| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੮. વਙ੍ਗੀਸਸਂਯੁਤ੍ਤਂ
8. Vaṅgīsasaṃyuttaṃ
੧. ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Nikkhantasuttavaṇṇanā
੨੦੯. વਙ੍ਗੀਸਸਂਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਅਗ੍ਗਾਲ਼વੇ ਚੇਤਿਯੇਤਿ ਆਲ਼વਿਯਂ ਅਗ੍ਗਚੇਤਿਯੇ। ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਅਗ੍ਗਾਲ਼વਗੋਤਮਕਾਦੀਨਿ ਯਕ੍ਖਨਾਗਾਦੀਨਂ ਭવਨਾਨਿ, ਚੇਤਿਯਾਨਿ ਅਹੇਸੁਂ। ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਬੁਦ੍ਧੇ ਤਾਨਿ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ વਿਹਾਰੇ ਕਰਿਂਸੁ। ਤੇਸਂ ਤਾਨੇવ ਨਾਮਾਨਿ ਜਾਤਾਨਿ। ਨਿਗ੍ਰੋਧਕਪ੍ਪੇਨਾਤਿ ਨਿਗ੍ਰੋਧਰੁਕ੍ਖਮੂਲવਾਸਿਨਾ ਕਪ੍ਪਤ੍ਥੇਰੇਨ। ਓਹਿਯ੍ਯਕੋਤਿ ਓਹੀਨਕੋ। વਿਹਾਰਪਾਲੋਤਿ ਸੋ ਕਿਰ ਤਦਾ ਅવਸ੍ਸਿਕੋ ਹੋਤਿ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਗ੍ਗਹਣੇ ਅਕੋવਿਦੋ। ਅਥ ਨਂ ਥੇਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ – ‘‘ਆવੁਸੋ, ਇਮਾਨਿ ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਕਤ੍ਤਰਯਟ੍ਠਿਆਦੀਨਿ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਾ’’ਤਿ વਿਹਾਰਰਕ੍ਖਕਂ ਕਤ੍વਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਸਿਂਸੁ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘વਿਹਾਰਪਾਲੋ’’ਤਿ। ਸਮਲਙ੍ਕਰਿਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ વਿਭવਾਨੁਰੂਪੇਨ ਅਲਙ੍ਕਾਰੇਨ ਅਲਙ੍ਕਰਿਤ੍વਾ। ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਨੁਦ੍ਧਂਸੇਤੀਤਿ ਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ વਿਦ੍ਧਂਸੇਤਿ વਿਨਾਸੇਤਿ। ਤਂ ਕੁਤੇਤ੍ਥ ਲਬ੍ਭਾਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਰਾਗੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਤਂ ਕਾਰਣਂ ਕੁਤੋ ਲਬ੍ਭਾ। ਯਂ ਮੇ ਪਰੋਤਿ ਯੇਨ ਮੇ ਕਾਰਣੇਨ ਅਞ੍ਞੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ વਾ ਧਮ੍ਮੋ વਾ ਅਨਭਿਰਤਿਂ વਿਨੋਦੇਤ੍વਾ ਇਦਾਨੇવ ਅਭਿਰਤਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਯ੍ਯ ਆਚਰਿਯੁਪਜ੍ਝਾਯਾਪਿ ਮਂ વਿਹਾਰੇ ਓਹਾਯ ਗਤਾ।
209. Vaṅgīsasaṃyuttassa paṭhame aggāḷave cetiyeti āḷaviyaṃ aggacetiye. Anuppanne buddhe aggāḷavagotamakādīni yakkhanāgādīnaṃ bhavanāni, cetiyāni ahesuṃ. Uppanne buddhe tāni apanetvā manussā vihāre kariṃsu. Tesaṃ tāneva nāmāni jātāni. Nigrodhakappenāti nigrodharukkhamūlavāsinā kappattherena. Ohiyyakoti ohīnako. Vihārapāloti so kira tadā avassiko hoti pattacīvaraggahaṇe akovido. Atha naṃ therā bhikkhū – ‘‘āvuso, imāni chattupāhanakattarayaṭṭhiādīni olokento nisīdā’’ti vihārarakkhakaṃ katvā piṇḍāya pavisiṃsu. Tena vuttaṃ ‘‘vihārapālo’’ti. Samalaṅkaritvāti attano vibhavānurūpena alaṅkārena alaṅkaritvā. Cittaṃ anuddhaṃsetīti kusalacittaṃ viddhaṃseti vināseti. Taṃ kutettha labbhāti etasmiṃ rāge uppanne taṃ kāraṇaṃ kuto labbhā. Yaṃ me paroti yena me kāraṇena añño puggalo vā dhammo vā anabhiratiṃ vinodetvā idāneva abhiratiṃ uppādeyya ācariyupajjhāyāpi maṃ vihāre ohāya gatā.
