Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කථාවත්ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi |
16. සොළසමවග්ගො
16. Soḷasamavaggo
(156) 1. නිග්ගහකථා
(156) 1. Niggahakathā
743. පරො පරස්ස චිත්තං නිග්ගණ්හාතීති? ආමන්තා. පරො පරස්ස චිත්තං ‘‘මා රජ්ජි’’, ‘‘මා දුස්සි’’, ‘‘මා මුය්හි’’, ‘‘මා කිලිස්සී’’ති නිග්ගණ්හාතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.… පරො පරස්ස චිත්තං නිග්ගණ්හාතීති? ආමන්තා. පරො පරස්ස උප්පන්නො ඵස්සො ‘‘මා නිරුජ්ඣී’’ති නිග්ගණ්හාතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.… පරො පරස්ස උප්පන්නා වෙදනා…පෙ.… උප්පන්නා සඤ්ඤා… උප්පන්නා චෙතනා… උප්පන්නං චිත්තං… උප්පන්නා සද්ධා… උප්පන්නං වීරියං … උප්පන්නා සති… උප්පන්නො සමාධි…පෙ.… උප්පන්නා පඤ්ඤා ‘‘මා නිරුජ්ඣී’’ති නිග්ගණ්හාතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
743. Paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Paro parassa cittaṃ ‘‘mā rajji’’, ‘‘mā dussi’’, ‘‘mā muyhi’’, ‘‘mā kilissī’’ti niggaṇhātīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Paro parassa uppanno phasso ‘‘mā nirujjhī’’ti niggaṇhātīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… paro parassa uppannā vedanā…pe… uppannā saññā… uppannā cetanā… uppannaṃ cittaṃ… uppannā saddhā… uppannaṃ vīriyaṃ … uppannā sati… uppanno samādhi…pe… uppannā paññā ‘‘mā nirujjhī’’ti niggaṇhātīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
පරො පරස්ස චිත්තං නිග්ගණ්හාතීති? ආමන්තා. පරො පරස්ස අත්ථාය රාගං පජහති… දොසං පජහති…පෙ.… අනොත්තප්පං පජහතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
Paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Paro parassa atthāya rāgaṃ pajahati… dosaṃ pajahati…pe… anottappaṃ pajahatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
පරො පරස්ස චිත්තං නිග්ගණ්හාතීති? ආමන්තා. පරො පරස්ස අත්ථාය මග්ගං භාවෙති… සතිපට්ඨානං භාවෙති…පෙ.… බොජ්ඣඞ්ගං භාවෙතීති ? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
Paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Paro parassa atthāya maggaṃ bhāveti… satipaṭṭhānaṃ bhāveti…pe… bojjhaṅgaṃ bhāvetīti ? Na hevaṃ vattabbe…pe….
පරො පරස්ස චිත්තං නිග්ගණ්හාතීති? ආමන්තා. පරො පරස්ස අත්ථාය දුක්ඛං පරිජානාති, සමුදයං පජහති, නිරොධං සච්ඡිකරොති, මග්ගං භාවෙතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
Paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Paro parassa atthāya dukkhaṃ parijānāti, samudayaṃ pajahati, nirodhaṃ sacchikaroti, maggaṃ bhāvetīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
පරො පරස්ස චිත්තං නිග්ගණ්හාතීති? ආමන්තා. අඤ්ඤො අඤ්ඤස්ස කාරකො, පරඞ්කතං සුඛං දුක්ඛං අඤ්ඤො කරොති අඤ්ඤො පටිසංවෙදෙතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ.….
Paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Añño aññassa kārako, paraṅkataṃ sukhaṃ dukkhaṃ añño karoti añño paṭisaṃvedetīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
පරො පරස්ස චිත්තං නිග්ගණ්හාතීති? ආමන්තා. නනු වුත්තං භගවතා –
Paro parassa cittaṃ niggaṇhātīti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –
‘‘අත්තනාව කතං පාපං, අත්තනා සංකිලිස්සති;
‘‘Attanāva kataṃ pāpaṃ, attanā saṃkilissati;
අත්තනා අකතං පාපං, අත්තනාව විසුජ්ඣති;
Attanā akataṃ pāpaṃ, attanāva visujjhati;
සුද්ධි අසුද්ධි පච්චත්තං, නාඤ්ඤො අඤ්ඤං විසොධයෙ’’ති 1.
Suddhi asuddhi paccattaṃ, nāñño aññaṃ visodhaye’’ti 2.
අත්ථෙව සුත්තන්තොති? ආමන්තා. තෙන හි න වත්තබ්බං – ‘‘පරො පරස්ස චිත්තං නිග්ගණ්හාතී’’ති.
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘paro parassa cittaṃ niggaṇhātī’’ti.
744. න වත්තබ්බං – ‘‘පරො පරස්ස චිත්තං නිග්ගණ්හාතී’’ති? ආමන්තා. නනු අත්ථි බලප්පත්තා, අත්ථි වසීභූතාති? ආමන්තා. හඤ්චි අත්ථි බලප්පත්තා, අත්ථි වසීභූතා, තෙන වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘පරො පරස්ස චිත්තං නිග්ගණ්හාතී’’ති.
744. Na vattabbaṃ – ‘‘paro parassa cittaṃ niggaṇhātī’’ti? Āmantā. Nanu atthi balappattā, atthi vasībhūtāti? Āmantā. Hañci atthi balappattā, atthi vasībhūtā, tena vata re vattabbe – ‘‘paro parassa cittaṃ niggaṇhātī’’ti.
නිග්ගහකථා නිට්ඨිතා.
Niggahakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්මපිටක (අට්ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්චපකරණ-අට්ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 1. නිග්ගහකථාවණ්ණනා • 1. Niggahakathāvaṇṇanā