| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
១០. ទសមវគ្គោ
10. Dasamavaggo
១. និរោធកថាវណ្ណនា
1. Nirodhakathāvaṇṇanā
៥៧១-៥៧២. សកសមយេ ‘‘បុរិមចិត្តស្ស និរោធានន្តរំ បច្ឆិមចិត្តំ ឧប្បជ្ជតី’’តិ ឥច្ឆិតំ, បរវាទី បន ‘‘យស្មិំ ខណេ ភវង្គចិត្តំ, តស្មិំយេវ ខណេ កិរិយមយចិត្តំ ឧប្បជ្ជតី’’តិ វទតិ។ ឯវំ សតិ បុរិមបច្ឆិមចិត្តានំ សហភាវោបិ អនុញ្ញាតោ ហោតិ។ តេនាហ ‘‘ភង្គក្ខណេន សហេវា’’តិ។ តថា ច សតិ វិបាកកិរិយក្ខន្ធានំ វិយ កិរិយវិបាកក្ខន្ធានំ វិបាកវិបាកក្ខន្ធានំ កិរិយកិរិយក្ខន្ធានញ្ច វុត្តនយេន សហភាវោ វត្តព្ពោតិ ឥមមត្ថំ ទស្សេន្តោ ‘‘ភវង្គចិត្តស្សា’’តិអាទិមាហ។ តត្ថ ឧបបត្តិភវភាវេន ឯសិយា ឥច្ឆិតព្ពាតិ ឧបបត្តេសិយា វិបាកក្ខន្ធា, តេ ច យេភុយ្យេន ភវង្គបរិយាយកាតិ អដ្ឋកថាយំ វុត្តំ ‘‘ឧបបត្តេសិយន្តិ សង្ខំ គតស្ស ភវង្គចិត្តស្សា’’តិ។ អាទិបរិយោសានមត្តញ្ហិ តស្ស បដិសន្ធិចុតិចិត្តំ, តទារម្មណំ ភវង្គន្ត្វេវ វុច្ចតីតិ។ ចក្ខុវិញ្ញាណាទីនំ កិរិយាវេមជ្ឈេ បតិតត្តា កិរិយាចតុក្ខន្ធគ្គហណេន គហណំ យុត្តន្តិ វុត្តំ។ ចក្ខុវិញ្ញាណាទីនន្តិ ហិ អាទិ-សទ្ទេន ន សោតវិញ្ញាណាទីនំយេវ គហណំ, អថ ខោ សម្បដិច្ឆនសន្តីរណានម្បីតិ ទដ្ឋព្ពំ។
571-572. Sakasamaye ‘‘purimacittassa nirodhānantaraṃ pacchimacittaṃ uppajjatī’’ti icchitaṃ, paravādī pana ‘‘yasmiṃ khaṇe bhavaṅgacittaṃ, tasmiṃyeva khaṇe kiriyamayacittaṃ uppajjatī’’ti vadati. Evaṃ sati purimapacchimacittānaṃ sahabhāvopi anuññāto hoti. Tenāha ‘‘bhaṅgakkhaṇena sahevā’’ti. Tathā ca sati vipākakiriyakkhandhānaṃ viya kiriyavipākakkhandhānaṃ vipākavipākakkhandhānaṃ kiriyakiriyakkhandhānañca vuttanayena sahabhāvo vattabboti imamatthaṃ dassento ‘‘bhavaṅgacittassā’’tiādimāha. Tattha upapattibhavabhāvena esiyā icchitabbāti upapattesiyā vipākakkhandhā, te ca yebhuyyena bhavaṅgapariyāyakāti aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ ‘‘upapattesiyanti saṅkhaṃ gatassa bhavaṅgacittassā’’ti. Ādipariyosānamattañhi tassa paṭisandhicuticittaṃ, tadārammaṇaṃ bhavaṅgantveva vuccatīti. Cakkhuviññāṇādīnaṃ kiriyāvemajjhe patitattā kiriyācatukkhandhaggahaṇena gahaṇaṃ yuttanti vuttaṃ. Cakkhuviññāṇādīnanti hi ādi-saddena na sotaviññāṇādīnaṃyeva gahaṇaṃ, atha kho sampaṭicchanasantīraṇānampīti daṭṭhabbaṃ.
និរោធកថាវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Nirodhakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (៩៥) ១. និរោធកថា • (95) 1. Nirodhakathā
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / អភិធម្មបិដក (អដ្ឋកថា) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ១. និរោធកថាវណ្ណនា • 1. Nirodhakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ១. និរោធកថាវណ្ណនា • 1. Nirodhakathāvaṇṇanā
