Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཙརིཡཱཔིཊཀ-ཨཊྛཀཐཱ • Cariyāpiṭaka-aṭṭhakathā

    ༦. ནིམིརཱཛཙརིཡཱཝཎྞནཱ

    6. Nimirājacariyāvaṇṇanā

    ༤༠. ཚཊྛེ མིཐིལཱཡཾ པུརུཏྟམེཏི མིཐིལཱནཱམཀེ ཝིདེཧཱནཾ ཨུཏྟམནགརེ། ནིམི ནཱམ མཧཱརཱཛཱཏི ནེམིཾ གྷཊེནྟོ ཝིཡ ཨུཔྤནྣོ ‘‘ནིམཱི’’ཏི ལདྡྷནཱམོ, མཧནྟེཧི དཱནསཱིལཱདིགུཎཝིསེསེཧི མཧཏཱ ཙ རཱཛཱནུབྷཱཝེན སམནྣཱགཏཏྟཱ མཧནྟོ རཱཛཱཏི མཧཱརཱཛཱ། པཎྜིཏོ ཀུསལཏྠིཀོཏི ཨཏྟནོ ཙ པརེསཉྩ པུཉྙཏྠིཀོ།

    40. Chaṭṭhe mithilāyaṃ puruttameti mithilānāmake videhānaṃ uttamanagare. Nimi nāma mahārājāti nemiṃ ghaṭento viya uppanno ‘‘nimī’’ti laddhanāmo, mahantehi dānasīlādiguṇavisesehi mahatā ca rājānubhāvena samannāgatattā mahanto rājāti mahārājā. Paṇḍito kusalatthikoti attano ca paresañca puññatthiko.

    ཨཏཱིཏེ ཀིར ཝིདེཧརཊྛེ མིཐིལཱནགརེ ཨམྷཱཀཾ བོདྷིསཏྟོ མགྷདེཝོ ནཱམ རཱཛཱ ཨཧོསི། སོ ཙཏུརཱསཱིཏི ཝསྶསཧསྶཱནི ཀུམཱརཀཱིལ༹ཾ ཀཱིལི༹ཏྭཱ ཙཏུརཱསཱིཏི ཝསྶཧསྶཱནི ཨུཔརཛྫཾ ཀཱརེཏྭཱ ཙཏུརཱསཱིཏི ཝསྶསཧསྶཱནི རཛྫཾ ཀཱརེནྟོ ‘‘ཡདཱ མེ སིརསྨིཾ པལིཏཱནི པསྶེཡྻཱསི, ཏདཱ མེ ཨཱརོཙེཡྻཱསཱི’’ཏི ཀཔྤཀསྶ ཝཏྭཱ ཨཔརབྷཱགེ ཏེན པལིཏཱནི དིསྭཱ ཨཱརོཙིཏེ སུཝཎྞསཎྜཱསེན ཨུདྡྷརཱཔེཏྭཱ ཧཏྠེ པཏིཊྛཱཔེཏྭཱ པལིཏཾ ཨོལོཀེཏྭཱ ‘‘པཱཏུབྷཱུཏོ ཁོ མཡ྄ཧཾ དེཝདཱུཏོ’’ཏི སཾཝེགཛཱཏོ ‘‘ཨིདཱནི མཡཱ པབྦཛིཏུཾ ཝཊྚཏཱི’’ཏི ཙིནྟེཏྭཱ སཏསཧསྶུཊྛཱནཀཾ གཱམཝརཾ ཀཔྤཀསྶ དཏྭཱ ཛེཊྛཀུམཱརཾ པཀྐོསཱཔེཏྭཱ ཏསྶ –

    Atīte kira videharaṭṭhe mithilānagare amhākaṃ bodhisatto maghadevo nāma rājā ahosi. So caturāsīti vassasahassāni kumārakīḷaṃ kīḷitvā caturāsīti vassahassāni uparajjaṃ kāretvā caturāsīti vassasahassāni rajjaṃ kārento ‘‘yadā me sirasmiṃ palitāni passeyyāsi, tadā me āroceyyāsī’’ti kappakassa vatvā aparabhāge tena palitāni disvā ārocite suvaṇṇasaṇḍāsena uddharāpetvā hatthe patiṭṭhāpetvā palitaṃ oloketvā ‘‘pātubhūto kho mayhaṃ devadūto’’ti saṃvegajāto ‘‘idāni mayā pabbajituṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā satasahassuṭṭhānakaṃ gāmavaraṃ kappakassa datvā jeṭṭhakumāraṃ pakkosāpetvā tassa –

    ‘‘ཨུཏྟམངྒརུཧཱ མཡ྄ཧཾ, ཨིམེ ཛཱཏཱ ཝཡོཧརཱ།

    ‘‘Uttamaṅgaruhā mayhaṃ, ime jātā vayoharā;

    པཱཏུབྷཱུཏཱ དེཝདཱུཏཱ, པབྦཛྫཱསམཡོ མམཱ’’ཏི༎ (ཛཱ॰ ༡.༡.༩) –

    Pātubhūtā devadūtā, pabbajjāsamayo mamā’’ti. (jā. 1.1.9) –

    ཝཏྭཱ སཱདྷུཀཾ རཛྫེ སམནུསཱསིཏྭཱ ཡདིཔི ཨཏྟནོ ཨཉྙཱནིཔི ཙཏུརཱསཱིཏི ཝསྶསཧསྶཱནི ཨཱཡུ ཨཏྠི, ཨེཝཾ སནྟེཔི མཙྩུནོ སནྟིཀེ ཋིཏཾ ཝིཡ ཨཏྟཱནཾ མཉྙམཱནོ སཾཝིགྒཧདཡོ པབྦཛྫཾ རོཙེཏི། ཏེན ཝུཏྟཾ –

    Vatvā sādhukaṃ rajje samanusāsitvā yadipi attano aññānipi caturāsīti vassasahassāni āyu atthi, evaṃ santepi maccuno santike ṭhitaṃ viya attānaṃ maññamāno saṃviggahadayo pabbajjaṃ roceti. Tena vuttaṃ –

    ‘‘སིརསྨིཾ པལིཏཾ དིསྭཱ, མགྷདེཝོ དིསམྤཏི།

    ‘‘Sirasmiṃ palitaṃ disvā, maghadevo disampati;

    སཾཝེགཾ ཨལབྷཱི དྷཱིརོ, པབྦཛྫཾ སམརོཙཡཱི’’ཏི༎ (མ॰ ནི॰ ཨཊྛ॰ ༢.༣༠༩)།

    Saṃvegaṃ alabhī dhīro, pabbajjaṃ samarocayī’’ti. (ma. ni. aṭṭha. 2.309);

