| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
6. නිරොධසුත්‌තවණ්‌ණනා
6. Nirodhasuttavaṇṇanā
166. ඡට්‌ඨෙ අත්‌ථෙතං ඨානන්‌ති අත්‌ථි එතං කාරණං. නො චෙ දිට්‌ඨෙව ධම්‌මෙ අඤ්‌ඤං ආරාධෙය්‍යාති නො චෙ ඉමස්‌මිංයෙව අත්‌තභාවෙ අරහත්‌තං පාපුණෙය්‍ය. කබළීකාරාහාරභක්‌ඛානං දෙවානන්‌ති කාමාවචරදෙවානං. අඤ්‌ඤතරං මනොමයං කායන්‌ති ඣානමනෙන නිබ්‌බත්‌තං අඤ්‌ඤතරං සුද්‌ධාවාසබ්‍රහ්‌මකායං. උදායීති ලාළුදායී. සො හි ‘‘මනොමය’’න්‌ති සුත්‌වා ‘‘ආරුප්‌පෙ න භවිතබ්‌බ’’න්‌ති පටිබාහි. ථෙරො ‘‘සාරිපුත්‌තො කිං ජානාති, යස්‌ස සම්‌මුඛා එවං භික්‌ඛූ වචනං පටික්‌කොසන්‌තී’’ති එවං බාලානං ලද්‌ධිඋප්‌පත්‌තිපටිබාහනත්‌ථං තං වචනං අනධිවාසෙත්‌වා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි.
166. Chaṭṭhe atthetaṃ ṭhānanti atthi etaṃ kāraṇaṃ. No ce diṭṭheva dhamme aññaṃ ārādheyyāti no ce imasmiṃyeva attabhāve arahattaṃ pāpuṇeyya. Kabaḷīkārāhārabhakkhānaṃ devānanti kāmāvacaradevānaṃ. Aññataraṃ manomayaṃ kāyanti jhānamanena nibbattaṃ aññataraṃ suddhāvāsabrahmakāyaṃ. Udāyīti lāḷudāyī. So hi ‘‘manomaya’’nti sutvā ‘‘āruppe na bhavitabba’’nti paṭibāhi. Thero ‘‘sāriputto kiṃ jānāti, yassa sammukhā evaṃ bhikkhū vacanaṃ paṭikkosantī’’ti evaṃ bālānaṃ laddhiuppattipaṭibāhanatthaṃ taṃ vacanaṃ anadhivāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami.
අත්‌ථි නාමාති අමරිසනත්‌ථෙ නිපාතො. තෙනෙව චෙත්‌ථ ‘‘අජ්‌ඣුපෙක්‌ඛිස්‌සථා’’ති අනාගතවචනං කතං. අයඤ්‌හෙත්‌ථත්‌ථො – ආනන්‌ද, තුම්‌හෙ ථෙරං භික්‌ඛුං විහෙඨියමානං අජ්‌ඣුපෙක්‌ඛථ, න වො එතං මරිසයාමි න සහාමි නාධිවාසෙමීති. කස්‌මා පන භගවා ආනන්‌දථෙරංයෙව එවමාහාති? ධම්‌මභණ්‌ඩාගාරිකත්‌තා. ධම්‌මභණ්‌ඩාගාරිකස්‌ස හි එවං වදන්‌තො පටිබාහිතුං භාරො. අපිචෙස සාරිපුත්‌තත්‌ථෙරස්‌ස පියසහායො, තෙනාපිස්‌ස එස භාරො. තත්‌ථ කිඤ්‌චාපි භගවා ආනන්‌දත්‌ථෙරං ගරහන්‌තො එවමාහ, න පනෙසා තස්‌සෙව ගරහා, සම්‌මුඛීභූතානං සබ්‌බෙසංයෙව ගරහාති වෙදිතබ්‌බා. විහාරන්‌ති ගන්‌ධකුටිං.
Atthi nāmāti amarisanatthe nipāto. Teneva cettha ‘‘ajjhupekkhissathā’’ti anāgatavacanaṃ kataṃ. Ayañhetthattho – ānanda, tumhe theraṃ bhikkhuṃ viheṭhiyamānaṃ ajjhupekkhatha, na vo etaṃ marisayāmi na sahāmi nādhivāsemīti. Kasmā pana bhagavā ānandatheraṃyeva evamāhāti? Dhammabhaṇḍāgārikattā. Dhammabhaṇḍāgārikassa hi evaṃ vadanto paṭibāhituṃ bhāro. Apicesa sāriputtattherassa piyasahāyo, tenāpissa esa bhāro. Tattha kiñcāpi bhagavā ānandattheraṃ garahanto evamāha, na panesā tasseva garahā, sammukhībhūtānaṃ sabbesaṃyeva garahāti veditabbā. Vihāranti gandhakuṭiṃ.
අනච්‌ඡරියන්‌ති න අච්‌ඡරියං. යථාති කාරණවචනං. ආයස්‌මන්‌තංයෙවෙත්‌ථ උපවානං පටිභාසෙය්‍යාති එත්‌ථ භගවතා ච එවං එතදෙව කාරණං ආරබ්‌භ උදාහටෙ ආයස්‌මතොයෙව උපවානස්‌ස පටිවචනං පටිභාතු උපට්‌ඨාතූති දීපෙති. සාරජ්‌ජං ඔක්‌කන්‌තන්‌ති දොමනස්‌සං අනුපවිට්‌ඨං. සීලවාතිආදීහි ඛීණාසවසීලාදීනියෙව කථිතානි. ඛණ්‌ඩිච්‌චෙනාතිආදීනි සක්‌කාරාදීනං කාරණපුච්‌ඡාවසෙන වුත්‌තානි. කිං ඛණ්‌ඩිච්‌චාදීහි කාරණෙහි තං තං සබ්‍රහ්‌මචාරිං සක්‌කරෙය්‍යුන්‌ති අයඤ්‌හෙත්‌ථ අධිප්‌පායො.
Anacchariyanti na acchariyaṃ. Yathāti kāraṇavacanaṃ. Āyasmantaṃyevettha upavānaṃ paṭibhāseyyāti ettha bhagavatā ca evaṃ etadeva kāraṇaṃ ārabbha udāhaṭe āyasmatoyeva upavānassa paṭivacanaṃ paṭibhātu upaṭṭhātūti dīpeti. Sārajjaṃ okkantanti domanassaṃ anupaviṭṭhaṃ. Sīlavātiādīhi khīṇāsavasīlādīniyeva kathitāni. Khaṇḍiccenātiādīni sakkārādīnaṃ kāraṇapucchāvasena vuttāni. Kiṃ khaṇḍiccādīhi kāraṇehi taṃ taṃ sabrahmacāriṃ sakkareyyunti ayañhettha adhippāyo.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 6. නිරොධසුත්‌තං • 6. Nirodhasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 6. නිරොධසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Nirodhasuttavaṇṇanā
