Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
೫. ನಿಸೀದನಸನ್ಥತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
೫೬೫. ತೇನ ಸಮಯೇನಾತಿ ನಿಸೀದನಸನ್ಥತಸಿಕ್ಖಾಪದಂ। ತತ್ಥ ಇಚ್ಛಾಮಹಂ ಭಿಕ್ಖವೇತಿ ಭಗವಾ ಕಿರ ತಂ ತೇಮಾಸಂ ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಬೋಧನೇಯ್ಯಸತ್ತಂ ಅದ್ದಸ, ತಸ್ಮಾ ಏವಮಾಹ। ಏವಂ ಸನ್ತೇಪಿ ತನ್ತಿವಸೇನ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ಕತ್ತಬ್ಬಾ ಸಿಯಾ। ಯಸ್ಮಾ ಪನಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಯಿ ಓಕಾಸಂ ಕಾರೇತ್ವಾ ಪಟಿಸಲ್ಲೀನೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಧಮ್ಮಿಕಂ ಕತಿಕವತ್ತಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತಂ ಉಪಸೇನೋ ಭಿನ್ದಿಸ್ಸತಿ। ಅಹಂ ತಸ್ಸ ಪಸೀದಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ದಸ್ಸನಂ ಅನುಜಾನಿಸ್ಸಾಮಿ, ತತೋ ಮಂ ಪಸ್ಸಿತುಕಾಮಾ ಬಹೂ ಭಿಕ್ಖೂ ಧುತಙ್ಗಾನಿ ಸಮಾದಿಯಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಅಹಞ್ಚ ತೇಹಿ ಉಜ್ಝಿತಸನ್ಥತಪಚ್ಚಯಾ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಪಞ್ಞಪೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಏವಮಾಹ। ಏವಂ ಬಹೂನಿ ಹಿ ಏತ್ಥ ಆನಿಸಂಸಾನೀತಿ।
565.Tena samayenāti nisīdanasanthatasikkhāpadaṃ. Tattha icchāmahaṃ bhikkhaveti bhagavā kira taṃ temāsaṃ na kiñci bodhaneyyasattaṃ addasa, tasmā evamāha. Evaṃ santepi tantivasena dhammadesanā kattabbā siyā. Yasmā panassa etadahosi – ‘‘mayi okāsaṃ kāretvā paṭisallīne bhikkhū adhammikaṃ katikavattaṃ karissanti, taṃ upaseno bhindissati. Ahaṃ tassa pasīditvā bhikkhūnaṃ dassanaṃ anujānissāmi, tato maṃ passitukāmā bahū bhikkhū dhutaṅgāni samādiyissanti, ahañca tehi ujjhitasanthatapaccayā sikkhāpadaṃ paññapessāmī’’ti, tasmā evamāha. Evaṃ bahūni hi ettha ānisaṃsānīti.
ಸಪರಿಸೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೀತಿ ಥೇರೋ ಕಿರ ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಊನದಸವಸ್ಸೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೭೫) ಇಮಸ್ಮಿಂ ಖನ್ಧಕಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ತ್ವಂ ಮೋಘಪುರಿಸ ಅಞ್ಞೇಹಿ ಓವದಿಯೋ ಅನುಸಾಸಿಯೋ ಅಞ್ಞಂ ಓವದಿತುಂ ಅನುಸಾಸಿತುಂ ಮಞ್ಞಿಸ್ಸಸೀ’’ತಿ ಏವಮಾದಿನಾ ನಯೇನ ಗರಹಂ ಲಭಿತ್ವಾ ‘‘ಸತ್ಥಾ ಮಯ್ಹಂ ಪರಿಸಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಗರಹಂ ಅದಾಸಿ, ಸೋ ದಾನಾಹಂ ಭಗವನ್ತಂ ತೇನೇವ ಪುಣ್ಣಚನ್ದಸಸ್ಸಿರೀಕೇನ ಸಬ್ಬಾಕಾರಪರಿಪುಣ್ಣೇನ ಮುಖೇನ ಬ್ರಹ್ಮಘೋಸಂ ನಿಚ್ಛಾರೇತ್ವಾ ಪರಿಸಂಯೇವ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸಾಧುಕಾರಂ ದಾಪೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಸುಹದಯೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಅತಿರೇಕಯೋಜನಸತಂ ಪಟಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪರಿಸಂ ಚಿನಿತ್ವಾ ಪಞ್ಚಮತ್ತೇಹಿ ಭಿಕ್ಖುಸತೇಹಿ ಪರಿವುತೋ ಪುನ ಭಗವನ್ತಂ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತೋ। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಸಪರಿಸೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೀ’’ತಿ। ನ ಹಿ ಸಕ್ಕಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ಅಞ್ಞಥಾ ಆರಾಧೇತುಂ ಅಞ್ಞತ್ರ ವತ್ತಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ।
Sapariso yena bhagavā tenupasaṅkamīti thero kira ‘‘na, bhikkhave, ūnadasavassena upasampādetabbo, yo upasampādeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 75) imasmiṃ khandhakasikkhāpade ‘‘kathañhi nāma tvaṃ moghapurisa aññehi ovadiyo anusāsiyo aññaṃ ovadituṃ anusāsituṃ maññissasī’’ti evamādinā nayena garahaṃ labhitvā ‘‘satthā mayhaṃ parisaṃ nissāya garahaṃ adāsi, so dānāhaṃ bhagavantaṃ teneva puṇṇacandasassirīkena sabbākāraparipuṇṇena mukhena brahmaghosaṃ nicchāretvā parisaṃyeva nissāya sādhukāraṃ dāpessāmī’’ti suhadayo kulaputto atirekayojanasataṃ paṭikkamitvā parisaṃ cinitvā pañcamattehi bhikkhusatehi parivuto puna bhagavantaṃ upasaṅkamanto. Tena vuttaṃ – ‘‘sapariso yena bhagavā tenupasaṅkamī’’ti. Na hi sakkā buddhānaṃ aññathā ārādhetuṃ aññatra vattasampattiyā.