    སོ པུཏྟཾ ‘‘ཨིམིནཱཝ ནཱིཧཱརེན ཝཏྟེཡྻཱསི ཡཐཱ མཡཱ པཊིཔནྣཾ, མཱ ཁོ ཏྭཾ ཨནྟིམཔུརིསོ ཨཧོསཱི’’ཏི ཨོཝདིཏྭཱ ནགརཱ ནིཀྑམྨ བྷིཀྑུཔབྦཛྫཾ པབྦཛིཏྭཱ ཙཏུརཱསཱིཏི ཝསྶསཧསྶཱནི ཛྷཱནསམཱཔཏྟཱིཧི ཝཱིཏིནཱམེཏྭཱ ཨཱཡུཔརིཡོསཱནེ བྲཧྨལོཀཔརཱཡནོ ཨཧོསི། པུཏྟོཔིསྶ བཧཱུནི ཝསྶསཧསྶཱནི དྷམྨེན རཛྫཾ ཀཱརེཏྭཱ ཏེནེཝ ཨུཔཱཡེན པབྦཛིཏྭཱ བྲཧྨལོཀཔརཱཡནོ ཨཧོསི། ཏཐཱ ཏསྶ པུཏྟོ, ཏཐཱ ཏསྶ པུཏྟོཏི ཨེཝཾ དྭཱིཧི ཨཱུནཱནི ཙཏུརཱསཱིཏི ཁཏྟིཡསཧསྶཱནི སཱིསེ པལིཏཾ དིསྭཱཝ པབྦཛིཏཱནི། ཨཐ བོདྷིསཏྟོ བྲཧྨལོཀེ ཋིཏོཝ ‘‘པཝཏྟཏི ནུ ཁོ མཡཱ མནུསྶལོཀེ ཀཏཾ ཀལྱཱཎཾ ན པཝཏྟཏཱི’’ཏི ཨཱཝཛྫེནྟོ ཨདྡས ‘‘ཨེཏྟཀཾ ཨདྡྷཱནཾ པཝཏྟཾ, ཨིདཱནི ནཔྤཝཏྟིསྶཏཱི’’ཏི། སོ ‘‘ན ཁོ པནཱཧཾ མཡ྄ཧཾ པཝེཎིཡཱ ཨུཙྪིཛྫིཏུཾ དསྶཱམཱི’’ཏི ཨཏྟནོ ཝཾསེ ཛཱཏརཉྙོ ཨེཝ ཨགྒམཧེསིཡཱ ཀུཙྪིམྷི པཊིསནྡྷིཾ གཎྷིཏྭཱ ཨཏྟནོ ཝཾསསྶ ནེམིཾ གྷཊེནྟོ ཝིཡ ནིབྦཏྟོ། ཏེན ཝུཏྟཾ ‘‘ནེམིཾ གྷཊེནྟོ ཝིཡ ཨུཔྤནྣོཏི ནིམཱིཏི ལདྡྷནཱམོ’’ཏི།

    So puttaṃ ‘‘imināva nīhārena vatteyyāsi yathā mayā paṭipannaṃ, mā kho tvaṃ antimapuriso ahosī’’ti ovaditvā nagarā nikkhamma bhikkhupabbajjaṃ pabbajitvā caturāsīti vassasahassāni jhānasamāpattīhi vītināmetvā āyupariyosāne brahmalokaparāyano ahosi. Puttopissa bahūni vassasahassāni dhammena rajjaṃ kāretvā teneva upāyena pabbajitvā brahmalokaparāyano ahosi. Tathā tassa putto, tathā tassa puttoti evaṃ dvīhi ūnāni caturāsīti khattiyasahassāni sīse palitaṃ disvāva pabbajitāni. Atha bodhisatto brahmaloke ṭhitova ‘‘pavattati nu kho mayā manussaloke kataṃ kalyāṇaṃ na pavattatī’’ti āvajjento addasa ‘‘ettakaṃ addhānaṃ pavattaṃ, idāni nappavattissatī’’ti. So ‘‘na kho panāhaṃ mayhaṃ paveṇiyā ucchijjituṃ dassāmī’’ti attano vaṃse jātarañño eva aggamahesiyā kucchimhi paṭisandhiṃ gaṇhitvā attano vaṃsassa nemiṃ ghaṭento viya nibbatto. Tena vuttaṃ ‘‘nemiṃ ghaṭento viya uppannoti nimīti laddhanāmo’’ti.

    ཏསྶ ཧི ནཱམགྒཧཎདིཝསེ པིཏརཱ ཨཱནཱིཏཱ ལཀྑཎཔཱཋཀཱ། ལཀྑཎཱནི ཨོལོཀེཏྭཱ ‘‘མཧཱརཱཛ, ཨཡཾ ཀུམཱརོ ཏུམྷཱཀཾ ཝཾསཾ པགྒཎྷཱཏི, པིཏུཔིཏཱམཧེཧིཔི མཧཱནུབྷཱཝོ མཧཱཔུཉྙོ’’ཏི བྱཱཀརིཾསུ། ཏཾ སུཏྭཱ རཱཛཱ ཡཐཱཝུཏྟེནཏྠེན ‘‘ནིམཱི’’ཏིསྶ ནཱམཾ ཨཀཱསི, སོ དཧརཀཱལཏོ པཊྛཱཡ སཱིལེ ཨུཔོསཐཀམྨེ ཙ ཡུཏྟཔྤཡུཏྟོ ཨཧོསི། ཨཐསྶ པིཏཱ པུརིམནཡེནེཝ པལིཏཾ དིསྭཱ ཀཔྤཀསྶ གཱམཝརཾ དཏྭཱ པུཏྟཾ རཛྫེ སམནུསཱསིཏྭཱ ནགརཱ ནིཀྑམྨ པབྦཛིཏྭཱ ཛྷཱནཱནི ནིབྦཏྟེཏྭཱ བྲཧྨལོཀཔརཱཡནོ ཨཧོསི།

    Tassa hi nāmaggahaṇadivase pitarā ānītā lakkhaṇapāṭhakā. Lakkhaṇāni oloketvā ‘‘mahārāja, ayaṃ kumāro tumhākaṃ vaṃsaṃ paggaṇhāti, pitupitāmahehipi mahānubhāvo mahāpuñño’’ti byākariṃsu. Taṃ sutvā rājā yathāvuttenatthena ‘‘nimī’’tissa nāmaṃ akāsi, so daharakālato paṭṭhāya sīle uposathakamme ca yuttappayutto ahosi. Athassa pitā purimanayeneva palitaṃ disvā kappakassa gāmavaraṃ datvā puttaṃ rajje samanusāsitvā nagarā nikkhamma pabbajitvā jhānāni nibbattetvā brahmalokaparāyano ahosi.

