| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೮. ವಙ್ಗೀಸಸಂಯುತ್ತಂ
8. Vaṅgīsasaṃyuttaṃ
೧. ನಿಕ್ಖನ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Nikkhantasuttavaṇṇanā
೨೦೯. ವಙ್ಗೀಸಸಂಯುತ್ತಸ್ಸ ಪಠಮೇ ಅಗ್ಗಾಳವೇ ಚೇತಿಯೇತಿ ಆಳವಿಯಂ ಅಗ್ಗಚೇತಿಯೇ। ಅನುಪ್ಪನ್ನೇ ಬುದ್ಧೇ ಅಗ್ಗಾಳವಗೋತಮಕಾದೀನಿ ಯಕ್ಖನಾಗಾದೀನಂ ಭವನಾನಿ, ಚೇತಿಯಾನಿ ಅಹೇಸುಂ। ಉಪ್ಪನ್ನೇ ಬುದ್ಧೇ ತಾನಿ ಅಪನೇತ್ವಾ ಮನುಸ್ಸಾ ವಿಹಾರೇ ಕರಿಂಸು। ತೇಸಂ ತಾನೇವ ನಾಮಾನಿ ಜಾತಾನಿ। ನಿಗ್ರೋಧಕಪ್ಪೇನಾತಿ ನಿಗ್ರೋಧರುಕ್ಖಮೂಲವಾಸಿನಾ ಕಪ್ಪತ್ಥೇರೇನ। ಓಹಿಯ್ಯಕೋತಿ ಓಹೀನಕೋ। ವಿಹಾರಪಾಲೋತಿ ಸೋ ಕಿರ ತದಾ ಅವಸ್ಸಿಕೋ ಹೋತಿ ಪತ್ತಚೀವರಗ್ಗಹಣೇ ಅಕೋವಿದೋ। ಅಥ ನಂ ಥೇರಾ ಭಿಕ್ಖೂ – ‘‘ಆವುಸೋ, ಇಮಾನಿ ಛತ್ತುಪಾಹನಕತ್ತರಯಟ್ಠಿಆದೀನಿ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ನಿಸೀದಾ’’ತಿ ವಿಹಾರರಕ್ಖಕಂ ಕತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪವಿಸಿಂಸು। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ವಿಹಾರಪಾಲೋ’’ತಿ। ಸಮಲಙ್ಕರಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ತನೋ ವಿಭವಾನುರೂಪೇನ ಅಲಙ್ಕಾರೇನ ಅಲಙ್ಕರಿತ್ವಾ। ಚಿತ್ತಂ ಅನುದ್ಧಂಸೇತೀತಿ ಕುಸಲಚಿತ್ತಂ ವಿದ್ಧಂಸೇತಿ ವಿನಾಸೇತಿ। ತಂ ಕುತೇತ್ಥ ಲಬ್ಭಾತಿ ಏತಸ್ಮಿಂ ರಾಗೇ ಉಪ್ಪನ್ನೇ ತಂ ಕಾರಣಂ ಕುತೋ ಲಬ್ಭಾ। ಯಂ ಮೇ ಪರೋತಿ ಯೇನ ಮೇ ಕಾರಣೇನ ಅಞ್ಞೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ವಾ ಧಮ್ಮೋ ವಾ ಅನಭಿರತಿಂ ವಿನೋದೇತ್ವಾ ಇದಾನೇವ ಅಭಿರತಿಂ ಉಪ್ಪಾದೇಯ್ಯ ಆಚರಿಯುಪಜ್ಝಾಯಾಪಿ ಮಂ ವಿಹಾರೇ ಓಹಾಯ ಗತಾ।
209. Vaṅgīsasaṃyuttassa paṭhame aggāḷave cetiyeti āḷaviyaṃ aggacetiye. Anuppanne buddhe aggāḷavagotamakādīni yakkhanāgādīnaṃ bhavanāni, cetiyāni ahesuṃ. Uppanne buddhe tāni apanetvā manussā vihāre kariṃsu. Tesaṃ tāneva nāmāni jātāni. Nigrodhakappenāti nigrodharukkhamūlavāsinā kappattherena. Ohiyyakoti ohīnako. Vihārapāloti so kira tadā avassiko hoti pattacīvaraggahaṇe akovido. Atha naṃ therā bhikkhū – ‘‘āvuso, imāni chattupāhanakattarayaṭṭhiādīni olokento nisīdā’’ti vihārarakkhakaṃ katvā piṇḍāya pavisiṃsu. Tena vuttaṃ ‘‘vihārapālo’’ti. Samalaṅkaritvāti attano vibhavānurūpena alaṅkārena alaṅkaritvā. Cittaṃ anuddhaṃsetīti kusalacittaṃ viddhaṃseti vināseti. Taṃ kutettha labbhāti etasmiṃ rāge uppanne taṃ kāraṇaṃ kuto labbhā. Yaṃ me paroti yena me kāraṇena añño puggalo vā dhammo vā anabhiratiṃ vinodetvā idāneva abhiratiṃ uppādeyya ācariyupajjhāyāpi maṃ vihāre ohāya gatā.