ಭಗವತೋ ಅವಿದೂರೇ ನಿಸಿನ್ನೋತಿ ವತ್ತಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಪರಿಸುದ್ಧಭಾವೇನ ನಿರಾಸಙ್ಕೋ ಸೀಹೋ ವಿಯ ಕಞ್ಚನಪಬ್ಬತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅವಿದೂರೇ ನಿಸಿನ್ನೋ। ಏತದವೋಚಾತಿ ಕಥಾಸಮುಟ್ಠಾಪನತ್ಥಂ ಏತಂ ಅವೋಚ। ಮನಾಪಾನಿ ತೇ ಭಿಕ್ಖು ಪಂಸುಕೂಲಾನೀತಿ ಭಿಕ್ಖು ತವ ಇಮಾನಿ ಪಂಸುಕೂಲಾನಿ ಮನಾಪಾನಿ, ಅತ್ತನೋ ರುಚಿಯಾ ಖನ್ತಿಯಾ ಗಹಿತಾನೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ನ ಖೋ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಮನಾಪಾನೀತಿ, ಭನ್ತೇ ನ ಮಯಾ ಅತ್ತನೋ ರುಚಿಯಾ ಗಹಿತಾನಿ, ಗಲಗ್ಗಾಹೇನ ವಿಯ ಮತ್ಥಕತಾಳನೇನ ವಿಯ ಚ ಗಾಹಿತೋಮ್ಹೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
Bhagavatoavidūre nisinnoti vattasampattiyā parisuddhabhāvena nirāsaṅko sīho viya kañcanapabbatassa bhagavato avidūre nisinno. Etadavocāti kathāsamuṭṭhāpanatthaṃ etaṃ avoca. Manāpāni te bhikkhu paṃsukūlānīti bhikkhu tava imāni paṃsukūlāni manāpāni, attano ruciyā khantiyā gahitānīti attho. Na kho me, bhante, manāpānīti, bhante na mayā attano ruciyā gahitāni, galaggāhena viya matthakatāḷanena viya ca gāhitomhīti dasseti.
ಪಞ್ಞಾಯಿಸ್ಸತೀತಿ ಪಞ್ಞಾತೋ ಅಭಿಞ್ಞಾತೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ತತ್ಥ ಸನ್ದಿಸ್ಸಿಸ್ಸತೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ನ ಮಯಂ ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇಸ್ಸಾಮಾತಿ ಮಯಂ ಸಾವಕಾ ನಾಮ ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ನ ಪಞ್ಞಪೇಸ್ಸಾಮ, ಬುದ್ಧವಿಸಯೋ ಹಿ ಏಸೋ ಯದಿದಂ ‘‘ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ ದುಕ್ಕಟ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಅಪಞ್ಞತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದಪಞ್ಞಪನಂ ಪಞ್ಞತ್ತಸಮುಚ್ಛಿನ್ದನಂ ವಾ। ಸಮಾದಾಯಾತಿ ತಂ ತಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ, ‘‘ಸಾಧು ಸುಟ್ಠೂ’’ತಿ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತೇಸು ಸಬ್ಬಸಿಕ್ಖಾಪದೇಸು ಸಿಕ್ಖಿಸ್ಸಾಮಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ತಸ್ಸ ಆರದ್ಧಚಿತ್ತೋ ಪುನಪಿ ‘‘ಸಾಧು ಸಾಧೂ’’ತಿ ಸಾಧುಕಾರಮದಾಸಿ।
Paññāyissatīti paññāto abhiññāto bhavissati, tattha sandississatīti vuttaṃ hoti. Na mayaṃ apaññattaṃ paññapessāmāti mayaṃ sāvakā nāma apaññattaṃ na paññapessāma, buddhavisayo hi eso yadidaṃ ‘‘pācittiyaṃ dukkaṭa’’ntiādinā nayena apaññattasikkhāpadapaññapanaṃ paññattasamucchindanaṃ vā. Samādāyāti taṃ taṃ sikkhāpadaṃ samādiyitvā, ‘‘sādhu suṭṭhū’’ti sampaṭicchitvā yathāpaññattesu sabbasikkhāpadesu sikkhissāmāti dasseti. Tassa āraddhacitto punapi ‘‘sādhu sādhū’’ti sādhukāramadāsi.