    ནིམིརཱཛཱ པན དཱནཛ྄ཛྷཱསཡཏཱཡ ཙཏཱུསུ ནགརདྭཱརེསུ ནགརམཛ྄ཛྷེ ཙཱཏི པཉྩ དཱནསཱལཱཡོ ཀཱརེཏྭཱ མཧཱདཱནཾ པཝཏྟེསི། ཨེཀེཀཱཡ དཱནསཱལཱཡ སཏསཧསྶཾ སཏསཧསྶཾ ཀཏྭཱ དེཝསིཀཾ པཉྩསཏསཧསྶཱནི པརིཙྩཛི, པཉྩ སཱིལཱནི རཀྑི, པཀྑདིཝསེསུ ཨུཔོསཐཀམྨཾ སམཱདིཡི , མཧཱཛནམྤི དཱནཱདཱིསུ པུཉྙེསུ སམཱདཔེསི, སགྒམགྒཾ ཨཱཙིཀྑི, ནིརཡབྷཡེན ཏཛྫེསི, པཱཔཏོ ནིཝཱརེསི། ཏསྶ ཨོཝཱདེ ཋཏྭཱ མཧཱཛནོ དཱནཱདཱིནི པུཉྙཱནི ཀཏྭཱ ཏཏོ ཙུཏོ དེཝལོཀེ ནིབྦཏྟི, དེཝལོཀོ པརིཔཱུརི, ནིརཡོ ཏུཙྪོ ཝིཡ ཨཧོསི། ཏདཱ པན ཨཏྟནོ དཱནཛ྄ཛྷཱསཡསྶ ཨུལཱ༹རབྷཱཝཾ སཝིསེསཾ དཱནཔཱརམིཡཱ པཱུརིཏབྷཱཝཉྩ པཝེདེནྟོ སཏྠཱ –

    Nimirājā pana dānajjhāsayatāya catūsu nagaradvāresu nagaramajjhe cāti pañca dānasālāyo kāretvā mahādānaṃ pavattesi. Ekekāya dānasālāya satasahassaṃ satasahassaṃ katvā devasikaṃ pañcasatasahassāni pariccaji, pañca sīlāni rakkhi, pakkhadivasesu uposathakammaṃ samādiyi , mahājanampi dānādīsu puññesu samādapesi, saggamaggaṃ ācikkhi, nirayabhayena tajjesi, pāpato nivāresi. Tassa ovāde ṭhatvā mahājano dānādīni puññāni katvā tato cuto devaloke nibbatti, devaloko paripūri, nirayo tuccho viya ahosi. Tadā pana attano dānajjhāsayassa uḷārabhāvaṃ savisesaṃ dānapāramiyā pūritabhāvañca pavedento satthā –

    ༤༡.

    41.

    ‘‘ཏདཱཧཾ མཱཔཡིཏྭཱན, ཙཏུསྶཱལཾ ཙཏུམྨུཁཾ།

    ‘‘Tadāhaṃ māpayitvāna, catussālaṃ catummukhaṃ;

    ཏཏྠ དཱནཾ པཝཏྟེསིཾ, མིགཔཀྑིནརཱདིན’’ནྟི༎ – ཨཱདིམཱཧ།

    Tattha dānaṃ pavattesiṃ, migapakkhinarādina’’nti. – ādimāha;

    ཏཏྠ ཏདཱཏི ཏསྨིཾ ནིམིརཱཛཀཱལེ། མཱཔཡིཏྭཱནཱཏི ཀཱརཱཔེཏྭཱ། ཙཏུསྶཱལནྟི ཙཏཱུསུ དིསཱསུ སམྦནྡྷསཱལཾ། ཙཏུམྨུཁནྟི ཙཏཱུསུ དིསཱསུ ཙཏཱུཧི དྭཱརེཧི ཡུཏྟཾ། དཱནསཱལཱཡ ཧི མཧནྟབྷཱཝཏོ དེཡྻདྷམྨསྶ ཡཱཙཀཛནསྶ ཙ བཧུབྷཱཝཏོ ན སཀྐཱ ཨེཀེནེཝ དྭཱརེན དཱནདྷམྨཾ པརིཡནྟཾ ཀཱཏུཾ དེཡྻདྷམྨཉྩ པརིཡོསཱཔེཏུནྟི སཱལཱཡ ཙཏཱུསུ དིསཱསུ ཙཏྟཱརི མཧཱདྭཱརཱནི ཀཱརཱཔེསི། ཏཏྠ དྭཱརཏོ པཊྛཱཡ ཡཱཝ ཀོཎཱ དེཡྻདྷམྨོ རཱསིཀཏོ ཏིཊྛཏི། ཨརུཎུགྒཾ ཨཱདིཾ ཀཏྭཱ ཡཱཝ པཀཏིཡཱ སཾཝེསནཀཱལོ, ཏཱཝ དཱནཾ པཝཏྟེཏི། ཨིཏརསྨིམྤི ཀཱལེ ཨནེཀསཏཱ པདཱིཔཱ ཛྷཱཡནྟི། ཡདཱ ཡདཱ ཨཏྠིཀཱ ཨཱགཙྪནྟི, ཏདཱ ཏདཱ དཱིཡཏེཝ། ཏཉྩ དཱནཾ ན ཀཔཎདྡྷིཀཝནིབྦཀཡཱཙཀཱནཉྙེཝ , ཨཐ ཁོ ཨཌྜྷཱནཾ མཧཱབྷོགཱནམྤི ཨུཔཀཔྤནཝསེན མཧཱསུདསྶནདཱནསདིསཾ ཨུལཱ༹རཏརཔཎཱིཏཏརཱནཾ དེཡྻདྷམྨཱནཾ པརིཙྩཛནཏོ སབྦེཔི སཀལཛམྦུདཱིཔཝཱསིནོ མནུསྶཱ པཊིགྒཧེསུཉྩེཝ པརིབྷུཉྫིཾསུ ཙ། སཀལཛམྦུདཱིཔཉྷི ཨུནྣངྒལཾ ཀཏྭཱ མཧཱཔུརིསོ ཏདཱ མཧཱདཱནཾ པཝཏྟེསི། ཡཐཱ ཙ མནུསྶཱནཾ, ཨེཝཾ མིགཔཀྑིཀེ ཨཱདིཾ ཀཏྭཱ ཏིརཙྪཱནགཏཱནམྤི དཱནསཱལཱཡ བཧི ཨེཀམནྟེ ཏེསཾ ཨུཔཀཔྤནཝསེན དཱནཾ པཝཏྟེསི། ཏེན ཝུཏྟཾ – ‘‘ཏཏྠ དཱནཾ པཝཏྟེསིཾ, མིགཔཀྑིནརཱདིན’’ནྟི། ན ཀེཝལཉྩ ཏིརཙྪཱནཱནམེཝ, པེཏཱནམྤི དིཝསེ དིཝསེ པཏྟིཾ དཱཔེསི། ཡཐཱ ཙ ཨེཀིསྶཱ དཱནསཱལཱཡ, ཨེཝཾ པཉྩསུཔི དཱནསཱལཱསུ དཱནཾ པཝཏྟིཏྠ། པཱལི༹ཡཾ པན ‘‘ཏདཱཧཾ མཱཔཡིཏྭཱན, ཙཏུསྶཱལཾ ཙཏུམྨུཁ’’ནྟི ཨེཀཾ ཝིཡ ཝུཏྟཾ, ཏཾ ནགརམཛ྄ཛྷེ དཱནསཱལཾ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟཾ།

