Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
3. නිපන්නඤ්ජලිකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා
3. Nipannañjalikattheraapadānavaṇṇanā
රුක්ඛමූලෙ නිසින්නොහන්තිආදිකං ආයස්මතො නිපන්නඤ්ජලිකත්ථෙරස්ස අපදානං. අයම්පි පුරිමබුද්ධෙසු කතාධිකාරො අනෙකෙසු භවෙසු විවට්ටූපනිස්සයානි පුඤ්ඤානි උපචිනන්තො තිස්සස්ස භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො පබ්බජිත්වා රුක්ඛමූලිකඞ්ගං පූරයමානො අරඤ්ඤෙ විහරති. තස්මිං සමයෙ ඛරො ආබාධො උප්පජ්ජි, තෙන පීළිතො පරමකාරුඤ්ඤප්පත්තො අහොසි. තදා භගවා තස්ස කාරුඤ්ඤෙන තත්ථ අගමාසි. අථ සො නිපන්නකොව උට්ඨිතුං අසක්කොන්තො සිරසි අඤ්ජලිං කත්වා භගවතො පණාමං අකාසි. සො තතො චුතො තුසිතභවනෙ උප්පන්නො තත්ථ සම්පත්තිමනුභවිත්වා එවං ඡ කාමාවචරසම්පත්තියො අනුභවිත්වා ඉමස්මිං බුද්ධුප්පාදෙ එකස්මිං කුලගෙහෙ නිබ්බත්තො වුද්ධිප්පත්තො සත්ථරි පසීදිත්වා පබ්බජිතො නචිරස්සෙව අරහා අහොසි, පුරාකතපුඤ්ඤවසෙන නිපන්නඤ්ජලිකත්ථෙරොති පාකටො.
Rukkhamūlenisinnohantiādikaṃ āyasmato nipannañjalikattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro anekesu bhavesu vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto tissassa bhagavato kāle kulagehe nibbatto vuddhippatto pabbajitvā rukkhamūlikaṅgaṃ pūrayamāno araññe viharati. Tasmiṃ samaye kharo ābādho uppajji, tena pīḷito paramakāruññappatto ahosi. Tadā bhagavā tassa kāruññena tattha agamāsi. Atha so nipannakova uṭṭhituṃ asakkonto sirasi añjaliṃ katvā bhagavato paṇāmaṃ akāsi. So tato cuto tusitabhavane uppanno tattha sampattimanubhavitvā evaṃ cha kāmāvacarasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde ekasmiṃ kulagehe nibbatto vuddhippatto satthari pasīditvā pabbajito nacirasseva arahā ahosi, purākatapuññavasena nipannañjalikattheroti pākaṭo.
16. සො අපරභාගෙ අත්තනො පුඤ්ඤසම්පත්තියො ඔලොකෙත්වා සොමනස්සජාතො පුබ්බචරිතාපදානං පකාසෙන්තො රුක්ඛමූලෙ නිසින්නොහන්තිආදිමාහ. තත්ථ රුහති පටිරුහති උද්ධමුද්ධං ආරොහතීති රුක්ඛො, තස්ස රුක්ඛස්ස මූලෙ සමීපෙති අත්ථො. බ්යාධිතො පරමෙන චාති පරමෙන අධිකෙන ඛරෙන කක්ඛළෙන බ්යාධිනා රොගෙන බ්යාධිතො, බ්යාධිනා අහං සමන්නාගතොති අත්ථො. පරමකාරුඤ්ඤප්පත්තොම්හීති පරමං අධිකං කාරුඤ්ඤං දීනභාවං දුක්ඛිතභාවං පත්තොම්හි අරඤ්ඤෙ කානනෙති සම්බන්ධො.
16. So aparabhāge attano puññasampattiyo oloketvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento rukkhamūle nisinnohantiādimāha. Tattha ruhati paṭiruhati uddhamuddhaṃ ārohatīti rukkho, tassa rukkhassa mūle samīpeti attho. Byādhito paramena cāti paramena adhikena kharena kakkhaḷena byādhinā rogena byādhito, byādhinā ahaṃ samannāgatoti attho. Paramakāruññappattomhīti paramaṃ adhikaṃ kāruññaṃ dīnabhāvaṃ dukkhitabhāvaṃ pattomhi araññe kānaneti sambandho.
20. පඤ්චෙවාසුං මහාසිඛාති සිරසි පිළන්ධනත්ථෙන සිඛා වුච්චති චූළා. මණීති ජොතමානං මකුටං තස්ස අත්ථීති සිඛො, චක්කවත්තිනො එකනාමකා පඤ්චෙව චක්කවත්තිනො ආසුං අහෙසුන්ති අත්ථො. සෙසං සබ්බත්ථ උත්තානත්ථමෙවාති.
20.Pañcevāsuṃ mahāsikhāti sirasi piḷandhanatthena sikhā vuccati cūḷā. Maṇīti jotamānaṃ makuṭaṃ tassa atthīti sikho, cakkavattino ekanāmakā pañceva cakkavattino āsuṃ ahesunti attho. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
නිපන්නඤ්ජලිකත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා සමත්තා.
Nipannañjalikattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 3. නිපන්නඤ්ජලිකත්ථෙරඅපදානං • 3. Nipannañjalikattheraapadānaṃ