| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi |
๑๖. โสฬสมวโคฺค
16. Soḷasamavaggo
(๑๕๖) ๑. นิคฺคหกถา
(156) 1. Niggahakathā
๗๔๓. ปโร ปรสฺส จิตฺตํ นิคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส จิตฺตํ ‘‘มา รชฺชิ’’, ‘‘มา ทุสฺสิ’’, ‘‘มา มุยฺหิ’’, ‘‘มา กิลิสฺสี’’ติ นิคฺคณฺหาตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… ปโร ปรสฺส จิตฺตํ นิคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส อุปฺปโนฺน ผโสฺส ‘‘มา นิรุชฺฌี’’ติ นิคฺคณฺหาตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… ปโร ปรสฺส อุปฺปนฺนา เวทนา…เป.… อุปฺปนฺนา สญฺญา… อุปฺปนฺนา เจตนา… อุปฺปนฺนํ จิตฺตํ… อุปฺปนฺนา สทฺธา… อุปฺปนฺนํ วีริยํ … อุปฺปนฺนา สติ… อุปฺปโนฺน สมาธิ…เป.… อุปฺปนฺนา ปญฺญา ‘‘มา นิรุชฺฌี’’ติ นิคฺคณฺหาตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
743. Paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Paro parassa cittaṃ ‘‘mā rajji’’, ‘‘mā dussi’’, ‘‘mā muyhi’’, ‘‘mā kilissī’’ti niggaṇhātīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Paro parassa uppanno phasso ‘‘mā nirujjhī’’ti niggaṇhātīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… paro parassa uppannā vedanā…pe… uppannā saññā… uppannā cetanā… uppannaṃ cittaṃ… uppannā saddhā… uppannaṃ vīriyaṃ … uppannā sati… uppanno samādhi…pe… uppannā paññā ‘‘mā nirujjhī’’ti niggaṇhātīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ปโร ปรสฺส จิตฺตํ นิคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส อตฺถาย ราคํ ปชหติ… โทสํ ปชหติ…เป.… อโนตฺตปฺปํ ปชหตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Paro parassa atthāya rāgaṃ pajahati… dosaṃ pajahati…pe… anottappaṃ pajahatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ปโร ปรสฺส จิตฺตํ นิคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส อตฺถาย มคฺคํ ภาเวติ… สติปฎฺฐานํ ภาเวติ…เป.… โพชฺฌงฺคํ ภาเวตีติ ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Paro parassa atthāya maggaṃ bhāveti… satipaṭṭhānaṃ bhāveti…pe… bojjhaṅgaṃ bhāvetīti ? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ปโร ปรสฺส จิตฺตํ นิคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ ปโร ปรสฺส อตฺถาย ทุกฺขํ ปริชานาติ, สมุทยํ ปชหติ, นิโรธํ สจฺฉิกโรติ, มคฺคํ ภาเวตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Paro parassa atthāya dukkhaṃ parijānāti, samudayaṃ pajahati, nirodhaṃ sacchikaroti, maggaṃ bhāvetīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ปโร ปรสฺส จิตฺตํ นิคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ อโญฺญ อญฺญสฺส การโก, ปรงฺกตํ สุขํ ทุกฺขํ อโญฺญ กโรติ อโญฺญ ปฎิสํเวเทตีติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Añño aññassa kārako, paraṅkataṃ sukhaṃ dukkhaṃ añño karoti añño paṭisaṃvedetīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ปโร ปรสฺส จิตฺตํ นิคฺคณฺหาตีติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา –
Paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –
‘‘อตฺตนาว กตํ ปาปํ, อตฺตนา สํกิลิสฺสติ;
‘‘Attanāva kataṃ pāpaṃ, attanā saṃkilissati;
อตฺตนา อกตํ ปาปํ, อตฺตนาว วิสุชฺฌติ;
Attanā akataṃ pāpaṃ, attanāva visujjhati;
สุทฺธิ อสุทฺธิ ปจฺจตฺตํ, นาโญฺญ อญฺญํ วิโสธเย’’ติ 1ฯ
Suddhi asuddhi paccattaṃ, nāñño aññaṃ visodhaye’’ti 2.
อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ น วตฺตพฺพํ – ‘‘ปโร ปรสฺส จิตฺตํ นิคฺคณฺหาตี’’ติฯ
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘paro parassa cittaṃ niggaṇhātī’’ti.
๗๔๔. น วตฺตพฺพํ – ‘‘ปโร ปรสฺส จิตฺตํ นิคฺคณฺหาตี’’ติ? อามนฺตาฯ นนุ อตฺถิ พลปฺปตฺตา, อตฺถิ วสีภูตาติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ อตฺถิ พลปฺปตฺตา, อตฺถิ วสีภูตา, เตน วต เร วตฺตเพฺพ – ‘‘ปโร ปรสฺส จิตฺตํ นิคฺคณฺหาตี’’ติฯ
744. Na vattabbaṃ – ‘‘paro parassa cittaṃ niggaṇhātī’’ti? Āmantā. Nanu atthi balappattā, atthi vasībhūtāti? Āmantā. Hañci atthi balappattā, atthi vasībhūtā, tena vata re vattabbe – ‘‘paro parassa cittaṃ niggaṇhātī’’ti.
นิคฺคหกถา นิฎฺฐิตาฯ
Niggahakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๑. นิคฺคหกถาวณฺณนา • 1. Niggahakathāvaṇṇanā