    Tattha tadāti tasmiṃ nimirājakāle. Māpayitvānāti kārāpetvā. Catussālanti catūsu disāsu sambandhasālaṃ. Catummukhanti catūsu disāsu catūhi dvārehi yuttaṃ. Dānasālāya hi mahantabhāvato deyyadhammassa yācakajanassa ca bahubhāvato na sakkā ekeneva dvārena dānadhammaṃ pariyantaṃ kātuṃ deyyadhammañca pariyosāpetunti sālāya catūsu disāsu cattāri mahādvārāni kārāpesi. Tattha dvārato paṭṭhāya yāva koṇā deyyadhammo rāsikato tiṭṭhati. Aruṇuggaṃ ādiṃ katvā yāva pakatiyā saṃvesanakālo, tāva dānaṃ pavatteti. Itarasmimpi kāle anekasatā padīpā jhāyanti. Yadā yadā atthikā āgacchanti, tadā tadā dīyateva. Tañca dānaṃ na kapaṇaddhikavanibbakayācakānaññeva , atha kho aḍḍhānaṃ mahābhogānampi upakappanavasena mahāsudassanadānasadisaṃ uḷāratarapaṇītatarānaṃ deyyadhammānaṃ pariccajanato sabbepi sakalajambudīpavāsino manussā paṭiggahesuñceva paribhuñjiṃsu ca. Sakalajambudīpañhi unnaṅgalaṃ katvā mahāpuriso tadā mahādānaṃ pavattesi. Yathā ca manussānaṃ, evaṃ migapakkhike ādiṃ katvā tiracchānagatānampi dānasālāya bahi ekamante tesaṃ upakappanavasena dānaṃ pavattesi. Tena vuttaṃ – ‘‘tattha dānaṃ pavattesiṃ, migapakkhinarādina’’nti. Na kevalañca tiracchānānameva, petānampi divase divase pattiṃ dāpesi. Yathā ca ekissā dānasālāya, evaṃ pañcasupi dānasālāsu dānaṃ pavattittha. Pāḷiyaṃ pana ‘‘tadāhaṃ māpayitvāna, catussālaṃ catummukha’’nti ekaṃ viya vuttaṃ, taṃ nagaramajjhe dānasālaṃ sandhāya vuttaṃ.

    ༤༢. ཨིདཱནི ཏཏྠ དེཡྻདྷམྨཾ ཨེཀདེསེན དསྶེནྟོ ‘‘ཨཙྪཱདནཉྩ སཡནཾ, ཨནྣཾ པཱནཉྩ བྷོཛན’’ནྟི ཨཱཧ།

    42. Idāni tattha deyyadhammaṃ ekadesena dassento ‘‘acchādanañca sayanaṃ, annaṃ pānañca bhojana’’nti āha.

    ཏཏྠ ཨཙྪཱདནནྟི ཁོམསུཁུམཱདིནཱནཱཝིདྷནིཝཱསནཔཱརུཔནཾ། སཡནནྟི མཉྩཔལླངྐཱདིཉྩེཝ གོནཀཙིཏྟཀཱདིཉྩ ཨནེཀཝིདྷཾ སཡིཏབྦཀཾ, ཨཱསནམྤི ཙེཏྠ སཡནགྒཧཎེནེཝ གཧིཏནྟི དཊྛབྦཾ། ཨནྣཾ པཱནཉྩ བྷོཛནནྟི ཏེསཾ ཏེསཾ སཏྟཱནཾ ཡཐཱབྷིརུཙིཏཾ ནཱནགྒརསཾ ཨནྣཉྩེཝ པཱནཉྩ ཨཝསིཊྛཾ ནཱནཱཝིདྷབྷོཛནཝིཀཏིཉྩ། ཨབྦོཙྪིནྣཾ ཀརིཏྭཱནཱཏི ཨཱརམྦྷཏོ པཊྛཱཡ ཡཱཝ ཨཱཡུཔརིཡོསཱནཱ ཨཧོརཏྟཾ ཨཝིཙྪིནྣཾ ཀཏྭཱ།

    Tattha acchādananti khomasukhumādinānāvidhanivāsanapārupanaṃ. Sayananti mañcapallaṅkādiñceva gonakacittakādiñca anekavidhaṃ sayitabbakaṃ, āsanampi cettha sayanaggahaṇeneva gahitanti daṭṭhabbaṃ. Annaṃ pānañca bhojananti tesaṃ tesaṃ sattānaṃ yathābhirucitaṃ nānaggarasaṃ annañceva pānañca avasiṭṭhaṃ nānāvidhabhojanavikatiñca. Abbocchinnaṃ karitvānāti ārambhato paṭṭhāya yāva āyupariyosānā ahorattaṃ avicchinnaṃ katvā.

    ༤༣-༤. ཨིདཱནི ཏསྶ དཱནསྶ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཨཱརབྦྷ དཱནཔཱརམིབྷཱཝེན པཝཏྟིཏབྷཱཝཾ དསྶེནྟོ ཡཐཱ ཏདཱ ཨཏྟནོ ཨཛ྄ཛྷཱསཡོ པཝཏྟོ, ཏཾ ཨུཔམཱཡ དསྶེཏུཾ ‘‘ཡཐཱཔི སེཝཀོ’’ཏིཨཱདིམཱཧ། ཏསྶཏྠོ – ཡཐཱ ནཱམ སེཝཀཔུརིསོ ཨཏྟནོ སཱམིཀཾ ཀཱལཱནུཀཱལཾ སེཝནཝསེན ཨུཔགཏོ ལདྡྷབྦདྷནཧེཏུ ཀཱཡེན ཝཱཙཱཡ མནསཱ སབྦཐཱཔི ཀཱཡཝཙཱིམནོཀམྨེཧི ཡཐཱ སོ ཨཱརཱདྷིཏོ ཧོཏི, ཨེཝཾ ཨཱརཱདྷནཱིཡཾ ཨཱརཱདྷནམེཝ ཨེསཏི གཝེསཏི, ཏཐཱ ཨཧམྤི བོདྷིསཏྟབྷཱུཏོ སདེཝཀསྶ ལོཀསྶ སཱམིབྷཱུཏཾ ཨནུཏྟརཾ བུདྡྷབྷཱཝཾ སེཝེཏུཀཱམོ ཏསྶ ཨཱརཱདྷནཏྠཾ སབྦབྷཝེ སབྦསྨིཾ ནིབྦཏྟནིབྦཏྟབྷཝེ དཱནཔཱརམིཔརིཔཱུརཎཝསེན དཱནེན སབྦསཏྟེ སནྟཔྤེཏྭཱ བོདྷིསངྑཱཏཏོ ཨརིཡམགྒཉཱཎཏོ ཛཱཏཏྟཱ ‘‘བོདྷིཛ’’ནྟི ལདྡྷནཱམཾ སབྦཉྙུཏཉྙཱཎཾ པརཏོ སབྦཐཱ ནཱནཱུཔཱཡེཧི ཨེསིསྶཱམི གཝེསིསྶཱམི, ཏཾ ཨུཏྟམཾ བོདྷིཾ སམྨཱསམྦོདྷིཾ ཛཱིཝིཏཔརིཙྩཱགཱདིཾ ཡཾཀིཉྩི ཀཏྭཱ ཨིཙྪཱམི ཨབྷིཔཏྠེམཱིཏི།

