| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๔. นิคณฺฐสุตฺตวณฺณนา
4. Nigaṇṭhasuttavaṇṇanā
๗๕. จตุเตฺถ หํสวฎฺฎกจฺฉเนฺนนาติ หํสวฎฺฎกปริจฺฉเนฺนน, หํสมณฺฑลากาเรนาติ อโตฺถฯ นตฺถิ เอตสฺส ปริเสสนฺติ อปริเสสํฯ เตนาห ‘‘อปฺปมตฺตกมฺปิ อเสเสตฺวา’’ติฯ อปริเสสธมฺมชานนโต วา อปริเสสสงฺขาตํ ญาณทสฺสนํ ปฎิชานาตีติ เอวเมฺปตฺถ อโตฺถ ทฎฺฐโพฺพฯ สตตนฺติ นิจฺจํฯ สมิตนฺติ ตเสฺสว เววจนนฺติ อาห ‘‘สตตํ สมิตนฺติ สพฺพกาลํ นิรนฺตร’’นฺติฯ อถ วา นิจฺจเฎฺฐน สตต-สเทฺทน อภิณฺหปฺปวตฺติ โชติตา สิยาติ ‘‘สมิต’’นฺติ วุตฺตํฯ เตน นิรนฺตรปฺปวตฺติํ ทเสฺสตีติ อาห ‘‘สพฺพกาลํ นิรนฺตร’’นฺติฯ
75. Catutthe haṃsavaṭṭakacchannenāti haṃsavaṭṭakaparicchannena, haṃsamaṇḍalākārenāti attho. Natthi etassa parisesanti aparisesaṃ. Tenāha ‘‘appamattakampi asesetvā’’ti. Aparisesadhammajānanato vā aparisesasaṅkhātaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānātīti evampettha attho daṭṭhabbo. Satatanti niccaṃ. Samitanti tasseva vevacananti āha ‘‘satataṃ samitanti sabbakālaṃ nirantara’’nti. Atha vā niccaṭṭhena satata-saddena abhiṇhappavatti jotitā siyāti ‘‘samita’’nti vuttaṃ. Tena nirantarappavattiṃ dassetīti āha ‘‘sabbakālaṃ nirantara’’nti.
วิสุทฺธิสมฺปาปนตฺถายาติ ราคาทีหิ มเลหิ อภิชฺฌาวิสมโลภาทีหิ จ อุปกฺกิลิฎฺฐจิตฺตานํ สตฺตานํ วิสุทฺธิปาปนตฺถายฯ สมติกฺกมนตฺถายาติ โสกสฺส จ ปริเทวสฺส จ ปหานตฺถายฯ อตฺถํ คมนตฺถายาติ กายิกทุกฺขสฺส จ เจตสิกโทมนสฺสสฺส จาติ อิเมสํ ทฺวินฺนํ อตฺถงฺคมนาย, นิโรธายาติ อโตฺถฯ ญายติ นิจฺฉเยน กมติ นิพฺพานํฯ ตํ วา ญายติ ปฎิวิชฺฌติ เอเตนาติ ญาโย, อริยมโคฺคติ อาห ‘‘มคฺคสฺส อธิคมนตฺถายา’’ติฯ อปจฺจยนิพฺพานสฺส สจฺฉิกรณตฺถายาติ ปจฺจยรหิตตฺตา อปจฺจยสฺส อสงฺขตสฺส ตณฺหาวานวิรหิตตฺตา นิพฺพานนฺติ ลทฺธนามสฺส อมตสฺส สจฺฉิกิริยาย, อตฺตปจฺจกฺขตายาติ วุตฺตํ โหติฯ ผุสิตฺวา ผุสิตฺวาติ ปตฺวา ปตฺวาฯ เสสเมตฺถ สุวิเญฺญยฺยเมวฯ
Visuddhisampāpanatthāyāti rāgādīhi malehi abhijjhāvisamalobhādīhi ca upakkiliṭṭhacittānaṃ sattānaṃ visuddhipāpanatthāya. Samatikkamanatthāyāti sokassa ca paridevassa ca pahānatthāya. Atthaṃ gamanatthāyāti kāyikadukkhassa ca cetasikadomanassassa cāti imesaṃ dvinnaṃ atthaṅgamanāya, nirodhāyāti attho. Ñāyati nicchayena kamati nibbānaṃ. Taṃ vā ñāyati paṭivijjhati etenāti ñāyo, ariyamaggoti āha ‘‘maggassa adhigamanatthāyā’’ti. Apaccayanibbānassa sacchikaraṇatthāyāti paccayarahitattā apaccayassa asaṅkhatassa taṇhāvānavirahitattā nibbānanti laddhanāmassa amatassa sacchikiriyāya, attapaccakkhatāyāti vuttaṃ hoti. Phusitvā phusitvāti patvā patvā. Sesamettha suviññeyyameva.
นิคณฺฐสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Nigaṇṭhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๔. นิคณฺฐสุตฺตํ • 4. Nigaṇṭhasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๔. นิคณฺฐสุตฺตวณฺณนา • 4. Nigaṇṭhasuttavaṇṇanā
