Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi |
๗. นิคฺคุณฺฑิปุปฺผิยเตฺถรอปทานํ
7. Nigguṇḍipupphiyattheraapadānaṃ
๓๙.
39.
‘‘ยทา เทโว เทวกายา, จวเต อายุสงฺขยา;
‘‘Yadā devo devakāyā, cavate āyusaṅkhayā;
ตโย สทฺทา นิจฺฉรนฺติ, เทวานํ อนุโมทตํฯ
Tayo saddā niccharanti, devānaṃ anumodataṃ.
๔๐.
40.
‘‘‘อิโต โภ สุคติํ คจฺฉ, มนุสฺสานํ สหพฺยตํ;
‘‘‘Ito bho sugatiṃ gaccha, manussānaṃ sahabyataṃ;
มนุสฺสภูโต สทฺธเมฺม, ลภ สทฺธํ อนุตฺตรํฯ
Manussabhūto saddhamme, labha saddhaṃ anuttaraṃ.
๔๑.
41.
‘‘‘สา เต สทฺธา นิวิฎฺฐาสฺส, มูลชาตา ปติฎฺฐิตา;
‘‘‘Sā te saddhā niviṭṭhāssa, mūlajātā patiṭṭhitā;
ยาวชีวํ อสํหีรา, สทฺธเมฺม สุปฺปเวทิเตฯ
Yāvajīvaṃ asaṃhīrā, saddhamme suppavedite.
๔๒.
42.
‘‘‘กาเยน กุสลํ กตฺวา, วาจาย กุสลํ พหุํ;
‘‘‘Kāyena kusalaṃ katvā, vācāya kusalaṃ bahuṃ;
มนสา กุสลํ กตฺวา, อพฺยาปชฺชํ นิรูปธิํฯ
Manasā kusalaṃ katvā, abyāpajjaṃ nirūpadhiṃ.
๔๓.
43.
‘‘‘ตโต โอปธิกํ ปุญฺญํ, กตฺวา ทาเนน ตํ พหุํ;
‘‘‘Tato opadhikaṃ puññaṃ, katvā dānena taṃ bahuṃ;
อเญฺญปิ มเจฺจ สทฺธเมฺม, พฺรหฺมจริเย นิเวสย’ฯ
Aññepi macce saddhamme, brahmacariye nivesaya’.
๔๔.
44.
‘‘อิมาย อนุกมฺปาย, เทวาเทวํ ยทา วิทู;
‘‘Imāya anukampāya, devādevaṃ yadā vidū;
๔๕.
45.
กํสุ นาม อหํ โยนิํ, คมิสฺสามิ อิโต จุโตฯ
Kaṃsu nāma ahaṃ yoniṃ, gamissāmi ito cuto.
๔๖.
46.
‘‘มม สํเวคมญฺญาย, สมโณ ภาวิตินฺทฺริโย;
‘‘Mama saṃvegamaññāya, samaṇo bhāvitindriyo;
มมุทฺธริตุกาโม โส, อาคจฺฉิ มม สนฺติกํฯ
Mamuddharitukāmo so, āgacchi mama santikaṃ.
๔๗.
47.
‘‘สุมโน นาม นาเมน, ปทุมุตฺตรสาวโก;
‘‘Sumano nāma nāmena, padumuttarasāvako;
อตฺถธมฺมานุสาสิตฺวา, สํเวเชสิ มมํ ตทาฯ
Atthadhammānusāsitvā, saṃvejesi mamaṃ tadā.
ทฺวาทสมํ ภาณวารํฯ
Dvādasamaṃ bhāṇavāraṃ.
๔๘.
48.
‘‘ตสฺสาหํ วจนํ สุตฺวา, พุเทฺธ จิตฺตํ ปสาทยิํ;
‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, buddhe cittaṃ pasādayiṃ;
ตํ ธีรํ อภิวาเทตฺวา, ตตฺถ กาลํกโต อหํฯ
Taṃ dhīraṃ abhivādetvā, tattha kālaṃkato ahaṃ.
๔๙.
49.
วสโนฺต มาตุกุจฺฉิมฺหิ, ปุน ธาเรติ มาตุยาฯ
Vasanto mātukucchimhi, puna dhāreti mātuyā.
๕๐.
50.
‘‘ตมฺหา กายา จวิตฺวาน, ติทเส อุปปชฺชหํ;
‘‘Tamhā kāyā cavitvāna, tidase upapajjahaṃ;
เอตฺถนฺตเร น ปสฺสามิ, โทมนสฺสมหํ ตทาฯ
Etthantare na passāmi, domanassamahaṃ tadā.
๕๑.
51.
‘‘ตาวติํสา จวิตฺวาน, มาตุกุจฺฉิํ สโมกฺกมิํ;
‘‘Tāvatiṃsā cavitvāna, mātukucchiṃ samokkamiṃ;
นิกฺขมิตฺวาน กุจฺฉิมฺหา, กณฺหสุกฺกํ อชานหํฯ
Nikkhamitvāna kucchimhā, kaṇhasukkaṃ ajānahaṃ.