    43-4. Idāni tassa dānassa sammāsambodhiṃ ārabbha dānapāramibhāvena pavattitabhāvaṃ dassento yathā tadā attano ajjhāsayo pavatto, taṃ upamāya dassetuṃ ‘‘yathāpi sevako’’tiādimāha. Tassattho – yathā nāma sevakapuriso attano sāmikaṃ kālānukālaṃ sevanavasena upagato laddhabbadhanahetu kāyena vācāya manasā sabbathāpi kāyavacīmanokammehi yathā so ārādhito hoti, evaṃ ārādhanīyaṃ ārādhanameva esati gavesati, tathā ahampi bodhisattabhūto sadevakassa lokassa sāmibhūtaṃ anuttaraṃ buddhabhāvaṃ sevetukāmo tassa ārādhanatthaṃ sabbabhave sabbasmiṃ nibbattanibbattabhave dānapāramiparipūraṇavasena dānena sabbasatte santappetvā bodhisaṅkhātato ariyamaggañāṇato jātattā ‘‘bodhija’’nti laddhanāmaṃ sabbaññutaññāṇaṃ parato sabbathā nānūpāyehi esissāmi gavesissāmi, taṃ uttamaṃ bodhiṃ sammāsambodhiṃ jīvitapariccāgādiṃ yaṃkiñci katvā icchāmi abhipatthemīti.

    ཨེཝམིདྷ དཱནཛ྄ཛྷཱསཡསྶ ཨུལཱ༹རབྷཱཝཾ དསྶེཏུཾ དཱནཔཱརམིཝསེནེཝ དེསནཱ ཀཏཱ། ཛཱཏཀདེསནཱཡཾ པནསྶ སཱིལཔཱརམིཨཱདཱིནམྤི པརིཔཱུརཎཾ ཝིབྷཱཝིཏམེཝ, ཏཐཱ ཧིསྶ ཧེཊྛཱ ཝུཏྟནཡེནེཝ སཱིལཱདིགུཎེཧི ཨཏྟཱནཾ ཨལངྐརིཏྭཱ མཧཱཛནཾ ཏཏྠ པཏིཊྛཔེནྟསྶ ཨོཝཱདེ ཋཏྭཱ ནིབྦཏྟདེཝཏཱ སུདྷམྨཱཡཾ དེཝསབྷཱཡཾ སནྣིཔཏིཏཱ ‘‘ཨཧོ ཨམྷཱཀཾ ནིམིརཱཛཱནཾ ནིསྶཱཡ མཡཾ ཨིམཾ སམྤཏྟིཾ པཏྟཱ, ཨེཝརཱུཔཱཔི ནཱམ ཨནུཔྤནྣེ བུདྡྷེ མཧཱཛནསྶ བུདྡྷཀིཙྩཾ སཱདྷཡམཱནཱ ཨཙྪརིཡམནུསྶཱ ལོཀེ ཨུཔྤཛྫནྟཱི’’ཏི མཧཱཔུརིསསྶ གུཎེ ཝཎྞེནྟཱ ཨབྷིཏྠཝིཾསུ། ཏེན ཝུཏྟཾ –

    Evamidha dānajjhāsayassa uḷārabhāvaṃ dassetuṃ dānapāramivaseneva desanā katā. Jātakadesanāyaṃ panassa sīlapāramiādīnampi paripūraṇaṃ vibhāvitameva, tathā hissa heṭṭhā vuttanayeneva sīlādiguṇehi attānaṃ alaṅkaritvā mahājanaṃ tattha patiṭṭhapentassa ovāde ṭhatvā nibbattadevatā sudhammāyaṃ devasabhāyaṃ sannipatitā ‘‘aho amhākaṃ nimirājānaṃ nissāya mayaṃ imaṃ sampattiṃ pattā, evarūpāpi nāma anuppanne buddhe mahājanassa buddhakiccaṃ sādhayamānā acchariyamanussā loke uppajjantī’’ti mahāpurisassa guṇe vaṇṇentā abhitthaviṃsu. Tena vuttaṃ –

    ‘‘ཨཙྪེརཾ ཝཏ ལོཀསྨིཾ, ཨུཔྤཛྫནྟི ཝིཙཀྑཎཱ།

    ‘‘Accheraṃ vata lokasmiṃ, uppajjanti vicakkhaṇā;

    ཡདཱ ཨཧུ ནིམིརཱཛཱ, པཎྜིཏོ ཀུསལཏྠིཀོ’’ཏི༎ (ཛཱ॰ ༢.༢༢.༤༢༡) –

    Yadā ahu nimirājā, paṇḍito kusalatthiko’’ti. (jā. 2.22.421) –

    ཨཱདི།

    Ādi.