ਅਗਾਰਸ੍ਮਾਤਿ ਅਗਾਰਤੋ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਂ। ਅਨਗਾਰਿਯਨ੍ਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਉਪਗਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਣ੍ਹਤੋਤਿ ਕਣ੍ਹਪਕ੍ਖਤੋ ਮਾਰਪਕ੍ਖਤੋ ਆਧਾવਨ੍ਤਿ। ਉਗ੍ਗਪੁਤ੍ਤਾਤਿ ਉਗ੍ਗਤਾਨਂ ਪੁਤ੍ਤਾ ਮਹੇਸਕ੍ਖਾ ਰਾਜਞ੍ਞਭੂਤਾ। ਦਲ਼੍ਹਧਮ੍ਮਿਨੋਤਿ ਦਲ਼੍ਹਧਨੁਨੋ, ਉਤ੍ਤਮਪ੍ਪਮਾਣਂ ਆਚਰਿਯਧਨੁਂ ਧਾਰਯਮਾਨਾ। ਸਹਸ੍ਸਂ ਅਪਲਾਯਿਨਨ੍ਤਿ ਯੇ ਤੇ ਸਮਨ੍ਤਾ ਸਰੇਹਿ ਪਰਿਕਿਰੇਯ੍ਯੁਂ, ਤੇਸਂ ਅਪਲਾਯੀਨਂ ਸਙ੍ਖਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਸਹਸ੍ਸ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ। ਏਤਤੋ ਭਿਯ੍ਯੋਤਿ ਏਤਸ੍ਮਾ ਸਹਸ੍ਸਾ ਅਤਿਰੇਕਤਰਾ। ਨੇવ ਮਂ ਬ੍ਯਾਧਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਮਂ ਚਾਲੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਧਮ੍ਮੇ ਸਮ੍ਹਿ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਨ੍ਤਿ ਅਨਭਿਰਤਿਂ વਿਨੋਦੇਤ੍વਾ ਅਭਿਰਤਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦਨਸਮਤ੍ਥੇ ਸਕੇ ਸਾਸਨਧਮ੍ਮੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਇਸ੍ਸਾਸਸਹਸ੍ਸੇ ਤਾવ ਸਮਨ੍ਤਾ ਸਰੇਹਿ ਪਰਿਕਿਰਨ੍ਤੇ ਸਿਕ੍ਖਿਤੋ ਪੁਰਿਸੋ ਦਣ੍ਡਕਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬੇ ਸਰੇ ਸਰੀਰੇ ਅਪਤਮਾਨੇ ਅਨ੍ਤਰਾવ ਪਹਰਿਤ੍વਾ ਪਾਦਮੂਲੇ ਪਾਤੇਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਏਕੋਪਿ ਇਸ੍ਸਾਸੋ ਦ੍વੇ ਸਰੇ ਏਕਤੋ ਨ ਖਿਪਤਿ, ਇਮਾ ਪਨ ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਰੂਪਾਰਮ੍ਮਣਾਦਿવਸੇਨ ਪਞ੍ਚ ਪਞ੍ਚ ਸਰੇ ਏਕਤੋ ਖਿਪਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਖਿਪਨ੍ਤਿਯੋ ਏਤਾ ਸਚੇਪਿ ਅਤਿਰੇਕਸਹਸ੍ਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨੇવ ਮਂ ਚਾਲੇਤੁਂ ਸਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ।
Agārasmāti agārato nikkhantaṃ. Anagāriyanti pabbajjaṃ upagatanti attho. Kaṇhatoti kaṇhapakkhato mārapakkhato ādhāvanti. Uggaputtāti uggatānaṃ puttā mahesakkhā rājaññabhūtā. Daḷhadhamminoti daḷhadhanuno, uttamappamāṇaṃ ācariyadhanuṃ dhārayamānā. Sahassaṃ apalāyinanti ye te samantā sarehi parikireyyuṃ, tesaṃ apalāyīnaṃ saṅkhaṃ dassento ‘‘sahassa’’nti āha. Etatobhiyyoti etasmā sahassā atirekatarā. Neva maṃ byādhayissantīti maṃ cāletuṃ na sakkhissanti. Dhamme samhi patiṭṭhitanti anabhiratiṃ vinodetvā abhiratiṃ uppādanasamatthe sake sāsanadhamme patiṭṭhitaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – issāsasahasse tāva samantā sarehi parikirante sikkhito puriso daṇḍakaṃ gahetvā sabbe sare sarīre apatamāne antarāva paharitvā pādamūle pāteti. Tattha ekopi issāso dve sare ekato na khipati, imā pana itthiyo rūpārammaṇādivasena pañca pañca sare ekato khipanti. Evaṃ khipantiyo etā sacepi atirekasahassā honti, neva maṃ cāletuṃ sakkhissantīti.
ਸਕ੍ਖੀ ਹਿ ਮੇ ਸੁਤਂ ਏਤਨ੍ਤਿ ਮਯਾ ਹਿ ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਏਤਂ ਸੁਤਂ। ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਮਨਂ ਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ વਿਪਸ੍ਸਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ। ਸੋ ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਮਗ੍ਗੋ, ਲਿਙ੍ਗવਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ ਪਨ ‘‘ਮਗ੍ਗ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ। ਤਤ੍ਥ ਮੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਤਰੁਣવਿਪਸ੍ਸਨਾਸਙ੍ਖਾਤੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਗਮਨਮਗ੍ਗੇ ਮਨੋ ਨਿਰਤੋ। ਪਾਪਿਮਾਤਿ ਕਿਲੇਸਂ ਆਲਪਤਿ। ਮਚ੍ਚੂਤਿਪਿ ਤਮੇવ ਆਲਪਤਿ। ਨ ਮੇ ਮਗ੍ਗਮ੍ਪਿ ਦਕ੍ਖਸੀਤਿ ਯਥਾ ਮੇ ਭવਯੋਨਿਆਦੀਸੁ ਗਤਮਗ੍ਗਮ੍ਪਿ ਨ ਪਸ੍ਸਸਿ, ਤਥਾ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ। ਪਠਮਂ।
Sakkhī hi me sutaṃ etanti mayā hi sammukhā etaṃ sutaṃ. Nibbānagamanaṃ magganti vipassanaṃ sandhāyāha. So hi nibbānassa pubbabhāgamaggo, liṅgavipallāsena pana ‘‘magga’’nti āha. Tattha meti tasmiṃ me attano taruṇavipassanāsaṅkhāte nibbānagamanamagge mano nirato. Pāpimāti kilesaṃ ālapati. Maccūtipi tameva ālapati. Na me maggampi dakkhasīti yathā me bhavayoniādīsu gatamaggampi na passasi, tathā karissāmīti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧. ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Nikkhantasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧. ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Nikkhantasuttavaṇṇanā