ಅಗಾರಸ್ಮಾತಿ ಅಗಾರತೋ ನಿಕ್ಖನ್ತಂ। ಅನಗಾರಿಯನ್ತಿ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಉಪಗತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಣ್ಹತೋತಿ ಕಣ್ಹಪಕ್ಖತೋ ಮಾರಪಕ್ಖತೋ ಆಧಾವನ್ತಿ। ಉಗ್ಗಪುತ್ತಾತಿ ಉಗ್ಗತಾನಂ ಪುತ್ತಾ ಮಹೇಸಕ್ಖಾ ರಾಜಞ್ಞಭೂತಾ। ದಳ್ಹಧಮ್ಮಿನೋತಿ ದಳ್ಹಧನುನೋ, ಉತ್ತಮಪ್ಪಮಾಣಂ ಆಚರಿಯಧನುಂ ಧಾರಯಮಾನಾ। ಸಹಸ್ಸಂ ಅಪಲಾಯಿನನ್ತಿ ಯೇ ತೇ ಸಮನ್ತಾ ಸರೇಹಿ ಪರಿಕಿರೇಯ್ಯುಂ, ತೇಸಂ ಅಪಲಾಯೀನಂ ಸಙ್ಖಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಸಹಸ್ಸ’’ನ್ತಿ ಆಹ। ಏತತೋ ಭಿಯ್ಯೋತಿ ಏತಸ್ಮಾ ಸಹಸ್ಸಾ ಅತಿರೇಕತರಾ। ನೇವ ಮಂ ಬ್ಯಾಧಯಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಮಂ ಚಾಲೇತುಂ ನ ಸಕ್ಖಿಸ್ಸನ್ತಿ। ಧಮ್ಮೇ ಸಮ್ಹಿ ಪತಿಟ್ಠಿತನ್ತಿ ಅನಭಿರತಿಂ ವಿನೋದೇತ್ವಾ ಅಭಿರತಿಂ ಉಪ್ಪಾದನಸಮತ್ಥೇ ಸಕೇ ಸಾಸನಧಮ್ಮೇ ಪತಿಟ್ಠಿತಂ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಇಸ್ಸಾಸಸಹಸ್ಸೇ ತಾವ ಸಮನ್ತಾ ಸರೇಹಿ ಪರಿಕಿರನ್ತೇ ಸಿಕ್ಖಿತೋ ಪುರಿಸೋ ದಣ್ಡಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸಬ್ಬೇ ಸರೇ ಸರೀರೇ ಅಪತಮಾನೇ ಅನ್ತರಾವ ಪಹರಿತ್ವಾ ಪಾದಮೂಲೇ ಪಾತೇತಿ। ತತ್ಥ ಏಕೋಪಿ ಇಸ್ಸಾಸೋ ದ್ವೇ ಸರೇ ಏಕತೋ ನ ಖಿಪತಿ, ಇಮಾ ಪನ ಇತ್ಥಿಯೋ ರೂಪಾರಮ್ಮಣಾದಿವಸೇನ ಪಞ್ಚ ಪಞ್ಚ ಸರೇ ಏಕತೋ ಖಿಪನ್ತಿ। ಏವಂ ಖಿಪನ್ತಿಯೋ ಏತಾ ಸಚೇಪಿ ಅತಿರೇಕಸಹಸ್ಸಾ ಹೋನ್ತಿ, ನೇವ ಮಂ ಚಾಲೇತುಂ ಸಕ್ಖಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ।
Agārasmāti agārato nikkhantaṃ. Anagāriyanti pabbajjaṃ upagatanti attho. Kaṇhatoti kaṇhapakkhato mārapakkhato ādhāvanti. Uggaputtāti uggatānaṃ puttā mahesakkhā rājaññabhūtā. Daḷhadhamminoti daḷhadhanuno, uttamappamāṇaṃ ācariyadhanuṃ dhārayamānā. Sahassaṃ apalāyinanti ye te samantā sarehi parikireyyuṃ, tesaṃ apalāyīnaṃ saṅkhaṃ dassento ‘‘sahassa’’nti āha. Etatobhiyyoti etasmā sahassā atirekatarā. Neva maṃ byādhayissantīti maṃ cāletuṃ na sakkhissanti. Dhamme samhi patiṭṭhitanti anabhiratiṃ vinodetvā