    ཏཾ སུཏྭཱ སཀྐཾ དེཝཱནམིནྡཾ ཨཱདིཾ ཀཏྭཱ སབྦེ དེཝཱ བོདྷིསཏྟཾ དཊྛུཀཱམཱ ཨཧེསུཾ། ཨཐེཀདིཝསཾ མཧཱཔུརིསསྶ ཨུཔོསཐིཀསྶ ཨུཔརིཔཱསཱདཝརགཏསྶ པཙྪིམཡཱམེ པལླངྐཾ ཨཱབྷུཛིཏྭཱ ནིསིནྣསྶ ཨེཝཾ ཙེཏསོ པརིཝིཏཀྐོ ཨུདཔཱདི ‘‘དཱནཾ ནུ ཁོ ཝརཾ, ཨུདཱཧུ བྲཧྨཙརིཡ’’ནྟི། སོ ཏཾ ཨཏྟནོ ཀངྑཾ ཚིནྡིཏུཾ ནཱསཀྑི། ཏསྨིཾ ཁཎེ སཀྐསྶ བྷཝནཾ ཨུཎྷཱཀཱརཾ དསྶེསི། སཀྐོ ཏཾ ཀཱརཎཾ ཨཱཝཛྫེནྟོ བོདྷིསཏྟཾ ཏཐཱ ཝིཏཀྐེནྟཾ དིསྭཱ ‘‘ཧནྡསྶ ཝིཏཀྐཾ ཚིནྡིསྶཱམཱི’’ཏི ཨཱགནྟྭཱ པུརཏོ ཋིཏོ ཏེན ‘‘ཀོསི ཏྭ’’ནྟི པུཊྛོ ཨཏྟནོ དེཝརཱཛབྷཱཝཾ ཨཱརོཙེཏྭཱ ‘‘ཀིཾ, མཧཱརཱཛ, ཙིནྟེསཱི’’ཏི ཝུཏྟེ ཏམཏྠཾ ཨཱརོཙེསི། སཀྐོ བྲཧྨཙརིཡམེཝ ཨུཏྟམཾ ཀཏྭཱ དསྶེནྟོ –

    Taṃ sutvā sakkaṃ devānamindaṃ ādiṃ katvā sabbe devā bodhisattaṃ daṭṭhukāmā ahesuṃ. Athekadivasaṃ mahāpurisassa uposathikassa uparipāsādavaragatassa pacchimayāme pallaṅkaṃ ābhujitvā nisinnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi ‘‘dānaṃ nu kho varaṃ, udāhu brahmacariya’’nti. So taṃ attano kaṅkhaṃ chindituṃ nāsakkhi. Tasmiṃ khaṇe sakkassa bhavanaṃ uṇhākāraṃ dassesi. Sakko taṃ kāraṇaṃ āvajjento bodhisattaṃ tathā vitakkentaṃ disvā ‘‘handassa vitakkaṃ chindissāmī’’ti āgantvā purato ṭhito tena ‘‘kosi tva’’nti puṭṭho attano devarājabhāvaṃ ārocetvā ‘‘kiṃ, mahārāja, cintesī’’ti vutte tamatthaṃ ārocesi. Sakko brahmacariyameva uttamaṃ katvā dassento –

    ‘‘ཧཱིནེན བྲཧྨཙརིཡེན, ཁཏྟིཡེ ཨུཔཔཛྫཏི།

    ‘‘Hīnena brahmacariyena, khattiye upapajjati;

    མཛ྄ཛྷིམེན ཙ དེཝཏྟཾ, ཨུཏྟམེན ཝིསུཛ྄ཛྷཏི༎

    Majjhimena ca devattaṃ, uttamena visujjhati.

    ‘‘ན ཧེཏེ སུལབྷཱ ཀཱཡཱ, ཡཱཙཡོགེན ཀེནཙི།

    ‘‘Na hete sulabhā kāyā, yācayogena kenaci;

    ཡེ ཀཱཡེ ཨུཔཔཛྫནྟི, ཨནགཱརཱ ཏཔསྶིནོ’’ཏི༎ (ཛཱ॰ ༢.༢༢.༤༢༩-༤༣༠) –

    Ye kāye upapajjanti, anagārā tapassino’’ti. (jā. 2.22.429-430) –

    ཨཱཧ།

    Āha.

    ཏཏྠ པུཐུཏིཏྠཱཡཏནེསུ མེཐུནཝིརཏིམཏྟཾ ཧཱིནཾ བྲཧྨཙརིཡཾ ནཱམ, ཏེན ཁཏྟིཡཀུལེ ཨུཔཔཛྫཏི། ཛྷཱནསྶ ཨུཔཙཱརམཏྟཾ མཛ྄ཛྷིམཾ ནཱམ, ཏེན དེཝཏྟཾ ཨུཔཔཛྫཏི། ཨཊྛསམཱཔཏྟིནིབྦཏྟནཾ པན ཨུཏྟམཾ ནཱམ, ཏེན བྲཧྨལོཀེ ནིབྦཏྟཏི། ཏཉྷི བཱཧིརཀཱ ‘‘ནིབྦཱན’’ནྟི ཀཐེནྟི། ཏེནཱཧ ‘‘ཝིསུཛ྄ཛྷཏཱི’’ཏི། སཱསནེ པན པརིསུདྡྷསཱིལསྶ བྷིཀྑུནོ ཨཉྙཏརཾ དེཝནིཀཱཡཾ པཏྠེནྟསྶ བྲཧྨཙརིཡཙེཏནཱ ཧཱིནཏཱཡ ཧཱིནཾ ནཱམ, ཏེན ཡཐཱཔཏྠིཏེ དེཝལོཀེ ནིབྦཏྟཏི། པརིསུདྡྷསཱིལསྶ ཨཊྛསམཱཔཏྟིནིབྦཏྟནཾ མཛ྄ཛྷིམཾ ནཱམ, ཏེན བྲཧྨལོཀེ ནིབྦཏྟཏི། པརིསུདྡྷསཱིལསྶ པན ཝིཔསྶནཾ ཝཌྜྷེཏྭཱ ཨརཧཏྟཔྤཏྟི ཨུཏྟམཾ ནཱམ, ཏེན ཝིསུཛ྄ཛྷཏཱིཏི། ཨིཏི སཀྐོ ‘‘མཧཱརཱཛ, དཱནཏོ བྲཧྨཙརིཡཝཱསོཝ སཏགུཎེན སཧསྶགུཎེན སཏསཧསྶགུཎེན མཧཔྥལོ’’ཏི ཝཎྞེསི། ཀཱཡཱཏི བྲཧྨགཎཱ། ཡཱཙཡོགེནཱཏི ཡཱཙནཡུཏྟེན། ‘‘ཡཱཛཡོགེནཱ’’ཏིཔི པཱལི༹, ཡཛནཡུཏྟེན, དཱནཡུཏྟེནཱཏི ཨཏྠོ། ཏཔསྶིནོཏི ཏཔནིསྶིཏཀཱ། ཨིམཱཡཔི གཱཐཱཡ བྲཧྨཙརིཡཝཱསསྶེཝ མཧཱནུབྷཱཝཏཾ དཱིཔེཏི། ཨེཝཉྩ པན ཝཏྭཱ ‘‘ཀིཉྩཱཔི, མཧཱརཱཛ, དཱནཏོ བྲཧྨཙརིཡམེཝ མཧཔྥལཾ, དྭེཔི པནེཏེ མཧཱཔུརིསཀཏྟབྦཱཝ ། དྭཱིསུཔི ཨཔྤམཏྟོ ཧུཏྭཱ དཱནཉྩ དེཧི སཱིལཉྩ རཀྑཱཧཱི’’ཏི ཝཏྭཱ ཏཾ ཨོཝདིཏྭཱ སཀཊྛཱནམེཝ གཏོ།

