Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๑๐. นิโรธสุตฺตํ
10. Nirodhasuttaṃ
๒๕๗. ‘‘นิโรธสญฺญา, ภิกฺขเว, ภาวิตา พหุลีกตา มหปฺผลา โหติ มหานิสํสาฯ กถํ ภาวิตา จ, ภิกฺขเว, นิโรธสญฺญา กถํ พหุลีกตา มหปฺผลา โหติ มหานิสํสา? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ นิโรธสญฺญาสหคตํ สติสโมฺพชฺฌงฺคํ ภาเวติ…เป.… นิโรธสญฺญาสหคตํ อุเปกฺขาสโมฺพชฺฌงฺคํ ภาเวติ วิเวกนิสฺสิตํ วิราคนิสฺสิตํ นิโรธนิสฺสิตํ โวสฺสคฺคปริณามิํฯ เอวํ ภาวิตา โข, ภิกฺขเว, นิโรธสญฺญา เอวํ พหุลีกตา มหปฺผลา โหติ มหานิสํสาติฯ
257. ‘‘Nirodhasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā. Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, nirodhasaññā kathaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsā? Idha, bhikkhave, bhikkhu nirodhasaññāsahagataṃ satisambojjhaṅgaṃ bhāveti…pe… nirodhasaññāsahagataṃ upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, nirodhasaññā evaṃ bahulīkatā mahapphalā hoti mahānisaṃsāti.
‘‘นิโรธสญฺญาย, ภิกฺขเว, ภาวิตาย พหุลีกตาย ทฺวินฺนํ ผลานํ อญฺญตรํ ผลํ ปาฎิกงฺขํ – ทิเฎฺฐว ธเมฺม อญฺญา, สติ วา อุปาทิเสเส อนาคามิตาฯ กถํ ภาวิตาย, ภิกฺขเว, นิโรธสญฺญาย กถํ พหุลีกตาย ทฺวินฺนํ ผลานํ อญฺญตรํ ผลํ ปาฎิกงฺขํ – ทิเฎฺฐว ธเมฺม อญฺญา, สติ วา อุปาทิเสเส อนาคามิตา? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ นิโรธสญฺญาสหคตํ สติสโมฺพชฺฌงฺคํ ภาเวติ…เป.… นิโรธสญฺญาสหคตํ อุเปกฺขาสโมฺพชฺฌงฺคํ ภาเวติ วิเวกนิสฺสิตํ วิราคนิสฺสิตํ นิโรธนิสฺสิตํ โวสฺสคฺคปริณามิํฯ เอวํ ภาวิตาย โข, ภิกฺขเว, นิโรธสญฺญาย เอวํ พหุลีกตาย ทฺวินฺนํ ผลานํ อญฺญตรํ ผลํ ปาฎิกงฺขํ – ทิเฎฺฐว ธเมฺม อญฺญา, สติ วา อุปาทิเสเส อนาคามิตา’’ติฯ
‘‘Nirodhasaññāya, bhikkhave, bhāvitāya bahulīkatāya dvinnaṃ phalānaṃ aññataraṃ phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ – diṭṭheva dhamme aññā, sati vā upādisese anāgāmitā. Kathaṃ bhāvitāya, bhikkhave, nirodhasaññāya kathaṃ bahulīkatāya dvinnaṃ phalānaṃ aññataraṃ phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ – diṭṭheva dhamme aññā, sati vā upādisese anāgāmitā? Idha, bhikkhave, bhikkhu nirodhasaññāsahagataṃ satisambojjhaṅgaṃ bhāveti…pe… nirodhasaññāsahagataṃ upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Evaṃ bhāvitāya kho, bhikkhave, nirodhasaññāya evaṃ bahulīkatāya dvinnaṃ phalānaṃ aññataraṃ phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ – diṭṭheva dhamme aññā, sati vā upādisese anāgāmitā’’ti.
‘‘นิโรธสญฺญา, ภิกฺขเว, ภาวิตา พหุลีกตา มหโต อตฺถาย สํวตฺตติ, มหโต โยคเกฺขมาย สํวตฺตติ, มหโต สํเวคาย สํวตฺตติ, มหโต ผาสุวิหาราย สํวตฺตติฯ กถํ ภาวิตา จ, ภิกฺขเว, นิโรธสญฺญา กถํ พหุลีกตา มหโต อตฺถาย สํวตฺตติ, มหโต โยคเกฺขมาย สํวตฺตติ, มหโต สํเวคาย สํวตฺตติ, มหโต ผาสุวิหาราย สํวตฺตติ? อิธ, ภิกฺขเว , ภิกฺขุ นิโรธสญฺญาสหคตํ สติสโมฺพชฺฌงฺคํ ภาเวติ…เป.… นิโรธสญฺญาสหคตํ อุเปกฺขาสโมฺพชฺฌงฺคํ ภาเวติ วิเวกนิสฺสิตํ วิราคนิสฺสิตํ นิโรธนิสฺสิตํ โวสฺสคฺคปริณามิํฯ เอวํ ภาวิตา โข, ภิกฺขเว, นิโรธสญฺญา เอวํ พหุลีกตา มหโต อตฺถาย สํวตฺตติ, มหโต โยคเกฺขมาย สํวตฺตติ, มหโต สํเวคาย สํวตฺตติ, มหโต ผาสุวิหาราย สํวตฺตตี’’ติฯ ทสมํฯ
‘‘Nirodhasaññā, bhikkhave, bhāvitā bahulīkatā mahato atthāya saṃvattati, mahato yogakkhemāya saṃvattati, mahato saṃvegāya saṃvattati, mahato phāsuvihārāya saṃvattati. Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, nirodhasaññā kathaṃ bahulīkatā mahato atthāya saṃvattati, mahato yogakkhemāya saṃvattati, mahato saṃvegāya saṃvattati, mahato phāsuvihārāya saṃvattati? Idha, bhikkhave , bhikkhu nirodhasaññāsahagataṃ satisambojjhaṅgaṃ bhāveti…pe… nirodhasaññāsahagataṃ upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, nirodhasaññā evaṃ bahulīkatā mahato atthāya saṃvattati, mahato yogakkhemāya saṃvattati, mahato saṃvegāya saṃvattati, mahato phāsuvihārāya saṃvattatī’’ti. Dasamaṃ.
นิโรธวโคฺค อฎฺฐโมฯ
Nirodhavaggo aṭṭhamo.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
อนิจฺจทุกฺขอนตฺตปหานํ, วิราคนิโรเธน เต ทสาติฯ
Aniccadukkhaanattapahānaṃ, virāganirodhena te dasāti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑-๑๐. อสุภสุตฺตาทิวณฺณนา • 1-10. Asubhasuttādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๑-๑๐. อสุภสุตฺตาทิวณฺณนา • 1-10. Asubhasuttādivaṇṇanā