Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
၁၁. နိမိတ္တသုတ္တံ
11. Nimittasuttaṃ
၁၀၃. ‘‘အဓိစိတ္တမနုယုတ္တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ တီဏိ နိမိတ္တာနိ ကာလေန ကာလံ မနသိ ကာတဗ္ဗာနိ – ကာလေန ကာလံ သမာဓိနိမိတ္တံ မနသိ ကာတဗ္ဗံ, ကာလေန ကာလံ ပဂ္ဂဟနိမိတ္တံ မနသိ ကာတဗ္ဗံ, ကာလေန ကာလံ ဥပေက္ခာနိမိတ္တံ မနသိ ကာတဗ္ဗံ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိစိတ္တမနုယုတ္တော ဘိက္ခု ဧကန္တံ သမာဓိနိမိတ္တံယေဝ မနသိ ကရေယ္ယ, ဌာနံ တံ စိတ္တံ ကောသဇ္ဇာယ သံဝတ္တေယ္ယ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိစိတ္တမနုယုတ္တော ဘိက္ခု ဧကန္တံ ပဂ္ဂဟနိမိတ္တံယေဝ မနသိ ကရေယ္ယ, ဌာနံ တံ စိတ္တံ ဥဒ္ဓစ္စာယ သံဝတ္တေယ္ယ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ , အဓိစိတ္တမနုယုတ္တော ဘိက္ခု ဧကန္တံ ဥပေက္ခာနိမိတ္တံယေဝ မနသိ ကရေယ္ယ, ဌာနံ တံ စိတ္တံ န သမ္မာ သမာဓိယေယ္ယ အာသဝာနံ ခယာယ။ ယတော စ ခော, ဘိက္ခဝေ, အဓိစိတ္တမနုယုတ္တော ဘိက္ခု ကာလေန ကာလံ သမာဓိနိမိတ္တံ မနသိ ကရောတိ, ကာလေန ကာလံ ပဂ္ဂဟနိမိတ္တံ မနသိ ကရောတိ, ကာလေန ကာလံ ဥပေက္ခာနိမိတ္တံ မနသိ ကရောတိ, တံ ဟောတိ စိတ္တံ မုဒုဉ္စ ကမ္မနိယဉ္စ ပဘသ္သရဉ္စ, န စ ပဘင္ဂု, သမ္မာ သမာဓိယတိ အာသဝာနံ ခယာယ။
103. ‘‘Adhicittamanuyuttena, bhikkhave, bhikkhunā tīṇi nimittāni kālena kālaṃ manasi kātabbāni – kālena kālaṃ samādhinimittaṃ manasi kātabbaṃ, kālena kālaṃ paggahanimittaṃ manasi kātabbaṃ, kālena kālaṃ upekkhānimittaṃ manasi kātabbaṃ. Sace, bhikkhave, adhicittamanuyutto bhikkhu ekantaṃ samādhinimittaṃyeva manasi kareyya, ṭhānaṃ taṃ cittaṃ kosajjāya saṃvatteyya. Sace, bhikkhave, adhicittamanuyutto bhikkhu ekantaṃ paggahanimittaṃyeva manasi kareyya, ṭhānaṃ taṃ cittaṃ uddhaccāya saṃvatteyya. Sace, bhikkhave , adhicittamanuyutto bhikkhu ekantaṃ upekkhānimittaṃyeva manasi kareyya, ṭhānaṃ taṃ cittaṃ na sammā samādhiyeyya āsavānaṃ khayāya. Yato ca kho, bhikkhave, adhicittamanuyutto bhikkhu kālena kālaṃ samādhinimittaṃ manasi karoti, kālena kālaṃ paggahanimittaṃ manasi karoti, kālena kālaṃ upekkhānimittaṃ manasi karoti, taṃ hoti cittaṃ muduñca kammaniyañca pabhassarañca, na ca pabhaṅgu, sammā samādhiyati āsavānaṃ khayāya.
‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, သုဝဏ္ဏကာရော ဝာ သုဝဏ္ဏကာရန္တေဝာသီ ဝာ ဥက္ကံ ဗန္ဓေယ္ယ 1, ဥက္ကံ ဗန္ဓိတ္ဝာ ဥက္ကာမုခံ အာလိမ္ပေယ္ယ, ဥက္ကာမုခံ အာလိမ္ပေတ္ဝာ သဏ္ဍာသေန ဇာတရူပံ ဂဟေတ္ဝာ ဥက္ကာမုခေ ပက္ခိပေယ္ယ 2, ဥက္ကာမုခေ ပက္ခိပိတ္ဝာ ကာလေန ကာလံ အဘိဓမတိ, ကာလေန ကာလံ ဥဒကေန ပရိပ္ဖောသေတိ, ကာလေန ကာလံ အဇ္ဈုပေက္ခတိ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, သုဝဏ္ဏကာရော ဝာ သုဝဏ္ဏကာရန္တေဝာသီ ဝာ တံ ဇာတရူပံ ဧကန္တံ အဘိဓမေယ္ယ, ဌာနံ တံ ဇာတရူပံ ဍဟေယ္ယ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, သုဝဏ္ဏကာရော ဝာ သုဝဏ္ဏကာရန္တေဝာသီ ဝာ တံ ဇာတရူပံ ဧကန္တံ ဥဒကေန ပရိပ္ဖောသေယ္ယ, ဌာနံ တံ ဇာတရူပံ နိဗ္ဗာပေယ္ယ 3။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, သုဝဏ္ဏကာရော ဝာ သုဝဏ္ဏကာရန္တေဝာသီ ဝာ တံ ဇာတရူပံ ဧကန္တံ အဇ္ဈုပေက္ခေယ္ယ, ဌာနံ တံ ဇာတရူပံ န သမ္မာ ပရိပာကံ ဂစ္ဆေယ္ယ။ ယတော စ ခော, ဘိက္ခဝေ, သုဝဏ္ဏကာရော ဝာ သုဝဏ္ဏကာရန္တေဝာသီ ဝာ တံ ဇာတရူပံ ကာလေန ကာလံ အဘိဓမတိ, ကာလေန ကာလံ ဥဒကေန ပရိပ္ဖောသေတိ, ကာလေန ကာလံ အဇ္ဈုပေက္ခတိ, တံ ဟောတိ ဇာတရူပံ မုဒုဉ္စ ကမ္မနိယဉ္စ ပဘသ္သရဉ္စ, န စ ပဘင္ဂု, သမ္မာ ဥပေတိ ကမ္မာယ။ ယသ္သာ ယသ္သာ စ ပိလန္ဓနဝိကတိယာ အာကင္ခတိ – ယဒိ ပဋ္ဋိကာယ, ယဒိ ကုဏ္ဍလာယ, ယဒိ ဂီဝေယ္ယကေ, ယဒိ သုဝဏ္ဏမာလာယ – တဉ္စသ္သ အတ္ထံ အနုဘောတိ။
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, suvaṇṇakāro vā suvaṇṇakārantevāsī vā ukkaṃ bandheyya 4, ukkaṃ bandhitvā ukkāmukhaṃ ālimpeyya, ukkāmukhaṃ ālimpetvā saṇḍāsena jātarūpaṃ gahetvā ukkāmukhe pakkhipeyya 5, ukkāmukhe pakkhipitvā kālena kālaṃ abhidhamati, kālena kālaṃ udakena paripphoseti, kālena kālaṃ ajjhupekkhati. Sace, bhikkhave, suvaṇṇakāro vā suvaṇṇakārantevāsī vā taṃ jātarūpaṃ ekantaṃ abhidhameyya, ṭhānaṃ taṃ jātarūpaṃ ḍaheyya. Sace, bhikkhave, suvaṇṇakāro vā suvaṇṇakārantevāsī vā taṃ jātarūpaṃ ekantaṃ udakena paripphoseyya, ṭhānaṃ taṃ jātarūpaṃ nibbāpeyya 6. Sace, bhikkhave, suvaṇṇakāro vā suvaṇṇakārantevāsī vā taṃ jātarūpaṃ ekantaṃ ajjhupekkheyya, ṭhānaṃ taṃ jātarūpaṃ na sammā paripākaṃ gaccheyya. Yato ca kho, bhikkhave, suvaṇṇakāro vā suvaṇṇakārantevāsī vā taṃ jātarūpaṃ kālena kālaṃ abhidhamati, kālena kālaṃ udakena paripphoseti, kālena kālaṃ ajjhupekkhati, taṃ hoti jātarūpaṃ muduñca kammaniyañca pabhassarañca, na ca pabhaṅgu, sammā upeti kammāya. Yassā yassā ca pilandhanavikatiyā ākaṅkhati – yadi paṭṭikāya, yadi kuṇḍalāya, yadi gīveyyake, yadi suvaṇṇamālāya – tañcassa atthaṃ anubhoti.