    Tattha puthutitthāyatanesu methunaviratimattaṃ hīnaṃ brahmacariyaṃ nāma, tena khattiyakule upapajjati. Jhānassa upacāramattaṃ majjhimaṃ nāma, tena devattaṃ upapajjati. Aṭṭhasamāpattinibbattanaṃ pana uttamaṃ nāma, tena brahmaloke nibbattati. Tañhi bāhirakā ‘‘nibbāna’’nti kathenti. Tenāha ‘‘visujjhatī’’ti. Sāsane pana parisuddhasīlassa bhikkhuno aññataraṃ devanikāyaṃ patthentassa brahmacariyacetanā hīnatāya hīnaṃ nāma, tena yathāpatthite devaloke nibbattati. Parisuddhasīlassa aṭṭhasamāpattinibbattanaṃ majjhimaṃ nāma, tena brahmaloke nibbattati. Parisuddhasīlassa pana vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattappatti uttamaṃ nāma, tena visujjhatīti. Iti sakko ‘‘mahārāja, dānato brahmacariyavāsova sataguṇena sahassaguṇena satasahassaguṇena mahapphalo’’ti vaṇṇesi. Kāyāti brahmagaṇā. Yācayogenāti yācanayuttena. ‘‘Yājayogenā’’tipi pāḷi, yajanayuttena, dānayuttenāti attho. Tapassinoti tapanissitakā. Imāyapi gāthāya brahmacariyavāsasseva mahānubhāvataṃ dīpeti. Evañca pana vatvā ‘‘kiñcāpi, mahārāja, dānato brahmacariyameva mahapphalaṃ, dvepi panete mahāpurisakattabbāva . Dvīsupi appamatto hutvā dānañca dehi sīlañca rakkhāhī’’ti vatvā taṃ ovaditvā sakaṭṭhānameva gato.

    ཨཐ ནཾ དེཝགཎོ ‘‘མཧཱརཱཛ, ཀུཧིཾ གཏཏྠཱ’’ཏི ཨཱཧ། སཀྐོ ‘‘མིཐིལཱཡཾ ནིམིརཉྙོ ཀངྑ ཚིནྡིཏུ’’ནྟི ཏམཏྠཾ པཀཱསེཏྭཱ བོདྷིསཏྟསྶ གུཎེ ཝིཏྠཱརཏོ ཝཎྞེསི། ཏཾ སུཏྭཱ དེཝཱ ‘‘མཧཱརཱཛ, མཡ྄ཧཾ ནིམིརཱཛཱནཾ དཊྛུཀཱམམྷཱ, སཱདྷུ ནཾ པཀྐོསཱཔེཧཱི’’ཏི ཝདིཾསུ། སཀྐོ ‘‘སཱདྷཱུ’’ཏི སམྤཊིཙྪིཏྭཱ མཱཏལིཾ ཨཱམནྟེསི – ‘‘གཙྪ ནིམིརཱཛཱནཾ ཝེཛཡནྟཾ ཨཱརོཔེཏྭཱ ཨཱནེཧཱི’’ཏི ། སོ ‘‘སཱདྷཱུ’’ཏི སམྤཊིཙྪིཏྭཱ རཐེན གནྟྭཱ ཏཏྠ མཧཱསཏྟཾ ཨཱརོཔེཏྭཱ ཏེན ཡཱཙིཏོ ཡཐཱཀམྨཾ པཱཔཀམྨཱིནཾ པུཉྙཀམྨཱིནཉྩ ཋཱནཱནི ཨཱཙིཀྑནྟོ ཨནུཀྐམེན དེཝལོཀཾ ནེསི ། དེཝཱཔི ཁོ ‘‘ནིམིརཱཛཱ ཨཱགཏོ’’ཏི སུཏྭཱ དིབྦགནྡྷཝཱསཔུཔྥཧཏྠཱ ཡཱཝ ཙིཏྟཀཱུཊདྭཱརཀོཊྛཀཱ པཙྩུགྒནྟྭཱ མཧཱསཏྟཾ དིབྦགནྡྷཱདཱིཧི པཱུཛེནྟཱ སུདྷམྨཾ དེཝསབྷཾ ཨཱནཡིཾསུ། རཱཛཱ རཐཱ ཨོཏརིཏྭཱ དེཝསབྷཾ པཝིསིཏྭཱ སཀྐེན སདྡྷིཾ ཨེཀཱསནེ ནིསཱིདིཏྭཱ ཏེན དིབྦེཧི ཀཱམེཧི ནིམནྟིཡམཱནོ ‘‘ཨལཾ, མཧཱརཱཛ, མཡ྄ཧཾ ཨིམེཧི ཡཱཙིཏཀཱུཔམེཧི ཀཱམེཧཱི’’ཏི པཊིཀྑིཔིཏྭཱ ཨནེཀཔརིཡཱཡེན དྷམྨཾ དེསེཏྭཱ མནུསྶགཎནཱཡ སཏྟཱཧམེཝ ཋཏྭཱ ‘‘གཙྪཱམཧཾ མནུསྶལོཀཾ, ཏཏྠ དཱནཱདཱིནི པུཉྙཱནི ཀརིསྶཱམཱི’’ཏི ཨཱཧ། སཀྐོ ‘‘ནིམིརཱཛཱནཾ མིཐིལཾ ནེཧཱི’’ཏི མཱཏལིཾ ཨཱཎཱཔེསི། སོ ཏཾ ཝེཛཡནྟརཐཾ ཨཱརོཔེཏྭཱ པཱཙཱིནདིསཱབྷཱགེན མིཐིལཾ པཱཔུཎི། མཧཱཛནོ དིབྦརཐཾ དིསྭཱ རཉྙོ པཙྩུགྒམནཾ ཨཀཱསི། མཱཏལི སཱིཧཔཉྫརེ མཧཱསཏྟཾ ཨོཏཱརེཏྭཱ ཨཱཔུཙྪིཏྭཱ སཀཊྛཱནམེཝ གཏོ། མཧཱཛནོཔི རཱཛཱནཾ པརིཝཱརེཏྭཱ ‘‘ཀཱིདིསོ, དེཝ, དེཝལོཀོ’’ཏི པུཙྪི། རཱཛཱ དེཝལོཀསམྤཏྟིཾ ཝཎྞེཏྭཱ ‘‘ཏུམྷེཔི དཱནཱདཱིནི པུཉྙཱནི ཀརོཐ, ཨེཝཾ ཏསྨིཾ དེཝལོཀེ ཨུཔྤཛྫིསྶཐཱ’’ཏི དྷམྨཾ དེསེསི། སོ ཨཔརབྷཱགེ པུབྦེ ཝུཏྟནཡེན པལིཏཾ དིསྭཱ པུཏྟསྶ རཛྫཾ པཊིཙྪཱཔེཏྭཱ ཀཱམེ པཧཱཡ པབྦཛིཏྭཱ ཙཏྟཱརོ བྲཧྨཝིཧཱརེ བྷཱཝེཏྭཱ བྲཧྨལོཀཱུཔགོ ཨཧོསི།

