaṃ nigaṇṭhena pucchitamatthamāha.
กายํ อุนฺนาเมตฺวาติ กายํ อพฺภุนฺนาเมตฺวาฯ กุจฺฉิํ นีหริตฺวาติ ปิฎฺฐิยา นินฺนมเนน กุจฺฉิํ ปุรโต นีหริตฺวาฯ คีวํ ปสารณวเสน ปคฺคยฺห ปคฺคเหตฺวา สพฺพํ ทิสํ เปกฺขมาโนฯ สพฺพมิทํ นิคณฺฐสฺส ปหฎฺฐาการทสฺสนตฺถํ ‘‘อิทานิ สมณสฺส โคตมสฺส อุปริ วาทํ อาโรเปตุํ ลพฺภตี’’ติฯ เตนาห ‘‘วาตํ วา โส’’ติอาทิฯ สการณาติ ยุตฺติสหิตาฯ ปญฺหมโคฺคติ ปญฺหสงฺขาโต วีมํสา, เอวํ ภวิตพฺพนฺติ จิเตฺตเนว ปริวีมํสา ปญฺหาฯ เอโก อุเทฺทโสติ เอกํ อุทฺทิสนํ อตฺถสฺส สํขิตฺตวจนํฯ เวยฺยากรณนฺติ นิทฺทิสนํ อตฺถสฺส วิจาเรตฺวา กถนํฯ เอวนฺติ อิมินา นเยนฯ สพฺพตฺถาติ สเพฺพสุ ปญฺหุเทฺทสเวยฺยากรเณสุ อโตฺถ วิตฺถารโต เวทิตโพฺพฯ
Kāyaṃunnāmetvāti kāyaṃ abbhunnāmetvā. Kucchiṃ nīharitvāti piṭṭhiyā ninnamanena kucchiṃ purato nīharitvā. Gīvaṃ pasāraṇavasena paggayha paggahetvā sabbaṃ disaṃ pekkhamāno. Sabbamidaṃ nigaṇṭhassa pahaṭṭhākāradassanatthaṃ ‘‘idāni samaṇassa gotamassa upari vādaṃ āropetuṃ labbhatī’’ti. Tenāha ‘‘vātaṃ vā so’’tiādi. Sakāraṇāti yuttisahitā. Pañhamaggoti pañhasaṅkhāto vīmaṃsā, evaṃ bhavitabbanti citteneva parivīmaṃsā pañhā. Eko uddesoti ekaṃ uddisanaṃ atthassa saṃkhittavacanaṃ. Veyyākaraṇanti niddisanaṃ atthassa vicāretvā kathanaṃ. Evanti iminā nayena. Sabbatthāti sabbesu pañhuddesaveyyākaraṇesu attho vitthārato veditabbo.
นิคณฺฐนาฎปุตฺตสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Nigaṇṭhanāṭaputtasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๘. นิคณฺฐนาฎปุตฺตสุตฺตํ • 8. Nigaṇṭhanāṭaputtasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๘. นิคณฺฐนาฎปุตฺตสุตฺตวณฺณนา • 8. Nigaṇṭhanāṭaputtasuttavaṇṇanā
