Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៨. វង្គីសសំយុត្តំ
8. Vaṅgīsasaṃyuttaṃ
១. និក្ខន្តសុត្តវណ្ណនា
1. Nikkhantasuttavaṇṇanā
២០៩. វង្គីសសំយុត្តស្ស បឋមេ អគ្គាឡវេ ចេតិយេតិ អាឡវិយំ អគ្គចេតិយេ។ អនុប្បន្នេ ពុទ្ធេ អគ្គាឡវគោតមកាទីនិ យក្ខនាគាទីនំ ភវនានិ, ចេតិយានិ អហេសុំ។ ឧប្បន្នេ ពុទ្ធេ តានិ អបនេត្វា មនុស្សា វិហារេ ករិំសុ។ តេសំ តានេវ នាមានិ ជាតានិ។ និគ្រោធកប្បេនាតិ និគ្រោធរុក្ខមូលវាសិនា កប្បត្ថេរេន។ ឱហិយ្យកោតិ ឱហីនកោ។ វិហារបាលោតិ សោ កិរ តទា អវស្សិកោ ហោតិ បត្តចីវរគ្គហណេ អកោវិទោ។ អថ នំ ថេរា ភិក្ខូ – ‘‘អាវុសោ, ឥមានិ ឆត្តុបាហនកត្តរយដ្ឋិអាទីនិ ឱលោកេន្តោ និសីទា’’តិ វិហាររក្ខកំ កត្វា បិណ្ឌាយ បវិសិំសុ។ តេន វុត្តំ ‘‘វិហារបាលោ’’តិ។ សមលង្ករិត្វាតិ អត្តនោ វិភវានុរូបេន អលង្ការេន អលង្ករិត្វា។ ចិត្តំ អនុទ្ធំសេតីតិ កុសលចិត្តំ វិទ្ធំសេតិ វិនាសេតិ។ តំ កុតេត្ថ លព្ភាតិ ឯតស្មិំ រាគេ ឧប្បន្នេ តំ ការណំ កុតោ លព្ភា។ យំ មេ បរោតិ យេន មេ ការណេន អញ្ញោ បុគ្គលោ វា ធម្មោ វា អនភិរតិំ វិនោទេត្វា ឥទានេវ អភិរតិំ ឧប្បាទេយ្យ អាចរិយុបជ្ឈាយាបិ មំ វិហារេ ឱហាយ គតា។
209. Vaṅgīsasaṃyuttassa paṭhame aggāḷave cetiyeti āḷaviyaṃ aggacetiye. Anuppanne buddhe aggāḷavagotamakādīni yakkhanāgādīnaṃ bhavanāni, cetiyāni ahesuṃ. Uppanne buddhe tāni apanetvā manussā vihāre kariṃsu. Tesaṃ tāneva nāmāni jātāni. Nigrodhakappenāti nigrodharukkhamūlavāsinā kappattherena. Ohiyyakoti ohīnako. Vihārapāloti so kira tadā avassiko hoti pattacīvaraggahaṇe akovido. Atha naṃ therā bhikkhū – ‘‘āvuso, imāni chattupāhanakattarayaṭṭhiādīni olokento nisīdā’’ti vihārarakkhakaṃ katvā piṇḍāya pavisiṃsu. Tena vuttaṃ ‘‘vihārapālo’’ti. Samalaṅkaritvāti attano vibhavānurūpena alaṅkārena alaṅkaritvā. Cittaṃ anuddhaṃsetīti kusalacittaṃ viddhaṃseti vināseti. Taṃ kutettha labbhāti etasmiṃ rāge uppanne taṃ kāraṇaṃ kuto labbhā. Yaṃ me paroti yena me kāraṇena añño puggalo vā dhammo vā anabhiratiṃ vinodetvā idāneva abhiratiṃ uppādeyya ācariyupajjhāyāpi maṃ vihāre ohāya gatā.