๕๒.
52.
โคตมสฺส ภควโต, สกฺยปุตฺตสฺส ตาทิโนฯ
Gotamassa bhagavato, sakyaputtassa tādino.
๕๓.
53.
อทฺทสํ สาสนกเร, ภิกฺขโว ตตฺถ สตฺถุโนฯ
Addasaṃ sāsanakare, bhikkhavo tattha satthuno.
๕๔.
54.
‘‘สาวตฺถิ นาม นครํ, ราชา ตตฺถาสิ โกสโล;
‘‘Sāvatthi nāma nagaraṃ, rājā tatthāsi kosalo;
รเถน นาคยุเตฺตน, อุเปสิ โพธิมุตฺตมํฯ
Rathena nāgayuttena, upesi bodhimuttamaṃ.
๕๕.
55.
‘‘ตสฺสาหํ นาคํ ทิสฺวาน, ปุพฺพกมฺมํ อนุสฺสริํ;
‘‘Tassāhaṃ nāgaṃ disvāna, pubbakammaṃ anussariṃ;
อญฺชลิํ ปคฺคเหตฺวาน, สมยํ อคมาสหํฯ
Añjaliṃ paggahetvāna, samayaṃ agamāsahaṃ.
๕๖.
56.
‘‘ชาติยา สตฺตวโสฺสว, ปพฺพชิํ อนคาริยํ;
‘‘Jātiyā sattavassova, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
โย โส พุทฺธํ อุปฎฺฐาสิ, อานโนฺท นาม สาวโกฯ
Yo so buddhaṃ upaṭṭhāsi, ānando nāma sāvako.
๕๗.
57.
‘‘คติมา ธิติมา เจว, สติมา จ พหุสฺสุโต;
‘‘Gatimā dhitimā ceva, satimā ca bahussuto;
รโญฺญ จิตฺตํ ปสาเทโนฺต, นิยฺยาเทสิ มหาชุติฯ
Rañño cittaṃ pasādento, niyyādesi mahājuti.
๕๘.
58.
‘‘ตสฺสาหํ ธมฺมํ สุตฺวาน, ปุพฺพกมฺมํ อนุสฺสริํ;
‘‘Tassāhaṃ dhammaṃ sutvāna, pubbakammaṃ anussariṃ;
ตเตฺถว ฐิตโก สโนฺต, อรหตฺตมปาปุณิํฯ
Tattheva ṭhitako santo, arahattamapāpuṇiṃ.
๕๙.
59.
‘‘เอกํสํ จีวรํ กตฺวา, สิเร กตฺวาน อญฺชลิํ;
‘‘Ekaṃsaṃ cīvaraṃ katvā, sire katvāna añjaliṃ;
สมฺพุทฺธํ อภิวาเทตฺวา, อิมํ วาจํ อุทีรยิํฯ
Sambuddhaṃ abhivādetvā, imaṃ vācaṃ udīrayiṃ.
๖๐.
60.
‘‘‘ปทุมุตฺตรพุทฺธสฺส, ทฺวิปทินฺทสฺส สตฺถุโน;
‘‘‘Padumuttarabuddhassa, dvipadindassa satthuno;
นิคฺคุณฺฑิปุปฺผํ ปคฺคยฺห, สีหาสเน ฐเปสหํฯ
Nigguṇḍipupphaṃ paggayha, sīhāsane ṭhapesahaṃ.
๖๑.
61.
‘‘‘เตน กเมฺมน ทฺวิปทินฺท, โลกเชฎฺฐ นราสภ;
‘‘‘Tena kammena dvipadinda, lokajeṭṭha narāsabha;
ปโตฺตมฺหิ อจลํ ฐานํ, หิตฺวา ชยปราชยํ’ฯ
Pattomhi acalaṃ ṭhānaṃ, hitvā jayaparājayaṃ’.
๖๒.
62.
‘‘ปญฺจวีสสหสฺสมฺหิ , กปฺปานํ มนุชาธิปา;
‘‘Pañcavīsasahassamhi , kappānaṃ manujādhipā;
อพฺพุทนิรพฺพุทานิ, อฎฺฐฎฺฐาสิํสุ ขตฺติยาฯ
Abbudanirabbudāni, aṭṭhaṭṭhāsiṃsu khattiyā.
๖๓.
63.
‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา นิคฺคุณฺฑิปุปฺผิโย เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
Itthaṃ sudaṃ āyasmā nigguṇḍipupphiyo thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
นิคฺคุณฺฑิปุปฺผิยเตฺถรสฺสาปทานํ สตฺตมํฯ
Nigguṇḍipupphiyattherassāpadānaṃ sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā / ๑-๑๐. อุมาปุปฺผิยเตฺถรอปทานาทิวณฺณนา • 1-10. Umāpupphiyattheraapadānādivaṇṇanā