Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
३. निरयपालकथावण्णना
3. Nirayapālakathāvaṇṇanā
८६६. इदानि निरयपालकथा नाम होति। तत्थ ‘‘निरये नेरयिककम्मानेव निरयपालरूपवसेन वधेन्ति, नत्थि निरयपाला नाम सत्ता’’ति येसं लद्धि, सेय्यथापि अन्धकानं; ते सन्धाय पुच्छा सकवादिस्स, पटिञ्ञा इतरस्स। अथ नं ‘‘यदि तत्थ निरयपाला न सियुं, कम्मकारणापि न भवेय्युं। कारणिकेसु हि सति कारणा’’ति चोदेतुं नत्थि निरयेसूतिआदिमाह।
866. Idāni nirayapālakathā nāma hoti. Tattha ‘‘niraye nerayikakammāneva nirayapālarūpavasena vadhenti, natthi nirayapālā nāma sattā’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi tattha nirayapālā na siyuṃ, kammakāraṇāpi na bhaveyyuṃ. Kāraṇikesu hi sati kāraṇā’’ti codetuṃ natthi nirayesūtiādimāha.
८६७-८६८. अत्थि मनुस्सेसूति पच्चक्खेन ञापनत्थं। यथा हि मनुस्सेसु सति कारणिकेसु कारणा, एवं तत्थापीति अयमेत्थ अधिप्पायो। अत्थि निरयेसूति पुच्छा परवादिस्स, पटिञ्ञा इतरस्स। न वेस्सभू नोपि च पेत्तिराजाति परवादिना सकसमयतो सुत्तं आभतं। तं पन सासनावचरिकन्ति सकवादिना अनुञ्ञातं। तत्थ वेस्सभूति एको देवो। पेत्तिराजाति पेत्तिविसये पेतमहिद्धिको। सोमादयो पाकटा एव। इदं वुत्तं होति – अत्तनो कम्मेहि इतो पणुन्नं परलोकं पत्तं पुरिसं न एते वेस्सभूआदयो हनन्ति। येहि पन सो कम्मेहि तत्थ पणुन्नो, तानि सकानि कम्मानियेव नं तत्थ हनन्तीति कम्मस्सकतं दीपेति, न निरयपालानं अभावं। सकवादिना पन तमेनं, भिक्खवेति आभतानि सुत्तपदानि नीतत्थानेवाति।
867-868. Atthi manussesūti paccakkhena ñāpanatthaṃ. Yathā hi manussesu sati kāraṇikesu kāraṇā, evaṃ tatthāpīti ayamettha adhippāyo. Atthi nirayesūti pucchā paravādissa, paṭiññā itarassa. Na vessabhū nopi ca pettirājāti paravādinā sakasamayato suttaṃ ābhataṃ. Taṃ pana sāsanāvacarikanti sakavādinā anuññātaṃ. Tattha vessabhūti eko devo. Pettirājāti pettivisaye petamahiddhiko. Somādayo pākaṭā eva. Idaṃ vuttaṃ hoti – attano kammehi ito paṇunnaṃ paralokaṃ pattaṃ purisaṃ na ete vessabhūādayo hananti. Yehi pana so kammehi tattha paṇunno, tāni sakāni kammāniyeva naṃ tattha hanantīti kammassakataṃ dīpeti, na nirayapālānaṃ abhāvaṃ. Sakavādinā pana tamenaṃ, bhikkhaveti ābhatāni suttapadāni nītatthānevāti.
निरयपालकथावण्णना।
Nirayapālakathāvaṇṇanā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / कथावत्थुपाळि • Kathāvatthupāḷi / (१९६) ३. निरयपालकथा • (196) 3. Nirayapālakathā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ३. निरयपालकथावण्णना • 3. Nirayapālakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-अनुटीका • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ३. निरयपालकथावण्णना • 3. Nirayapālakathāvaṇṇanā