| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๘. วงฺคีสสํยุตฺตํ
8. Vaṅgīsasaṃyuttaṃ
๑. นิกฺขนฺตสุตฺตํ
1. Nikkhantasuttaṃ
๒๐๙. เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ อายสฺมา วงฺคีโส อาฬวิยํ วิหรติ อคฺคาฬเว เจติเย อายสฺมตา นิโคฺรธกเปฺปน อุปชฺฌาเยน สทฺธิํฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา วงฺคีโส นวโก โหติ อจิรปพฺพชิโต โอหิยฺยโก วิหารปาโลฯ อถ โข สมฺพหุลา อิตฺถิโย สมลงฺกริตฺวา เยน อคฺคาฬวโก อาราโม เตนุปสงฺกมิํสุ วิหารเปกฺขิกาโยฯ อถ โข อายสฺมโต วงฺคีสสฺส ตา อิตฺถิโย ทิสฺวา อนภิรติ อุปฺปชฺชติ, ราโค จิตฺตํ อนุทฺธํเสติฯ อถ โข อายสฺมโต วงฺคีสสฺส เอตทโหสิ – ‘‘อลาภา วต เม, น วต เม ลาภา; ทุลฺลทฺธํ วต เม, น วต เม สุลทฺธํ; ยสฺส เม อนภิรติ อุปฺปนฺนา, ราโค จิตฺตํ อนุทฺธํเสติ, ตํ กุเตตฺถ ลพฺภา, ยํ เม ปโร อนภิรติํ วิโนเทตฺวา อภิรติํ อุปฺปาเทยฺยฯ ยํนูนาหํ อตฺตนาว อตฺตโน อนภิรติํ วิโนเทตฺวา อภิรติํ อุปฺปาเทยฺย’’นฺติฯ อถ โข อายสฺมา วงฺคีโส อตฺตนาว อตฺตโน อนภิรติํ วิโนเทตฺวา อภิรติํ อุปฺปาเทตฺวา ตายํ เวลายํ อิมา คาถาโย อภาสิ –
209. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā vaṅgīso āḷaviyaṃ viharati aggāḷave cetiye āyasmatā nigrodhakappena upajjhāyena saddhiṃ. Tena kho pana samayena āyasmā vaṅgīso navako hoti acirapabbajito ohiyyako vihārapālo. Atha kho sambahulā itthiyo samalaṅkaritvā yena aggāḷavako ārāmo tenupasaṅkamiṃsu vihārapekkhikāyo. Atha kho āyasmato vaṅgīsassa tā itthiyo disvā anabhirati uppajjati, rāgo cittaṃ anuddhaṃseti. Atha kho āyasmato vaṅgīsassa etadahosi – ‘‘alābhā vata me, na vata me lābhā; dulladdhaṃ vata me, na vata me suladdhaṃ; yassa me anabhirati uppannā, rāgo cittaṃ anuddhaṃseti, taṃ kutettha labbhā, yaṃ me paro anabhiratiṃ vinodetvā abhiratiṃ uppādeyya. Yaṃnūnāhaṃ attanāva attano anabhiratiṃ vinodetvā abhiratiṃ uppādeyya’’nti. Atha kho āyasmā vaṅgīso attanāva attano anabhiratiṃ vinodetvā abhiratiṃ uppādetvā tāyaṃ velāyaṃ imā gāthāyo abhāsi –
‘‘นิกฺขนฺตํ วต มํ สนฺตํ, อคารสฺมานคาริยํ;
‘‘Nikkhantaṃ vata maṃ santaṃ, agārasmānagāriyaṃ;
วิตกฺกา อุปธาวนฺติ, ปคพฺภา กณฺหโต อิเมฯ
Vitakkā upadhāvanti, pagabbhā kaṇhato ime.
‘‘อุคฺคปุตฺตา มหิสฺสาสา, สิกฺขิตา ทฬฺหธมฺมิโน;
‘‘Uggaputtā mahissāsā, sikkhitā daḷhadhammino;
สมนฺตา ปริกิเรยฺยุํ, สหสฺสํ อปลายินํฯ
Samantā parikireyyuṃ, sahassaṃ apalāyinaṃ.
เนว มํ พฺยาธยิสฺสนฺติ 3, ธเมฺม สมฺหิ ปติฎฺฐิตํฯ
Neva maṃ byādhayissanti 4, dhamme samhi patiṭṭhitaṃ.
‘‘สกฺขี หิ เม สุตํ เอตํ, พุทฺธสฺสาทิจฺจพนฺธุโน;
‘‘Sakkhī hi me sutaṃ etaṃ, buddhassādiccabandhuno;
นิพฺพานคมนํ มคฺคํ, ตตฺถ เม นิรโต มโนฯ
Nibbānagamanaṃ maggaṃ, tattha me nirato mano.
‘‘เอวเญฺจ มํ วิหรนฺตํ, ปาปิม อุปคจฺฉสิ;
‘‘Evañce maṃ viharantaṃ, pāpima upagacchasi;
ตถา มจฺจุ กริสฺสามิ, น เม มคฺคมฺปิ ทกฺขสี’’ติฯ
Tathā maccu karissāmi, na me maggampi dakkhasī’’ti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑. นิกฺขนฺตสุตฺตวณฺณนา • 1. Nikkhantasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๑. นิกฺขนฺตสุตฺตวณฺณนา • 1. Nikkhantasuttavaṇṇanā
