| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
੫. ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
੫੬੫. ਨਾਸ੍ਸੁਧ ਕੋਚੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਸ੍ਸੁਧ-ਇਤਿ ਅવਧਾਰਣਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ। ਤਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘‘ਏવਂ ਭਨ੍ਤੇਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਬਹੁવਚਨਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਥਾਪਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍વਾ ਇਧ ਤੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਕੋਚਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਨਾਸ੍ਸੁਧ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਏਕੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ। ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਾਹਂ ਏਕਾਹਂ ਭਨ੍ਤੇ ਭਗવਨ੍ਤਂ વਰਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ (ਮਹਾવ॰ ੩੩੭) વਿਯ, ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ…ਪੇ॰… ਯਥਾਸੁਖਂ ਮਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੂਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨ੍ਤੁ।
565.Nāssudha kocīti ettha assudha-iti avadhāraṇatthe nipāto. Tattha kiñcāpi ‘‘evaṃ bhanteti kho te bhikkhū’’ti bahuvacanaṃ vuttaṃ, tathāpi te bhikkhū bhagavato paṭissuṇitvā idha tesu bhikkhūsu koci bhagavantaṃ nāssudha upasaṅkamati aññatra ekenāti attho gahetabbo. Taṃ suggāhaṃ ekāhaṃ bhante bhagavantaṃ varantiādīsu (mahāva. 337) viya, anujānāmi…pe… yathāsukhaṃ maṃ dassanāya upasaṅkamantūti dassanatthāya upasaṅkamantu.
੫੬੬-੭. ‘‘ਮਯਂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਉਪਸੇਨ’’ਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਗਣਪਾਮੋਕ੍ਖਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਆਰਞ੍ਞਿਕਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਪਂਸੁਕੂਲਿਕવਸੇਨ ਸਬ੍ਬਾਨਿ વੁਤ੍ਤਾਨਿ। ਤੇਨੇવਾਹ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਸਨ੍ਥਤੇ ਚਤੁਤ੍ਥਚੀવਰਸਞ੍ਞਿਤਾਯਾ’’ਤਿ। ਕਿਂ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਤੇ ਚੀવਰਂ ਨ ਬੁਜ੍ਝਨ੍ਤੀਤਿ ਚੇ? ਯਥਾ ਹੋਤੁ। ਕਤਮਂ ਚੀવਰਂ ਨਾਮਾਤਿ? ਛਨ੍ਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ વਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਂ ਪਚ੍ਛਿਮਨ੍ਤਿ। ਕਿਞ੍ਚ વਾਯਿਮਂ ਅવਾਯਿਮਨ੍ਤਿ? વਾਯਿਮਮੇવਾਤਿ। ਕਤਰਸੁਤ੍ਤੇਨਾਤਿ? ਅਦ੍ਧਾ ਸੋ ਸੁਤ੍ਤਮੇવ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਸਿવੇਯ੍ਯਕਂ ਦੁਸ੍ਸਯੁਗਂ, ਇਦ੍ਧਿਮਯਿਕਞ੍ਚ ਦੇવਦਤ੍ਤਿਯਞ੍ਚ ਅਚੀવਰਂ ਕਰੋਤਿ। ਯਦਿ ਏવਂ ਅવਾਯਿਮਮ੍ਪੀਤਿ વਦਾਮੀਤਿ। ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇ ਸਿਦ੍ਧਾ ਸਨ੍ਥਤੇ ਚੀવਰਸਞ੍ਞਿਤਾ ਕਮ੍ਬਲਸੀਸੇਨ ਉਣ੍ਣਾਮਯਸਾਮਞ੍ਞਤੋ। ਕਿਂ ਪਨ ਤੇ ਸਨ੍ਥਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਂਸੂਤਿ? ਦੁਟ੍ਠੁ ਅਧਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ ਅਚੀવਰਤ੍ਤਾ, ਨ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੁਪਗਤ੍ਤਾ ਚ ਸਨ੍ਥਤਸ੍ਸ। ਅਥ ਨਾਧਿਟ੍ਠਹਿਂਸੁ, ਪੁਬ੍ਬੇવ ਤਤ੍ਥ ਅਚੀવਰਸਞ੍ਞਿਨੋ ਏਤੇਤਿ ਕਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਚੀવਰਸਞ੍ਞਿਤਾਯ ਤਦੁਭਯਂ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤੀਤਿ। ਕਿਂ ਪਨੇਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨੁਪਗਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ? ਤਤ੍ਥੇવਾਗਤਂ , ਅਪਿਚੇਤਂ ਅવਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਂ ਚੇ, ਚੀવਰਂ ਨ ਹੋਤਿ, ਅਞ੍ਞਥਾ ‘‘ਚੀવਰਂ ਨਾਮ ਛਨ੍ਨਂ ਚੀવਰਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਸਿਦ੍ਧਂ ‘‘વਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਂ ਪਚ੍ਛਿਮ’’ਨ੍ਤਿ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਅਥ ਨ વਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਮ੍ਪਿ ਚੀવਰਮੇવ ਸਿਦ੍ਧਂ, ਅਨਧਿਟ੍ਠਾਨੁਪਗਂ , ਅવਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਞ੍ਚ ਏਕਜ੍ਝਂ ‘‘ਚੀવਰ’’ਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਤੇਨੇવਾਹ ‘‘ਤੇਚੀવਰਿਕਸ੍ਸ ਚਤੁਤ੍ਥਚੀવਰਂ વਤ੍ਤਮਾਨਂ ਅਂਸਕਾਸਾવਮੇવ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ।
566-7. ‘‘Mayaṃ āyasmantaṃ upasena’’nti tassa gaṇapāmokkhattā vuttaṃ. Āraññikapiṇḍapātikapaṃsukūlikavasena sabbāni vuttāni. Tenevāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘santhate catutthacīvarasaññitāyā’’ti. Kiṃ sabbepi te cīvaraṃ na bujjhantīti ce? Yathā hotu. Katamaṃ cīvaraṃ nāmāti? Channaṃ aññataraṃ vikappanupagaṃ pacchimanti. Kiñca vāyimaṃ avāyimanti? Vāyimamevāti. Katarasuttenāti? Addhā so suttameva na passati, siveyyakaṃ dussayugaṃ, iddhimayikañca devadattiyañca acīvaraṃ karoti. Yadi evaṃ avāyimampīti vadāmīti. Evaṃ sante siddhā santhate cīvarasaññitā kambalasīsena uṇṇāmayasāmaññato. Kiṃ pana te santhataṃ adhiṭṭhahiṃsūti? Duṭṭhu adhiṭṭhahiṃsu acīvarattā, na adhiṭṭhānupagattā ca santhatassa. Atha nādhiṭṭhahiṃsu, pubbeva tattha acīvarasaññino eteti katvā tattha cīvarasaññitāya tadubhayaṃ na yujjatīti. Kiṃ panetaṃ adhiṭṭhānupagaṃ natthīti? Tatthevāgataṃ , apicetaṃ avikappanupagaṃ ce, cīvaraṃ na hoti, aññathā ‘‘cīvaraṃ nāma channaṃ cīvarānaṃ aññatara’’nti ettāvatā siddhaṃ ‘‘vikappanupagaṃ pacchima’’nti na vattabbaṃ. Atha na vikappanupagampi cīvarameva siddhaṃ, anadhiṭṭhānupagaṃ , avikappanupagañca ekajjhaṃ ‘‘cīvara’’nti saṅkhyaṃ gacchati. Tenevāha ‘‘tecīvarikassa catutthacīvaraṃ vattamānaṃ aṃsakāsāvameva vaṭṭatī’’ti.