೫೬೬. ಅನುಞ್ಞಾತಾವುಸೋತಿ ಅನುಞ್ಞಾತಂ, ಆವುಸೋ। ಪಿಹೇನ್ತಾತಿ ಪಿಹಯನ್ತಾ। ಸನ್ಥತಾನಿ ಉಜ್ಝಿತ್ವಾತಿ ಸನ್ಥತೇ ಚತುತ್ಥಚೀವರಸಞ್ಞಿತಾಯ ಸಬ್ಬಸನ್ಥತಾನಿ ಉಜ್ಝಿತ್ವಾ। ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸೀತಿ ಭಗವಾ ಸನ್ಥತಾನಿ ವಿಪ್ಪಕಿಣ್ಣಾನಿ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯವಿನಿಪಾತನೇ ಕಾರಣಂ ನತ್ಥಿ, ಪರಿಭೋಗುಪಾಯಂ ನೇಸಂ ದಸ್ಸೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ।
566.Anuññātāvusoti anuññātaṃ, āvuso. Pihentāti pihayantā. Santhatāni ujjhitvāti santhate catutthacīvarasaññitāya sabbasanthatāni ujjhitvā. Dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesīti bhagavā santhatāni vippakiṇṇāni disvā ‘‘saddhādeyyavinipātane kāraṇaṃ natthi, paribhogupāyaṃ nesaṃ dassessāmī’’ti dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi.
೫೬೭. ಸಕಿಂ ನಿವತ್ಥಮ್ಪಿ ಸಕಿಂ ಪಾರುತಮ್ಪೀತಿ ಸಕಿಂ ನಿಸಿನ್ನಞ್ಚೇವ ನಿಪನ್ನಞ್ಚ। ಸಾಮನ್ತಾತಿ ಏಕಪಸ್ಸತೋ ವಟ್ಟಂ ವಾ ಚತುರಸ್ಸಂ ವಾ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಗಹಿತಟ್ಠಾನಂ ಯಥಾ ವಿದತ್ಥಿಮತ್ತಂ ಹೋತಿ, ಏವಂ ಗಹೇತಬ್ಬಂ, ಸನ್ಥರನ್ತೇನ ಪನ ಪಾಳಿಯಂ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಏಕದೇಸೇ ವಾ ಸನ್ಥರಿತಬ್ಬಂ, ವಿಜಟೇತ್ವಾ ವಾ ಮಿಸ್ಸಕಂ ಕತ್ವಾ ಸನ್ಥರಿತಬ್ಬಂ, ಏವಂ ಥಿರತರಂ ಹೋತೀತಿ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವ।
567.Sakiṃ nivatthampi sakiṃ pārutampīti sakiṃ nisinnañceva nipannañca. Sāmantāti ekapassato vaṭṭaṃ vā caturassaṃ vā chinditvā gahitaṭṭhānaṃ yathā vidatthimattaṃ hoti, evaṃ gahetabbaṃ, santharantena pana pāḷiyaṃ vuttanayeneva ekadese vā santharitabbaṃ, vijaṭetvā vā missakaṃ katvā santharitabbaṃ, evaṃ thirataraṃ hotīti. Sesaṃ uttānatthameva.
ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀನಿ ಕಿರಿಯಾಕಿರಿಯತ್ತಾ ಇಮಸ್ಸ ಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ದ್ವೇಭಾಗಸಿಕ್ಖಾಪದಸದಿಸಾನೀತಿ।
Samuṭṭhānādīni kiriyākiriyattā imassa sikkhāpadassa dvebhāgasikkhāpadasadisānīti.
ಇಮೇಸು ಪನ ಪಞ್ಚಸು ಸನ್ಥತೇಸು ಪುರಿಮಾನಿ ತೀಣಿ ವಿನಯಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಪಟಿಲಭಿತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ನ ವಟ್ಟನ್ತಿ, ಪಚ್ಛಿಮಾನಿ ದ್ವೇ ವಟ್ಟನ್ತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾನೀತಿ।
Imesu pana pañcasu santhatesu purimāni tīṇi vinayakammaṃ katvā paṭilabhitvā paribhuñjituṃ na vaṭṭanti, pacchimāni dve vaṭṭantīti veditabbānīti.
ನಿಸೀದನಸನ್ಥತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೫. ನಿಸೀದನಸನ್ಥತಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೫. ನಿಸೀದನಸನ್ಥತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೫. ನಿಸೀದನಸನ್ಥತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೫. ನಿಸೀದನಸನ್ಥತಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā