| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๑๑. นิมิตฺตสุตฺตวณฺณนา
11. Nimittasuttavaṇṇanā
๑๐๓. เอกาทสเม เยหิ ผลํ นิมียติ, อุปฺปชฺชนฎฺฐาเน ปกฺขิปมานํ วิย โหติ, ตานิ นิมิตฺตานิฯ เตนาห ‘‘ตีณิ การณานี’’ติฯ กาเลน กาลนฺติ เอตฺถ กาเลนาติ ภุมฺมเตฺถ กรณวจนํฯ กาลนฺติ จ อุปโยควจนนฺติ อาห ‘‘กาเล กาเล’’ติฯ มนสิ กาตพฺพาติ จิเตฺต กาตพฺพา, อุปฺปาเทตพฺพาติ อโตฺถฯ อุปลกฺขิตสมาธานากาโร สมาธิเยว อิธ สมาธินิมิตฺตนฺติ อาห ‘‘เอกคฺคตา หิ อิธ สมาธินิมิตฺตนฺติ วุตฺตา’’ติฯ ฐานํ ตํ จิตฺตํ โกสชฺชาย สํวเตฺตยฺยาติ เอตฺถ ฐานํ อตฺถีติ วจนเสโสฯ ตํ ภาวนาจิตฺตํ โกสชฺชาย สํวเตฺตยฺย, ตสฺส สํวตฺตนสฺส การณํ อตฺถีติ อโตฺถฯ ตํ วา มนสิกรณํ จิตฺตํ โกสชฺชาย สํวเตฺตยฺย, เอตสฺส ฐานํ การณํ อตฺถีติ อโตฺถฯ เตนาห ‘‘การณํ วิชฺชตี’’ติอาทิฯ ญาณชวนฺติ สงฺขาเรสุ อนิจฺจาทิวเสน ปวตฺตมานํ ปญฺญาชวํฯ
103. Ekādasame yehi phalaṃ nimīyati, uppajjanaṭṭhāne pakkhipamānaṃ viya hoti, tāni nimittāni. Tenāha ‘‘tīṇi kāraṇānī’’ti. Kālena kālanti ettha kālenāti bhummatthe karaṇavacanaṃ. Kālanti ca upayogavacananti āha ‘‘kāle kāle’’ti. Manasi kātabbāti citte kātabbā, uppādetabbāti attho. Upalakkhitasamādhānākāro samādhiyeva idha samādhinimittanti āha ‘‘ekaggatā hi idha samādhinimittanti vuttā’’ti. Ṭhānaṃ taṃ cittaṃ kosajjāya saṃvatteyyāti ettha ṭhānaṃ atthīti vacanaseso. Taṃ bhāvanācittaṃ kosajjāya saṃvatteyya, tassa saṃvattanassa kāraṇaṃ atthīti attho. Taṃ vā manasikaraṇaṃ cittaṃ kosajjāya saṃvatteyya, etassa ṭhānaṃ kāraṇaṃ atthīti attho. Tenāha ‘‘kāraṇaṃ vijjatī’’tiādi. Ñāṇajavanti saṅkhāresu aniccādivasena pavattamānaṃ paññājavaṃ.
ยํ กิญฺจิ สุวณฺณตาปนโยคฺคองฺคารภาชนํ อิธ ‘‘อุกฺกา’’ติ อธิเปฺปตนฺติ อาห ‘‘องฺคารกปลฺล’’นฺติฯ สเชฺชยฺยาติ ยถา ตตฺถ ปกฺขิตฺตํ สุวณฺณํ ตปฺปติ, เอวํ ปฎิยาทิเยยฺยฯ อาลิเมฺปยฺยาติ อาทิเยยฺย, ชเลยฺยาติ อโตฺถฯ เตนาห ‘‘ตตฺถ องฺคาเร…เป.… คาหาเปยฺยา’’ติฯ มูสาย วา ปกฺขิเปยฺยาติ ตตฺตเก วา ปกฺขิเปยฺยฯ อุปธาเรตีติ สลฺลเกฺขติฯ
Yaṃ kiñci suvaṇṇatāpanayoggaaṅgārabhājanaṃ idha ‘‘ukkā’’ti adhippetanti āha ‘‘aṅgārakapalla’’nti. Sajjeyyāti yathā tattha pakkhittaṃ suvaṇṇaṃ tappati, evaṃ paṭiyādiyeyya. Ālimpeyyāti ādiyeyya, jaleyyāti attho. Tenāha ‘‘tattha aṅgāre…pe… gāhāpeyyā’’ti. Mūsāya vā pakkhipeyyāti tattake vā pakkhipeyya. Upadhāretīti sallakkheti.
นิมิตฺตสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Nimittasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
โลณกปลฺลวคฺควณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Loṇakapallavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
ทุติยปณฺณาสกํ นิฎฺฐิตํฯ
Dutiyapaṇṇāsakaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑๑. นิมิตฺตสุตฺตํ • 11. Nimittasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๑๑. นิมิตฺตสุตฺตวณฺณนา • 11. Nimittasuttavaṇṇanā