អគារស្មាតិ អគារតោ និក្ខន្តំ។ អនគារិយន្តិ បព្ពជ្ជំ ឧបគតន្តិ អត្ថោ។ កណ្ហតោតិ កណ្ហបក្ខតោ មារបក្ខតោ អាធាវន្តិ។ ឧគ្គបុត្តាតិ ឧគ្គតានំ បុត្តា មហេសក្ខា រាជញ្ញភូតា។ ទឡ្ហធម្មិនោតិ ទឡ្ហធនុនោ, ឧត្តមប្បមាណំ អាចរិយធនុំ ធារយមានា។ សហស្សំ អបលាយិនន្តិ យេ តេ សមន្តា សរេហិ បរិកិរេយ្យុំ, តេសំ អបលាយីនំ សង្ខំ ទស្សេន្តោ ‘‘សហស្ស’’ន្តិ អាហ។ ឯតតោ ភិយ្យោតិ ឯតស្មា សហស្សា អតិរេកតរា។ នេវ មំ ព្យាធយិស្សន្តីតិ មំ ចាលេតុំ ន សក្ខិស្សន្តិ។ ធម្មេ សម្ហិ បតិដ្ឋិតន្តិ អនភិរតិំ វិនោទេត្វា អភិរតិំ ឧប្បាទនសមត្ថេ សកេ សាសនធម្មេ បតិដ្ឋិតំ។ ឥទំ វុត្តំ ហោតិ – ឥស្សាសសហស្សេ តាវ សមន្តា សរេហិ បរិកិរន្តេ សិក្ខិតោ បុរិសោ ទណ្ឌកំ គហេត្វា សព្ពេ សរេ សរីរេ អបតមានេ អន្តរាវ បហរិត្វា បាទមូលេ បាតេតិ។ តត្ថ ឯកោបិ ឥស្សាសោ ទ្វេ សរេ ឯកតោ ន ខិបតិ, ឥមា បន ឥត្ថិយោ រូបារម្មណាទិវសេន បញ្ច បញ្ច សរេ ឯកតោ ខិបន្តិ។ ឯវំ ខិបន្តិយោ ឯតា សចេបិ អតិរេកសហស្សា ហោន្តិ, នេវ មំ ចាលេតុំ សក្ខិស្សន្តីតិ។
Agārasmāti agārato nikkhantaṃ. Anagāriyanti pabbajjaṃ upagatanti attho. Kaṇhatoti kaṇhapakkhato mārapakkhato ādhāvanti. Uggaputtāti uggatānaṃ puttā mahesakkhā rājaññabhūtā. Daḷhadhamminoti daḷhadhanuno, uttamappamāṇaṃ ācariyadhanuṃ dhārayamānā. Sahassaṃ apalāyinanti ye te samantā sarehi parikireyyuṃ, tesaṃ apalāyīnaṃ saṅkhaṃ dassento ‘‘sahassa’’nti āha. Etatobhiyyoti etasmā sahassā atirekatarā. Neva maṃ byādhayissantīti maṃ cāletuṃ na sakkhissanti. Dhamme samhi patiṭṭhitanti anabhiratiṃ vinodetvā abhiratiṃ uppādanasamatthe sake sāsanadhamme patiṭṭhitaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – issāsasahasse tāva samantā sarehi parikirante sikkhito puriso daṇḍakaṃ gahetvā sabbe sare sarīre apatamāne antarāva paharitvā pādamūle pāteti. Tattha ekopi issāso dve sare ekato na khipati, imā pana itthiyo rūpārammaṇādivasena pañca pañca sare ekato khipanti. Evaṃ khipantiyo etā sacepi atirekasahassā honti, neva maṃ cāletuṃ sakkhissantīti.
សក្ខី ហិ មេ សុតំ ឯតន្តិ មយា ហិ សម្មុខា ឯតំ សុតំ។ និព្ពានគមនំ មគ្គន្តិ វិបស្សនំ សន្ធាយាហ។ សោ ហិ និព្ពានស្ស បុព្ពភាគមគ្គោ, លិង្គវិបល្លាសេន បន ‘‘មគ្គ’’ន្តិ អាហ។ តត្ថ មេតិ តស្មិំ មេ អត្តនោ តរុណវិបស្សនាសង្ខាតេ និព្ពានគមនមគ្គេ មនោ និរតោ។ បាបិមាតិ កិលេសំ អាលបតិ។ មច្ចូតិបិ តមេវ អាលបតិ។ ន មេ មគ្គម្បិ ទក្ខសីតិ យថា មេ ភវយោនិអាទីសុ គតមគ្គម្បិ ន បស្សសិ, តថា ករិស្សាមីតិ។ បឋមំ។
Sakkhī hi me sutaṃ etanti mayā hi sammukhā etaṃ sutaṃ. Nibbānagamanaṃ magganti vipassanaṃ sandhāyāha. So hi nibbānassa pubbabhāgamaggo, liṅgavipallāsena pana ‘‘magga’’nti āha. Tattha meti tasmiṃ me attano taruṇavipassanāsaṅkhāte nibbānagamanamagge mano nirato. Pāpimāti kilesaṃ ālapati. Maccūtipi tameva ālapati. Na me maggampi dakkhasīti yathā me bhavayoniādīsu gatamaggampi na passasi, tathā karissāmīti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១. និក្ខន្តសុត្តំ • 1. Nikkhantasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១. និក្ខន្តសុត្តវណ្ណនា • 1. Nikkhantasuttavaṇṇanā