abhiratiṃ uppādanasamatthe sake sāsanadhamme patiṭṭhitaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – issāsasahasse tāva samantā sarehi parikirante sikkhito puriso daṇḍakaṃ gahetvā sabbe sare sarīre apatamāne antarāva paharitvā pādamūle pāteti. Tattha ekopi issāso dve sare ekato na khipati, imā pana itthiyo rūpārammaṇādivasena pañca pañca sare ekato khipanti. Evaṃ khipantiyo etā sacepi atirekasahassā honti, neva maṃ cāletuṃ sakkhissantīti.
ಸಕ್ಖೀ ಹಿ ಮೇ ಸುತಂ ಏತನ್ತಿ ಮಯಾ ಹಿ ಸಮ್ಮುಖಾ ಏತಂ ಸುತಂ। ನಿಬ್ಬಾನಗಮನಂ ಮಗ್ಗನ್ತಿ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ। ಸೋ ಹಿ ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ ಪುಬ್ಬಭಾಗಮಗ್ಗೋ, ಲಿಙ್ಗವಿಪಲ್ಲಾಸೇನ ಪನ ‘‘ಮಗ್ಗ’’ನ್ತಿ ಆಹ। ತತ್ಥ ಮೇತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಮೇ ಅತ್ತನೋ ತರುಣವಿಪಸ್ಸನಾಸಙ್ಖಾತೇ ನಿಬ್ಬಾನಗಮನಮಗ್ಗೇ ಮನೋ ನಿರತೋ। ಪಾಪಿಮಾತಿ ಕಿಲೇಸಂ ಆಲಪತಿ। ಮಚ್ಚೂತಿಪಿ ತಮೇವ ಆಲಪತಿ। ನ ಮೇ ಮಗ್ಗಮ್ಪಿ ದಕ್ಖಸೀತಿ ಯಥಾ ಮೇ ಭವಯೋನಿಆದೀಸು ಗತಮಗ್ಗಮ್ಪಿ ನ ಪಸ್ಸಸಿ, ತಥಾ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ। ಪಠಮಂ।
Sakkhī hi me sutaṃ etanti mayā hi sammukhā etaṃ sutaṃ. Nibbānagamanaṃ magganti vipassanaṃ sandhāyāha. So hi nibbānassa pubbabhāgamaggo, liṅgavipallāsena pana ‘‘magga’’nti āha. Tattha meti tasmiṃ me attano taruṇavipassanāsaṅkhāte nibbānagamanamagge mano nirato. Pāpimāti kilesaṃ ālapati. Maccūtipi tameva ālapati. Na me maggampi dakkhasīti yathā me bhavayoniādīsu gatamaggampi na passasi, tathā karissāmīti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧. ನಿಕ್ಖನ್ತಸುತ್ತಂ • 1. Nikkhantasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧. ನಿಕ್ಖನ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Nikkhantasuttavaṇṇanā