ਅਪਿਚ ਸਨ੍ਥਤੇ ਚੀવਰਸਞ੍ਞਿਤਾ ਨ ਕੇવਲਂ ਤੇਸਂਯੇવ, ਅਞ੍ਞੇਸਮ੍ਪਿ ਅਨੁਬਨ੍ਧਤਿ ਏવ ‘‘ਪੁਰਾਣਸਨ੍ਥਤਂ ਨਾਮ ਸਕਿਂ ਨਿવਤ੍ਥਮ੍ਪਿ ਸਕਿਂ ਪਾਰੁਤਮ੍ਪੀ’’ਤਿ વਚਨਤੋ। ਅਟ੍ਠਕਥਾਚਰਿਯੋ ਪਨਸ੍ਸ ਅਚੀવਰਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਭਾਸਿਤਤ੍ਥਦੀਪਨੇਨ ਦੀਪੇਤਿ। ਨਿવਤ੍ਥਪਾਰੁਤਨ੍ਤਿ ਏਤੇਸਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਞ੍ਚੇવ ਨਿਪਨ੍ਨਞ੍ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪਿਚ ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਸਨ੍ਥਤੇ ਚੀવਰਸਞ੍ਞਿਤਾ ਅਨੁਬਨ੍ਧਤਿ ਏવ। ਖਨ੍ਧਕੇ (ਮਹਾવ॰ ੩੫੮) ਹਿ ‘‘ਨਿਸੀਦਨਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨ વਿਕਪ੍ਪੇਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਚ, ਪਰਿવਾਰੇ (ਪਰਿ॰ ੩੨੯) ‘‘ਨવ ਚੀવਰਾਨਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਾਨੀ’’ਤਿ ਚ ਨਿਸੀਦਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ‘‘ਦਸਾ વਿਦਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਚ ਇਧ ‘‘ਨਿਸੀਦਨਂ ਨਾਮ ਸਦਸਂ વੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤਂ, ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚਸ੍ਸ ‘‘ਸਨ੍ਥਤਸਦਿਸਂ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਅਨ੍ਤੇ ਸੁਗਤવਿਦਤ੍ਥਿਯਾ વਿਦਤ੍ਥਿਮਤ੍ਤਪਦੇਸੇ ਦ੍વੀਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਫਾਲੇਤ੍વਾ ਤਿਸ੍ਸੋ ਦਸਾ ਕਰੀਯਨ੍ਤਿ, ਤਾਹਿ ਦਸਾਹਿ ਸਦਸਂ ਨਾਮ વੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਨਿਸੀਦਨਂ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਮੇવ, ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਪਮਾਣਯੁਤ੍ਤਂ ਏਕਮੇવ, ਦ੍વੇ ਨ વਟ੍ਟਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਨਿਸੀਦਨਂ ਨਾਮ ਨવਨ੍ਨਂ ਚੀવਰਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਚੀવਰਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਂ, ਤਞ੍ਚ ਸਨ੍ਥਤਸਦਿਸਂ ਏਲ਼ਕਲੋਮਮਯਸਨ੍ਥਤવਿਸੇਸਨ੍ਤਿ ਸਿਦ੍ਧਂ, ਤਥਾ ਨਿਸੀਦਨਮੇવ ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਞ੍ਚ ਸਿਦ੍ਧਂ। ਪੋਰਾਣਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ਚ ‘‘ਏਕਮੇવਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਿਦ੍ਧੇ ਸਿਦ੍ਧਾ ਸਨ੍ਥਤੇ ਚੀવਰਸਞ੍ਞਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਸ੍ਮਾ? ਸਨ੍ਥਤਸਾਮਞ੍ਞਤੋ।
Apica santhate cīvarasaññitā na kevalaṃ tesaṃyeva, aññesampi anubandhati eva ‘‘purāṇasanthataṃ nāma sakiṃ nivatthampi sakiṃ pārutampī’’ti vacanato. Aṭṭhakathācariyo panassa acīvarataṃ sandhāyabhāsitatthadīpanena dīpeti. Nivatthapārutanti etesaṃ nisinnañceva nipannañcāti attho. Apica evaṃ santepi santhate cīvarasaññitā anubandhati eva. Khandhake (mahāva. 358) hi ‘‘nisīdanaṃ adhiṭṭhātuṃ na vikappetu’’nti ca, parivāre (pari. 329) ‘‘nava cīvarāni adhiṭṭhātabbānī’’ti ca nisīdanasikkhāpade ‘‘dasā vidatthī’’ti ca idha ‘‘nisīdanaṃ nāma sadasaṃ vuccatī’’ti ca vuttaṃ, aṭṭhakathāyañcassa ‘‘santhatasadisaṃ santharitvā ekasmiṃ ante sugatavidatthiyā vidatthimattapadese dvīsu ṭhānesu phāletvā tisso dasā karīyanti, tāhi dasāhi sadasaṃ nāma vuccatī’’ti ca ‘‘nisīdanaṃ vuttanayena adhiṭṭhātabbameva, tañca kho pamāṇayuttaṃ ekameva, dve na vaṭṭantī’’ti ca vuttaṃ, tasmā nisīdanaṃ nāma navannaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ adhiṭṭhātabbaṃ, tañca santhatasadisaṃ eḷakalomamayasanthatavisesanti siddhaṃ, tathā nisīdanameva nisīdanasanthatañca siddhaṃ. Porāṇagaṇṭhipade ca ‘‘ekamevā’’ti vuttaṃ. Tasmiṃ siddhe siddhā santhate cīvarasaññitāti attho. Kasmā? Santhatasāmaññato.
ਏਤ੍ਥਾਹ – ਕਥਂ ਅਦਸਮੇવ ਸਨ੍ਥਤਂ ਚੀવਰਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਅਨੇਕਮ੍ਪਿ ਅਨਧਿਟ੍ਠਿਤਮ੍ਪਿ ਮਹਨ੍ਤਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ, ਯਤੋ ਸਦਸਮੇવ ਸਨ੍ਥਤਂ ਚੀવਰਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਤੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਉਪਗਚ੍ਛਤੀਤਿ। ਅਸਨ੍ਥਤਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਓਰੇਨ ਚ ਛਨ੍ਨਂ વਸ੍ਸਾਨਂ વਿਨਾਪਿ ਸਮ੍ਮੁਤਿਂ, ਤਞ੍ਚ ਪੋਰਾਣਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਏવ, ਨ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ‘‘ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਪਮਾਣਯੁਤ੍ਤਂ ਏਕਮੇવ, ਦ੍વੇ ਨ વਟ੍ਟਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੪੬੯) વਚਨਤੋਤਿ। ਅਥਾਪਿ ਸਿਯਾ ਸਨ੍ਥਤਂ ਸਯਨਤ੍ਥਮੇવ ਕਰੀਯਤਿ, ਨਿਸੀਦਨਂ ਅਸਨ੍ਥਤਮੇવਾਤਿ। ਤਞ੍ਚ ਨ ਨਿਯਮਤੋ ‘‘ਪੁਰਾਣਸਨ੍ਥਤਂ ਨਾਮ ਸਕਿਂ ਨਿવਤ੍ਥਂ ਸਕਿਂ ਪਾਰੁਤਮ੍ਪੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾਤਿ। ਏਤ੍ਥ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਨ ਏਤ੍ਥ ਕਾਰਣਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤਬ੍ਬਂ વਿਨਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਞ੍ਞવਿਸਯਤ੍ਤਾ।
Etthāha – kathaṃ adasameva santhataṃ cīvarasaṅkhyaṃ na gacchati. Anekampi anadhiṭṭhitampi mahantampi vaṭṭati, yato sadasameva santhataṃ cīvarasaṅkhyaṃ gacchati, tato adhiṭṭhānañca upagacchatīti. Asanthatapariyāpannattā orena ca channaṃ vassānaṃ vināpi sammutiṃ, tañca porāṇaṃ vissajjetvā eva, na avissajjetvā ‘‘tañca kho pamāṇayuttaṃ ekameva, dve na vaṭṭantī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.469) vacanatoti. Athāpi siyā santhataṃ sayanatthameva karīyati, nisīdanaṃ asanthatamevāti. Tañca na niyamato ‘‘purāṇasanthataṃ nāma sakiṃ nivatthaṃ sakiṃ pārutampī’’ti vuttattāti. Ettha vuccati, na ettha kāraṇaṃ pariyesitabbaṃ vinayapaññattiyā anaññavisayattā.
