Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៥. និរោធសមាបត្តិកថាវណ្ណនា
5. Nirodhasamāpattikathāvaṇṇanā
៤៥៧-៤៥៩. ឥទានិ និរោធសមាបត្តិកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ និរោធសមាបត្តីតិ ចតុន្នំ ខន្ធានំ អប្បវត្តិ។ យស្មា បន សា ករិយមានា ករិយតិ, សមាបជ្ជិយមានា សមាបជ្ជិយតិ, តស្មា និប្ផន្នាតិ វុច្ចតិ។ សង្ខតាសង្ខតលក្ខណានំ បន អភាវេន ន វត្តព្ពា ‘‘សង្ខតាតិ វា អសង្ខតា’’តិ វា។ តត្ថ យេសំ ‘‘យស្មា សង្ខតា ន ហោតិ, តស្មា អសង្ខតា’’តិ លទ្ធិ, សេយ្យថាបិ អន្ធកានញ្ចេវ ឧត្តរាបថកានញ្ច; តេ សន្ធាយ និរោធសមាបត្តីតិ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ ឧប្បាទេន្តីតិអាទិ សមាបជ្ជនបដិលាភវសេនេវ វុត្តំ។ យថា បន រូបាទយោ អសង្ខតធម្មេ ឧប្បាទេន្តិ; ន តថា តំ កេចិ ឧប្បាទេន្តិ នាម។ និរោធា វោទានំ វុដ្ឋានន្តិ ផលសមាបត្តិ វេទិតព្ពា។ អសង្ខតា បន តំ នត្ថិយេវ, តស្មា បដិក្ខិបតិ។ តេន ហីតិ យស្មា សង្ខតា ន ហោតិ, តស្មា អសង្ខតាតិ លទ្ធិ។ ឥទំ បន អសង្ខតភាវេ ការណំ ន ហោតីតិ វុត្តម្បិ អវុត្តសទិសមេវាតិ។
457-459. Idāni nirodhasamāpattikathā nāma hoti. Tattha nirodhasamāpattīti catunnaṃ khandhānaṃ appavatti. Yasmā pana sā kariyamānā kariyati, samāpajjiyamānā samāpajjiyati, tasmā nipphannāti vuccati. Saṅkhatāsaṅkhatalakkhaṇānaṃ pana abhāvena na vattabbā ‘‘saṅkhatāti vā asaṅkhatā’’ti vā. Tattha yesaṃ ‘‘yasmā saṅkhatā na hoti, tasmā asaṅkhatā’’ti laddhi, seyyathāpi andhakānañceva uttarāpathakānañca; te sandhāya nirodhasamāpattīti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Uppādentītiādi samāpajjanapaṭilābhavaseneva vuttaṃ. Yathā pana rūpādayo asaṅkhatadhamme uppādenti; na tathā taṃ keci uppādenti nāma. Nirodhā vodānaṃ vuṭṭhānanti phalasamāpatti veditabbā. Asaṅkhatā pana taṃ natthiyeva, tasmā paṭikkhipati. Tena hīti yasmā saṅkhatā na hoti, tasmā asaṅkhatāti laddhi. Idaṃ pana asaṅkhatabhāve kāraṇaṃ na hotīti vuttampi avuttasadisamevāti.
និរោធសមាបត្តិកថាវណ្ណនា។
Nirodhasamāpattikathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (៥៧) ៥. និរោធសមាបត្តិកថា • (57) 5. Nirodhasamāpattikathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៥. និរោធសមាបត្តិកថាវណ្ណនា • 5. Nirodhasamāpattikathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៥. និរោធសមាបត្តិកថាវណ្ណនា • 5. Nirodhasamāpattikathāvaṇṇanā