| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
5. නිසීදනසන්‌ථතසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
565-6. නිසීදනසන්‌ථතසික්‌ඛාපදෙ පන පඤ්‌ඤායිස්‌සතීති සචෙ සා කතිකා මනාපා භවිස්‌සති, මනාපතාය භික්‌ඛුසඞ්‌ඝො සන්‌දිස්‌සිස්‌සති. සචෙ අමනාපා, අමනාපතාය සන්‌දිස්‌සිස්‌සතීති අධිප්‌පායො, ආරඤ්‌ඤකඞ්‌ගාදීනි තීණි පාළියං පධානඞ්‌ගවසෙන වුත්‌තානි, සෙසානිපි තෙ සමාදියිංසුයෙවාති වෙදිතබ්‌බං. තෙනෙවාහ ‘‘සන්‌ථතෙ චතුත්‌ථචීවරසඤ්‌ඤිතායා’’ති. උජ්‌ඣිත්‌වාති විස්‌සජ්‌ජෙත්‌වා.
565-6. Nisīdanasanthatasikkhāpade pana paññāyissatīti sace sā katikā manāpā bhavissati, manāpatāya bhikkhusaṅgho sandississati. Sace amanāpā, amanāpatāya sandississatīti adhippāyo, āraññakaṅgādīni tīṇi pāḷiyaṃ padhānaṅgavasena vuttāni, sesānipi te samādiyiṃsuyevāti veditabbaṃ. Tenevāha ‘‘santhate catutthacīvarasaññitāyā’’ti. Ujjhitvāti vissajjetvā.
567. නිසීදනසන්‌ථතත්‌තා නිවාසනපාරුපනකිච්‌චං නත්‌ථීති ආහ ‘‘සකිං නිසින්‌නඤ්‌චෙව නිපන්‌නඤ්‌චා’’ති . විදත්‌ථිමත්‌තන්‌ති සුගතවිදත්‌ථිං සන්‌ධාය වදති. ඉදඤ්‌ච හෙට්‌ඨිමපරිච්‌ඡෙදදස්‌සනත්‌ථං වුත්‌තං. ‘‘විතානාදීනංයෙව අත්‌ථාය කරණෙ අනාපත්‌තිවචනතො සචෙ නිපජ්‌ජනත්‌ථාය කරොන්‌ති, ආපත්‌තියෙවා’’ති තීසුපි ගණ්‌ඨිපදෙසු වුත්‌තං. අකප්‌පියත්‌තා පන ‘‘පරිභුඤ්‌ජිතුං න වට්‌ටතී’’ති වුත්‌තං. ඉදඤ්‌ච නිසීදනසන්‌ථතං නාම නිසීදනචීවරමෙව, නාඤ්‌ඤන්‌ති වදන්‌ති. නිසීදනසික්‌ඛාපදෙපි නිසීදනං නාම සදසං වුච්‌චතීති ච අට්‌ඨකථායඤ්‌චස්‌ස ‘‘සන්‌ථතසදිසං සන්‌ථරිත්‌වා එකස්‌මිං අන්‌තෙ සුගතවිදත්‌ථියා විදත්‌ථිමත්‌තෙ පදෙසෙ ද්‌වීසු ඨානෙසු ඵාලෙත්‌වා තිස්‌සො දසා කරීයන්‌ති, තාහි දසාහි සදසං නාම වුච්‌චතී’’ති (පාචි. අට්‌ඨ. 531) වචනතො ඉධාපි ‘‘නිසීදනං නාම සදසං වුච්‌චතී’’ති ච ‘‘සන්‌ථතෙ චතුත්‌ථචීවරසඤ්‌ඤිතායා’’ති ච වචනතො තං යුත්‌තං විය දිස්‌සති. කෙචි පන ‘‘නිසීදනසන්‌ථතං එළකලොමානි සන්‌ථරිත්‌වා සන්‌ථතං විය කරොන්‌ති, තං අවායිමං අනධිට්‌ඨානුපගං, නිසීදනචීවරං පන ඡන්‌නං චීවරානං අඤ්‌ඤතරෙන කරොති අධිට්‌ඨානුපගං, තං කරොන්‌තා ච නන්‌තකානි සන්‌ථරිත්‌වා සන්‌ථතසදිසං කරොන්‌තී’’ති වදන්‌ති, වීමංසිත්‌වා යුත්‌තතරං ගහෙතබ්‌බං.
567. Nisīdanasanthatattā nivāsanapārupanakiccaṃ natthīti āha ‘‘sakiṃ nisinnañceva nipannañcā’’ti . Vidatthimattanti sugatavidatthiṃ sandhāya vadati. Idañca heṭṭhimaparicchedadassanatthaṃ vuttaṃ. ‘‘Vitānādīnaṃyeva atthāya karaṇe anāpattivacanato sace nipajjanatthāya karonti, āpattiyevā’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Akappiyattā pana ‘‘paribhuñjituṃ na vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Idañca nisīdanasanthataṃ nāma nisīdanacīvarameva, nāññanti vadanti. Nisīdanasikkhāpadepi nisīdanaṃ nāma sadasaṃ vuccatīti ca aṭṭhakathāyañcassa ‘‘santhatasadisaṃ santharitvā ekasmiṃ ante sugatavidatthiyā vidatthimatte padese dvīsu ṭhānesu phāletvā tisso dasā karīyanti, tāhi dasāhi sadasaṃ nāma vuccatī’’ti (pāci. aṭṭha. 531) vacanato idhāpi ‘‘nisīdanaṃ nāma sadasaṃ vuccatī’’ti ca ‘‘santhate catutthacīvarasaññitāyā’’ti ca vacanato taṃ yuttaṃ viya dissati. Keci pana ‘‘nisīdanasanthataṃ eḷakalomāni santharitvā santhataṃ viya karonti, taṃ avāyimaṃ anadhiṭṭhānupagaṃ, nisīdanacīvaraṃ pana channaṃ cīvarānaṃ aññatarena karoti adhiṭṭhānupagaṃ, taṃ karontā ca nantakāni santharitvā santhatasadisaṃ karontī’’ti vadanti, vīmaṃsitvā yuttataraṃ gahetabbaṃ.
නිසීදනසන්‌ථතසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga / 5. නිසීදනසන්‌ථතසික්‌ඛාපදං • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 5. නිසීදනසන්‌ථතසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 5. නිසීදනසන්‌ථතසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 5. නිසීදනසන්‌ථතසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