ਸਨ੍ਥਤਸ੍ਸ ਪਨ ਅਚੀવਰਭਾવੇ ਅਯਂ ਯੁਤ੍ਤਿ – ਆਦਿਤੋ ‘‘ਤੀਣਿ ਸਨ੍ਥਤਾਨਿ ਪਨ વਿਨਯਕਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾ ਪਟਿਲਭਿਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾવਚਨਤੋ ਤਾਨਿ ਅਕਪ੍ਪਿਯਾਨੀਤਿ ਸਿਦ੍ਧਂ, ਭਗવਤਾ ਚ ਖੋਮਾਦੀਨਿ ਛ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾਨੀਤਿ ਕੋਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪਿਯਨ੍ਤਿ ਸਿਦ੍ਧਂ। ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇ ਸੁਦ੍ਧਕੋਸੇਯ੍ਯਮ੍ਪਿ ਚੀવਰਂ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਜਾਤਂ, ਪਗੇવ ਕੋਸਿਯਮਿਸ੍ਸਕਸਨ੍ਥਤਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਤਥਾ ਕਮ੍ਬਲਞ੍ਚ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ, ਤਞ੍ਚ ਸੁਦ੍ਧਿਕਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ ਜਾਤਿਕਾਲ਼ਕਭਾવੇਨ, ਪਗੇવ ਓਦਾਤਗੋਚਰਿਯਮਿਸ੍ਸਕਸਨ੍ਥਤਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਤਤੋ ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞવਿਰੋਧੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਸਨ੍ਥਤਂ ਚੀવਰਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਨਿਸੀਦਨਂ ਪਨ ਹੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਪਮਾਣਸਣ੍ਠਾਨਪਰਿਚ੍ਛੇਦਸਮ੍ਭવਤੋ। ਏਤ੍ਥਾਹੁ ਕੇਚਿ ਆਚਰਿਯਾ ‘‘ਦੁવਿਧਂ ਨਿਸੀਦਨਂ ਸਨ੍ਥਤਂ, ਅਸਨ੍ਥਤਞ੍ਚ। ਤਤ੍ਥ ਸਨ੍ਥਤਂ ਸਨ੍ਥਤਮੇવ। ਅਸਨ੍ਥਤਂ ਖੋਮਾਦਿਛਬ੍ਬਿਧਂ, ਤਦਨੁਲੋਮਂ વਾ ਹੋਤਿ, ਅਯਮੇਤੇਸਂ વਿਸੇਸੋ’’ਤਿ।
Santhatassa pana acīvarabhāve ayaṃ yutti – ādito ‘‘tīṇi santhatāni pana vinayakammaṃ katvā paṭilabhitvā paribhuñjituṃ na vaṭṭantī’’ti aṭṭhakathāvacanato tāni akappiyānīti siddhaṃ, bhagavatā ca khomādīni cha anuññātānīti koseyyaṃ kappiyanti siddhaṃ. Evaṃ sante suddhakoseyyampi cīvaraṃ kappiyaṃ jātaṃ, pageva kosiyamissakasanthatacīvaranti āpajjati. Tathā kambalañca anuññātaṃ, tañca suddhikampi hoti jātikāḷakabhāvena, pageva odātagocariyamissakasanthatacīvaranti āpajjati. Tato ca aññamaññavirodho, tasmā na santhataṃ cīvaraṃ nāma hoti, nisīdanaṃ pana hoti tassa pamāṇasaṇṭhānaparicchedasambhavato. Etthāhu keci ācariyā ‘‘duvidhaṃ nisīdanaṃ santhataṃ, asanthatañca. Tattha santhataṃ santhatameva. Asanthataṃ khomādichabbidhaṃ, tadanulomaṃ vā hoti, ayametesaṃ viseso’’ti.
