| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੧੦. ਦਸਮવਗ੍ਗੋ
10. Dasamavaggo
੧. ਨਿਰੋਧਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
1. Nirodhakathāvaṇṇanā
੫੭੧-੫੭੨. ਇਦਾਨਿ ਨਿਰੋਧਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ‘‘ਉਪਪਤ੍ਤੇਸਿਯਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਸ੍ਸ ਭવਙ੍ਗਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਙ੍ਗਕ੍ਖਣੇਨ ਸਹੇવ ਕਿਰਿਯਾਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਾ ਕੁਸਲਾ વਾ ਅਕੁਸਲਾ વਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਖਨ੍ਧਾ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਞ੍ਚਾਤਿ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਤੇਸੁ ਹਿ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਸੁ ਭવਙ੍ਗੇ ਨਿਰੁਦ੍ਧੇ ਸਨ੍ਤਤਿવਿਚ੍ਛੇਦੋ ਭવੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਂ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਉਪਪਤ੍ਤੇਸਿਯੇਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ। ਤਤ੍ਥ ਉਪਪਤ੍ਤੇਸਿਯੇਤਿ ਚਤੂਸੁਪਿ ਪਦੇਸੁ ਬਹੁવਚਨਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਏਕવਚਨਭੁਮ੍ਮਂ। ਉਪਪਤ੍ਤੇਸਿਯੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਅਨਿਰੁਦ੍ਧੇਸੂਤਿ ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ। ਦਸਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਉਪਪਤ੍ਤੇਸਿਯਖਨ੍ਧਾਨਞ੍ਚ ਕਿਰਿਯਖਨ੍ਧਾਨਞ੍ਚ વਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਪਠਮਪਞ੍ਹੇ ਖਨ੍ਧਲਕ੍ਖਣવਸੇਨ ਕਿਰਿਯવਸੇਨ ਚ ਪਞ੍ਚੇવ ਨਾਮ ਤੇ ਖਨ੍ਧਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ। ਦੁਤਿਯਪਞ੍ਹੇ ਪੁਰਿਮਪਚ੍ਛਿਮવਸੇਨ ਉਪਪਤ੍ਤੇਸਿਯਕਿਰਿਯવਸੇਨ ਚ ਨਾਨਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ। ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਪਨ ਫਸ੍ਸਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਸਮੋਧਾਨਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸੁਤ੍ਤਲੇਸਾਭਾવੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ।
571-572. Idāni nirodhakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ‘‘upapattesiyanti saṅkhaṃ gatassa bhavaṅgacittassa bhaṅgakkhaṇena saheva kiriyāti saṅkhaṃ gatā kusalā vā akusalā vā cattāro khandhā cittasamuṭṭhānarūpañcāti pañcakkhandhā uppajjanti. Tesu hi anuppannesu bhavaṅge niruddhe santativicchedo bhaveyyā’’ti laddhi, seyyathāpi andhakānaṃ; te sandhāya upapattesiyeti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Tattha upapattesiyeti catūsupi padesu bahuvacanabhummatthe ekavacanabhummaṃ. Upapattesiyesu pañcasu khandhesu aniruddhesūti ayañhettha attho. Dasannanti upapattesiyakhandhānañca kiriyakhandhānañca vasena vuttaṃ. Tattha paṭhamapañhe khandhalakkhaṇavasena kiriyavasena ca pañceva nāma te khandhāti paṭikkhipati. Dutiyapañhe purimapacchimavasena upapattesiyakiriyavasena ca nānattaṃ sandhāya paṭijānāti. Dvinnaṃ pana phassānaṃ cittānañca samodhānaṃ puṭṭho suttalesābhāvena paṭikkhipati.
ਕਿਰਿਯਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋਤਿ ਰੂਪੇਨ વਿਨਾ ਕੁਸਲਾ ਅਕੁਸਲਾ વਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਗਹਿਤਾ। ਕਿਰਿਯਾਞਾਣਨ੍ਤਿ ਪਰવਾਦਿਨਾ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਸਮਙ੍ਗਿਕ੍ਖਣੇ ਅਰਹਤੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਅਨਾਰਮ੍ਮਣਞਾਣਂ। ਨਿਰੁਦ੍ਧੇ ਮਗ੍ਗੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰવਾਦਿਸ੍ਸ, ਅਨਿਰੁਦ੍ਧੇ ਅਨੁਪ੍ਪਜ੍ਜਨਤੋ ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ। ਮਤੋ ਮਗ੍ਗਂ ਭਾવੇਤੀਤਿ ਛਲੇਨ ਪੁਚ੍ਛਾ ਪਰવਾਦਿਸ੍ਸ। ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਤੋ ਯਾવ ਚੁਤਿਚਿਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤੋ ਜੀવਤਿਯੇવ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਕવਾਦੀ ਨ ਹੇવਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ।
Kiriyā cattāroti rūpena vinā kusalā akusalā vā cattāro gahitā. Kiriyāñāṇanti paravādinā cakkhuviññāṇasamaṅgikkhaṇe arahato anuññātaṃ anārammaṇañāṇaṃ. Niruddhe maggo uppajjatīti pucchā paravādissa, aniruddhe anuppajjanato paṭiññā sakavādissa. Mato maggaṃ bhāvetīti chalena pucchā paravādissa. Yasmā pana paṭisandhito yāva cuticittā satto jīvatiyeva nāma, tasmā sakavādī na hevanti paṭikkhipati.
ਨਿਰੋਧਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।
Nirodhakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi / (੯੫) ੧. ਨਿਰੋਧਕਥਾ • (95) 1. Nirodhakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੧. ਨਿਰੋਧਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 1. Nirodhakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੧. ਨਿਰੋਧਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 1. Nirodhakathāvaṇṇanā
