| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၁၀. ဒသမဝဂ္ဂော
10. Dasamavaggo
၁. နိရောဓကထာဝဏ္ဏနာ
1. Nirodhakathāvaṇṇanā
၅၇၁-၅၇၂. ဣဒာနိ နိရောဓကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယေသံ ‘‘ဥပပတ္တေသိယန္တိ သင္ခံ ဂတသ္သ ဘဝင္ဂစိတ္တသ္သ ဘင္ဂက္ခဏေန သဟေဝ ကိရိယာတိ သင္ခံ ဂတာ ကုသလာ ဝာ အကုသလာ ဝာ စတ္တာရော ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဉ္စာတိ ပဉ္စက္ခန္ဓာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ တေသု ဟိ အနုပ္ပန္နေသု ဘဝင္ဂေ နိရုဒ္ဓေ သန္တတိဝိစ္ဆေဒော ဘဝေယ္ယာ’’တိ လဒ္ဓိ, သေယ္ယထာပိ အန္ဓကာနံ; တေ သန္ဓာယ ဥပပတ္တေသိယေတိ ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ, ပဋိညာ ဣတရသ္သ။ တတ္ထ ဥပပတ္တေသိယေတိ စတူသုပိ ပဒေသု ဗဟုဝစနဘုမ္မတ္ထေ ဧကဝစနဘုမ္မံ။ ဥပပတ္တေသိယေသု ပဉ္စသု ခန္ဓေသု အနိရုဒ္ဓေသူတိ အယဉ္ဟေတ္ထ အတ္ထော။ ဒသန္နန္တိ ဥပပတ္တေသိယခန္ဓာနဉ္စ ကိရိယခန္ဓာနဉ္စ ဝသေန ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ပဌမပဉ္ဟေ ခန္ဓလက္ခဏဝသေန ကိရိယဝသေန စ ပဉ္စေဝ နာမ တေ ခန္ဓာတိ ပဋိက္ခိပတိ။ ဒုတိယပဉ္ဟေ ပုရိမပစ္ဆိမဝသေန ဥပပတ္တေသိယကိရိယဝသေန စ နာနတ္တံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ ဒ္ဝိန္နံ ပန ဖသ္သာနံ စိတ္တာနဉ္စ သမောဓာနံ ပုဋ္ဌော သုတ္တလေသာဘာဝေန ပဋိက္ခိပတိ။
571-572. Idāni nirodhakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘upapattesiyanti saṅkhaṃ gatassa bhavaṅgacittassa bhaṅgakkhaṇena saheva kiriyāti saṅkhaṃ gatā kusalā vā akusalā vā cattāro khandhā cittasamuṭṭhānarūpañcāti pañcakkhandhā uppajjanti. Tesu hi anuppannesu bhavaṅge niruddhe santativicchedo bhaveyyā’’ti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya upapattesiyeti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Tattha upapattesiyeti catūsupi padesu bahuvacanabhummatthe ekavacanabhummaṃ. Upapattesiyesu pañcasu khandhesu aniruddhesūti ayañhettha attho. Dasannanti upapattesiyakhandhānañca kiriyakhandhānañca vasena vuttaṃ. Tattha paṭhamapañhe khandhalakkhaṇavasena kiriyavasena ca pañceva nāma te khandhāti paṭikkhipati. Dutiyapañhe purimapacchimavasena upapattesiyakiriyavasena ca nānattaṃ sandhāya paṭijānāti. Dvinnaṃ pana phassānaṃ cittānañca samodhānaṃ puṭṭho suttalesābhāvena paṭikkhipati.
ကိရိယာ စတ္တာရောတိ ရူပေန ဝိနာ ကုသလာ အကုသလာ ဝာ စတ္တာရော ဂဟိတာ။ ကိရိယာဉာဏန္တိ ပရဝာဒိနာ စက္ခုဝိညာဏသမင္ဂိက္ခဏေ အရဟတော အနုညာတံ အနာရမ္မဏဉာဏံ။ နိရုဒ္ဓေ မဂ္ဂော ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ ပုစ္ဆာ ပရဝာဒိသ္သ, အနိရုဒ္ဓေ အနုပ္ပဇ္ဇနတော ပဋိညာ သကဝာဒိသ္သ။ မတော မဂ္ဂံ ဘာဝေတီတိ ဆလေန ပုစ္ဆာ ပရဝာဒိသ္သ။ ယသ္မာ ပန ပဋိသန္ဓိတော ယာဝ စုတိစိတ္တာ သတ္တော ဇီဝတိယေဝ နာမ, တသ္မာ သကဝာဒီ န ဟေဝန္တိ ပဋိက္ခိပတိ။
Kiriyā cattāroti rūpena vinā kusalā akusalā vā cattāro gahitā. Kiriyāñāṇanti paravādinā cakkhuviññāṇasamaṅgikkhaṇe arahato anuññātaṃ anārammaṇañāṇaṃ. Niruddhe maggo uppajjatīti pucchā paravādissa, aniruddhe anuppajjanato paṭiññā sakavādissa. Mato maggaṃ bhāvetīti chalena pucchā paravādissa. Yasmā pana paṭisandhito yāva cuticittā satto jīvatiyeva nāma, tasmā sakavādī na hevanti paṭikkhipati.
နိရောဓကထာဝဏ္ဏနာ။
Nirodhakathāvaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi / (၉၅) ၁. နိရောဓကထာ • (95) 1. Nirodhakathā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၁. နိရောဓကထာဝဏ္ဏနာ • 1. Nirodhakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၁. နိရောဓကထာဝဏ္ဏနာ • 1. Nirodhakathāvaṇṇanā