‘‘ဧဝမေဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, အဓိစိတ္တမနုယုတ္တေန ဘိက္ခုနာ တီဏိ နိမိတ္တာနိ ကာလေန ကာလံ မနသိ ကာတဗ္ဗာနိ – ကာလေန ကာလံ သမာဓိနိမိတ္တံ မနသိ ကာတဗ္ဗံ, ကာလေန ကာလံ ပဂ္ဂဟနိမိတ္တံ မနသိ ကာတဗ္ဗံ, ကာလေန ကာလံ ဥပေက္ခာနိမိတ္တံ မနသိ ကာတဗ္ဗံ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိစိတ္တမနုယုတ္တော ဘိက္ခု ဧကန္တံ သမာဓိနိမိတ္တံယေဝ မနသိ ကရေယ္ယ , ဌာနံ တံ စိတ္တံ ကောသဇ္ဇာယ သံဝတ္တေယ္ယ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိစိတ္တမနုယုတ္တော ဘိက္ခု ဧကန္တံ ပဂ္ဂဟနိမိတ္တံယေဝ မနသိ ကရေယ္ယ, ဌာနံ တံ စိတ္တံ ဥဒ္ဓစ္စာယ သံဝတ္တေယ္ယ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, အဓိစိတ္တမနုယုတ္တော ဘိက္ခု ဧကန္တံ ဥပေက္ခာနိမိတ္တံယေဝ မနသိ ကရေယ္ယ, ဌာနံ တံ စိတ္တံ န သမ္မာ သမာဓိယေယ္ယ အာသဝာနံ ခယာယ။ ယတော စ ခော, ဘိက္ခဝေ, အဓိစိတ္တမနုယုတ္တော ဘိက္ခု ကာလေန ကာလံ သမာဓိနိမိတ္တံ မနသိ ကရောတိ, ကာလေန ကာလံ ပဂ္ဂဟနိမိတ္တံ မနသိ ကရောတိ, ကာလေန ကာလံ ဥပေက္ခာနိမိတ္တံ မနသိ ကရောတိ, တံ ဟောတိ စိတ္တံ မုဒုဉ္စ ကမ္မနိယဉ္စ ပဘသ္သရဉ္စ, န စ ပဘင္ဂု, သမ္မာ သမာဓိယတိ အာသဝာနံ ခယာယ။ ယသ္သ ယသ္သ စ အဘိညာသစ္ဆိကရဏီယသ္သ ဓမ္မသ္သ စိတ္တံ အဘိနိန္နာမေတိ အဘိညာသစ္ဆိကိရိယာယ, တတ္ရ တတ္ရေဝ သက္ခိဘဗ္ဗတံ ပာပုဏာတိ သတိ သတိအာယတနေ။
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, adhicittamanuyuttena bhikkhunā tīṇi nimittāni kālena kālaṃ manasi kātabbāni – kālena kālaṃ samādhinimittaṃ manasi kātabbaṃ, kālena kālaṃ paggahanimittaṃ manasi kātabbaṃ, kālena kālaṃ upekkhānimittaṃ manasi kātabbaṃ. Sace, bhikkhave, adhicittamanuyutto bhikkhu ekantaṃ samādhinimittaṃyeva manasi kareyya , ṭhānaṃ taṃ cittaṃ kosajjāya saṃvatteyya. Sace, bhikkhave, adhicittamanuyutto bhikkhu ekantaṃ paggahanimittaṃyeva manasi kareyya, ṭhānaṃ taṃ cittaṃ uddhaccāya saṃvatteyya. Sace, bhikkhave, adhicittamanuyutto bhikkhu ekantaṃ upekkhānimittaṃyeva manasi kareyya, ṭhānaṃ taṃ cittaṃ na sammā samādhiyeyya āsavānaṃ khayāya. Yato ca kho, bhikkhave, adhicittamanuyutto bhikkhu kālena kālaṃ samādhinimittaṃ manasi karoti, kālena kālaṃ paggahanimittaṃ manasi karoti, kālena kālaṃ upekkhānimittaṃ manasi karoti, taṃ hoti cittaṃ muduñca kammaniyañca pabhassarañca, na ca pabhaṅgu, sammā samādhiyati āsavānaṃ khayāya. Yassa yassa ca abhiññāsacchikaraṇīyassa dhammassa cittaṃ abhininnāmeti abhiññāsacchikiriyāya, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati satiāyatane.
‘‘သော သစေ အာကင္ခတိ – ‘အနေကဝိဟိတံ ဣဒ္ဓိဝိဓံ ပစ္စနုဘဝေယ္ယံ။ပေ.။ (ဆ အဘိညာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗာ) အာသဝာနံ ခယာ။ပေ.။ သစ္ဆိကတ္ဝာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရေယ္ယ’န္တိ, တတ္ရ တတ္ရေဝ သက္ခိဘဗ္ဗတံ ပာပုဏာတိ သတိ သတိအာယတနေ’’တိ။ ဧကာဒသမံ။
‘‘So sace ākaṅkhati – ‘anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhaveyyaṃ…pe… (cha abhiññā vitthāretabbā) āsavānaṃ khayā…pe… sacchikatvā upasampajja vihareyya’nti, tatra tatreva sakkhibhabbataṃ pāpuṇāti sati satiāyatane’’ti. Ekādasamaṃ.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
အစ္စာယိကံ ပဝိဝေကံ၊ သရဒော ပရိသာ တယော။
Accāyikaṃ pavivekaṃ, sarado parisā tayo;
အာဇာနီယာ ပောတ္ထကော စ၊ လောဏံ ဓောဝတိ နိမိတ္တာနီတိ။
Ājānīyā potthako ca, loṇaṃ dhovati nimittānīti.
ဒုတိယော ပဏ္ဏာသကော သမတ္တော။
Dutiyo paṇṇāsako samatto.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၁၁. နိမိတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 11. Nimittasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၁၁. နိမိတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 11. Nimittasuttavaṇṇanā