ਏਤ੍ਥਾਹ – ਕਸ੍ਮਾ ਪਨੇਤ੍ਥ ‘‘ਸਨ੍ਥਤਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ’’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਅਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ? ਚੀવਰਸਞ੍ਞਿਤਾਯ ਸਨ੍ਥਤਾਨਂ ਉਜ੍ਝਿਤਤ੍ਤਾ ਤੇਸਂ ਅਚੀવਰਭਾવਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਤਥਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧੁਤਙ੍ਗਭੇਦਭਯਾ ਤਾਨਿ ਉਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਤੇਰਸਾਪਿ ਧੁਤਙ੍ਗਾਨਿ ਸਮਾਦਿਯਿਂਸੁ, ਸੀਸਦਸ੍ਸਨવਸੇਨ ਤੀਣੇવ વੁਤ੍ਤਾਨਿ, ਭਗવਾ ਚ ਤੇਸਂ ਸਨ੍ਥਤਂ ਅਨੁਜਾਨਿ, ਤਤੋ ਨੇਸਂ ਏવਂ ਹੋਤਿ ‘‘ਨਿਸੀਦਨਚੀવਰਸਣ੍ਠਾਨਮ੍ਪੇਤਂ ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਂ ਨੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ, ਚਤੁਤ੍ਥਚੀવਰਭਾવੇਨ ਪਗੇવ ਕਤਸਨ੍ਥਤਂ વਾ’’ਤਿ। ਤਤੋ ਸਨ੍ਥਤੇ ਨੇਸਂ ਚੀવਰਸਞ੍ਞਿਤਾ ਨ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਤਦਤ੍ਥਂ ਭਗવਤਾ ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ‘‘ਪਚ੍ਛਿਮਾਨਿ ਦ੍વੇ વਟ੍ਟਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਕਥਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਚੇ? ‘‘ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞੇਨ ਕਤਂ ਪਟਿਲਭਿਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤੀ’’ਤਿ વਚਨਤੋਤਿ।
Etthāha – kasmā panettha ‘‘santhataṃ pana bhikkhunā’’ti sikkhāpadaṃ apaññāpetvā ‘‘nisīdanasanthata’’nti paññattanti? Cīvarasaññitāya santhatānaṃ ujjhitattā tesaṃ acīvarabhāvadassanatthaṃ tathā paññattanti vuttaṃ hoti, tasmā te bhikkhū dhutaṅgabhedabhayā tāni ujjhitvā terasāpi dhutaṅgāni samādiyiṃsu, sīsadassanavasena tīṇeva vuttāni, bhagavā ca tesaṃ santhataṃ anujāni, tato nesaṃ evaṃ hoti ‘‘nisīdanacīvarasaṇṭhānampetaṃ nisīdanasanthataṃ no anuññātaṃ, catutthacīvarabhāvena pageva katasanthataṃ vā’’ti. Tato santhate nesaṃ cīvarasaññitā na bhavissatīti tadatthaṃ bhagavatā nisīdanasanthatanti paññattanti adhippāyo. ‘‘Pacchimāni dve vaṭṭantī’’ti kathaṃ paññāyatīti ce? ‘‘Anāpatti aññena kataṃ paṭilabhitvā paribhuñjatī’’ti vacanatoti.
ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੫. ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੫. ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੫. ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੫. ਨਿਸੀਦਨਸਨ੍ਥਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 5. Nisīdanasanthatasikkhāpadavaṇṇanā
