| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Nimittakammakathāvaṇṇanā
੧੨੦. ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਕਥਾਯਂ ਅਕ੍ਖਿਨਿਖਣਾਦਿਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਂ ਪਨ ਲਹੁਕਂ ਇਤ੍ਤਰਕਾਲਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਙ੍ਖਣੇਯੇવ ਤਂ ਭਣ੍ਡਂ ਅવਹਰਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ। ਤਥਾ ਹਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਭਣ੍ਡਂ ਦੂਰੇ ਹੋਤਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਭਾਰਿਯਂ, ਤਂ ਗਹੇਤੁਂ ਯਾવ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਯਾવ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ વਾਯਮਤਿ, ਤਾવ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਾ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਆਰਦ੍ਧਤ੍ਤਾ ਤੇਨੇવ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਅવਹਰਤੀਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਯਦਿ ਏવਂ ‘‘ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਪਯੋਗੋવ ਏਸੋ’’ਤਿ વਾਦੋ ਪਮਾਣਭਾવਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ? ਨਾਪਜ੍ਜਤਿ। ਨ ਹਿ ਸਙ੍ਕੇਤਕਮ੍ਮਂ વਿਯ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਕਾਲਪਰਿਚ੍ਛੇਦੋ ਅਤ੍ਥਿ, ਇਧ ਨਤ੍ਥਿ। ਕਾਲવਸੇਨ ਹਿ ਸਙ੍ਕੇਤਕਮ੍ਮਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਕਿਰਿਯਾવਸੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਯਮੇਤੇਸਂ વਿਸੇਸੋ। ‘‘ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪੁਰੇ વਾ ਪਚ੍ਛਾ વਾ ਤਂ ਭਣ੍ਡਂ ਅવਹਰਤਿ, ਮੂਲਟ੍ਠਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਤੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮੇ ਕਤੇ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਅਨਾਰਭਿਤ੍વਾ ਸਯਮੇવ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ વਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ।
120. Nimittakammakathāyaṃ akkhinikhaṇādinimittakammaṃ pana lahukaṃ ittarakālaṃ, tasmā taṅkhaṇeyeva taṃ bhaṇḍaṃ avaharituṃ na sakkā. Tathā hi kiñci bhaṇḍaṃ dūre hoti kiñci bhāriyaṃ, taṃ gahetuṃ yāva gacchati, yāva ukkhipituṃ vāyamati, tāva nimittakammassa pacchā hoti. Evaṃ santepi nimittakammato paṭṭhāya gaṇhituṃ āraddhattā teneva nimittena avaharatīti vuccati. Yadi evaṃ ‘‘purebhattapayogova eso’’ti vādo pamāṇabhāvaṃ āpajjatīti? Nāpajjati. Na hi saṅketakammaṃ viya nimittakammaṃ daṭṭhabbaṃ. Tattha hi kālaparicchedo atthi, idha natthi. Kālavasena hi saṅketakammaṃ vuttaṃ, kiriyāvasena nimittakammanti ayametesaṃ viseso. ‘‘Taṃ nimittaṃ pure vā pacchā vā taṃ bhaṇḍaṃ avaharati, mūlaṭṭhassa anāpattī’’ti idaṃ pana tena nimittakamme kate gaṇhituṃ anārabhitvā sayameva gaṇhantassa vasena vuttaṃ.
ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Nimittakammakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੨. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਂ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੨. ਦੁਤਿਯਪਾਰਾਜਿਕਂ • 2. Dutiyapārājikaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਭੂਮਟ੍ਠਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Bhūmaṭṭhakathādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Nimittakammakathāvaṇṇanā
