| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
११. निमित्तसुत्तवण्णना
11. Nimittasuttavaṇṇanā
१०३. एकादसमेपि अधिचित्तं समथविपस्सनाचित्तमेव। तीणि निमित्तानीति तीणि कारणानि। कालेन कालन्ति काले काले, युत्तकालेति अत्थो। कालेन कालं समाधिनिमित्तं मनसिकातब्बन्तिआदीसु तं तं कालं सल्लक्खेत्वा एकग्गताय युत्तकाले एकग्गता मनसिकातब्बा। एकग्गता हि इध समाधिनिमित्तन्ति वुत्ता। तत्र वचनत्थो – समाधियेव निमित्तं समाधिनिमित्तं। सेसपदद्वयेपि एसेव नयो। पग्गहोति पन वीरियस्स नामं, उपेक्खाति मज्झत्तभावस्स। तस्मा वीरियस्स युत्तकाले वीरियं मनसिकातब्बं, मज्झत्तभावस्स युत्तकाले मज्झत्तभावे ठातब्बन्ति। ठानं तं चित्तं कोसज्जाय संवत्तेय्याति कारणं विज्जति येन तं चित्तं कोसज्जभावे तिट्ठेय्य। इतरेसुपि एसेव नयो। उपेक्खानिमित्तंयेव मनसि करेय्याति एत्थ च ञाणजवं उपेक्खेय्याति अयमत्थो। आसवानं खयायाति अरहत्तफलत्थाय।
103. Ekādasamepi adhicittaṃ samathavipassanācittameva. Tīṇi nimittānīti tīṇi kāraṇāni. Kālena kālanti kāle kāle, yuttakāleti attho. Kālena kālaṃ samādhinimittaṃ manasikātabbantiādīsu taṃ taṃ kālaṃ sallakkhetvā ekaggatāya yuttakāle ekaggatā manasikātabbā. Ekaggatā hi idha samādhinimittanti vuttā. Tatra vacanattho – samādhiyeva nimittaṃ samādhinimittaṃ. Sesapadadvayepi eseva nayo. Paggahoti pana vīriyassa nāmaṃ, upekkhāti majjhattabhāvassa. Tasmā vīriyassa yuttakāle vīriyaṃ manasikātabbaṃ, majjhattabhāvassa yuttakāle majjhattabhāve ṭhātabbanti. Ṭhānaṃ taṃ cittaṃ kosajjāya saṃvatteyyāti kāraṇaṃ vijjati yena taṃ cittaṃ kosajjabhāve tiṭṭheyya. Itaresupi eseva nayo. Upekkhānimittaṃyeva manasi kareyyāti ettha ca ñāṇajavaṃ upekkheyyāti ayamattho. Āsavānaṃ khayāyāti arahattaphalatthāya.
उक्कं बन्धेय्याति अङ्गारकपल्लं सज्जेय्य। आलिम्पेय्याति तत्थ अङ्गारे पक्खिपित्वा अग्गिं दत्वा नाळिकाय धमन्तो अग्गिं गाहापेय्य। उक्कामुखे पक्खिपेय्याति अङ्गारे वियूहित्वा अङ्गारमत्थके वा ठपेय्य, मूसाय वा पक्खिपेय्य। अज्झुपेक्खतीति पक्कापक्कभावं उपधारेति।
Ukkaṃ bandheyyāti aṅgārakapallaṃ sajjeyya. Ālimpeyyāti tattha aṅgāre pakkhipitvā aggiṃ datvā nāḷikāya dhamanto aggiṃ gāhāpeyya. Ukkāmukhe pakkhipeyyāti aṅgāre viyūhitvā aṅgāramatthake vā ṭhapeyya, mūsāya vā pakkhipeyya. Ajjhupekkhatīti pakkāpakkabhāvaṃ upadhāreti.
सम्मा समाधियति आसवानं खयायाति अरहत्तफलत्थाय सम्मा ठपीयति। एत्तावता हि विपस्सनं वड्ढेत्वा अरहत्तप्पत्तो भिक्खु दस्सितो। इदानि तस्स खीणासवस्स अभिञ्ञाय पटिपदं दस्सेन्तो यस्स यस्स चातिआदिमाह। तं हेट्ठा वुत्तनयेनेव वेदितब्बं।
Sammā samādhiyati āsavānaṃ khayāyāti arahattaphalatthāya sammā ṭhapīyati. Ettāvatā hi vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattappatto bhikkhu dassito. Idāni tassa khīṇāsavassa abhiññāya paṭipadaṃ dassento yassa yassa cātiādimāha. Taṃ heṭṭhā vuttanayeneva veditabbaṃ.
लोणकपल्लवग्गो पञ्चमो।
Loṇakapallavaggo pañcamo.
दुतियपण्णासकं निट्ठितं।
Dutiyapaṇṇāsakaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ११. निमित्तसुत्तं • 11. Nimittasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ११. निमित्तसुत्तवण्णना • 11. Nimittasuttavaṇṇanā