    Atha naṃ devagaṇo ‘‘mahārāja, kuhiṃ gatatthā’’ti āha. Sakko ‘‘mithilāyaṃ nimirañño kaṅkha chinditu’’nti tamatthaṃ pakāsetvā bodhisattassa guṇe vitthārato vaṇṇesi. Taṃ sutvā devā ‘‘mahārāja, mayhaṃ nimirājānaṃ daṭṭhukāmamhā, sādhu naṃ pakkosāpehī’’ti vadiṃsu. Sakko ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā mātaliṃ āmantesi – ‘‘gaccha nimirājānaṃ vejayantaṃ āropetvā ānehī’’ti . So ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā rathena gantvā tattha mahāsattaṃ āropetvā tena yācito yathākammaṃ pāpakammīnaṃ puññakammīnañca ṭhānāni ācikkhanto anukkamena devalokaṃ nesi . Devāpi kho ‘‘nimirājā āgato’’ti sutvā dibbagandhavāsapupphahatthā yāva cittakūṭadvārakoṭṭhakā paccuggantvā mahāsattaṃ dibbagandhādīhi pūjentā sudhammaṃ devasabhaṃ ānayiṃsu. Rājā rathā otaritvā devasabhaṃ pavisitvā sakkena saddhiṃ ekāsane nisīditvā tena dibbehi kāmehi nimantiyamāno ‘‘alaṃ, mahārāja, mayhaṃ imehi yācitakūpamehi kāmehī’’ti paṭikkhipitvā anekapariyāyena dhammaṃ desetvā manussagaṇanāya sattāhameva ṭhatvā ‘‘gacchāmahaṃ manussalokaṃ, tattha dānādīni puññāni karissāmī’’ti āha. Sakko ‘‘nimirājānaṃ mithilaṃ nehī’’ti mātaliṃ āṇāpesi. So taṃ vejayantarathaṃ āropetvā pācīnadisābhāgena mithilaṃ pāpuṇi. Mahājano dibbarathaṃ disvā rañño paccuggamanaṃ akāsi. Mātali sīhapañjare mahāsattaṃ otāretvā āpucchitvā sakaṭṭhānameva gato. Mahājanopi rājānaṃ parivāretvā ‘‘kīdiso, deva, devaloko’’ti pucchi. Rājā devalokasampattiṃ vaṇṇetvā ‘‘tumhepi dānādīni puññāni karotha, evaṃ tasmiṃ devaloke uppajjissathā’’ti dhammaṃ desesi. So aparabhāge pubbe vuttanayena palitaṃ disvā puttassa rajjaṃ paṭicchāpetvā kāme pahāya pabbajitvā cattāro brahmavihāre bhāvetvā brahmalokūpago ahosi.

    ཏདཱ སཀྐོ ཨནུརུདྡྷོ ཨཧོསི། མཱཏལི ཨཱནནྡོ། ཙཏུརཱསཱིཏི རཱཛསཧསྶཱནི བུདྡྷཔརིསཱ། ནིམིརཱཛཱ ལོཀནཱཐོ།

    Tadā sakko anuruddho ahosi. Mātali ānando. Caturāsīti rājasahassāni buddhaparisā. Nimirājā lokanātho.

    ཏསྶ ཨིདྷཱཔི ཧེཊྛཱ ཝུཏྟནཡེནེཝ བོདྷིསམྦྷཱརཱ ནིདྡྷཱརེཏབྦཱ། ཏཐཱ བྲཧྨལོཀསམྤཏྟིཾ པཧཱཡ པུབྦེ ཨཏྟནཱ པཝཏྟིཏཾ ཀལྱཱཎཝཏྟཾ ཨནུཔྤབནྡྷེསྶཱམཱིཏི མཧཱཀརུཎཱཡ མནུསྶལོཀེ ནིབྦཏྟནཾ, ཨུལཱ༹རོ དཱནཛ྄ཛྷཱསཡོ, ཏདནུརཱུཔཱ དཱནཱདཱིསུ པཊིཔཏྟི, མཧཱཛནསྶ ཙ ཏཏྠ པཏིཊྛཱཔནཾ, ཡཱཝ དེཝམནུསྶཱནཾ པཏྠཊཡསཏཱ, སཀྐསྶ དེཝརཱཛསྶ ཨུཔསངྐམནེ ཨཏིཝིམྷཡཏཱ, ཏེན དིབྦསམྤཏྟིཡཱ ནིམནྟིཡམཱནོཔི ཏཾ ཨནལངྐརིཏྭཱ པུཉྙསམྦྷཱརཔརིབྲཱུཧནཏྠཾ པུན མནུསྶཝཱསཱུཔགམནཾ, ལཱབྷསམྤཏྟཱིསུ སབྦཏྠ ཨལགྒབྷཱཝོཏི ཨེཝམཱདཡོ གུཎཱནུབྷཱཝཱ ནིདྡྷཱརེཏབྦཱཏི།

    Tassa idhāpi heṭṭhā vuttanayeneva bodhisambhārā niddhāretabbā. Tathā brahmalokasampattiṃ pahāya pubbe attanā pavattitaṃ kalyāṇavattaṃ anuppabandhessāmīti mahākaruṇāya manussaloke nibbattanaṃ, uḷāro dānajjhāsayo, tadanurūpā dānādīsu paṭipatti, mahājanassa ca tattha patiṭṭhāpanaṃ, yāva devamanussānaṃ patthaṭayasatā, sakkassa devarājassa upasaṅkamane ativimhayatā, tena dibbasampattiyā nimantiyamānopi taṃ analaṅkaritvā puññasambhāraparibrūhanatthaṃ puna manussavāsūpagamanaṃ, lābhasampattīsu sabbattha alaggabhāvoti evamādayo guṇānubhāvā niddhāretabbāti.

    ནིམིརཱཛཙརིཡཱཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།

    Nimirājacariyāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / སུཏྟཔིཊཀ • Suttapiṭaka / ཁུདྡཀནིཀཱཡ • Khuddakanikāya / ཙརིཡཱཔིཊཀཔཱལི༹ • Cariyāpiṭakapāḷi / ༦. ནིམིརཱཛཙརིཡཱ • 6. Nimirājacariyā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact