Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
3. නිස්සග්ගියකණ්ඩං (භික්ඛුනීවිභඞ්ගවණ්ණනා)
3. Nissaggiyakaṇḍaṃ (bhikkhunīvibhaṅgavaṇṇanā)
733. නිස්සග්ගියෙසු පඨමං උත්තානමෙව.
733. Nissaggiyesu paṭhamaṃ uttānameva.
740. දුතියෙ ‘‘අය්යාය දම්මීති එවං පටිලද්ධන්ති නිස්සට්ඨපටිලද්ධං. තෙනෙව මාතිකාට්ඨකථායම්පි ‘‘නිස්සට්ඨං පටිලභිත්වාපි යථාදානෙයෙව උපනෙතබ්බ’’න්ති වුත්තං. යථාදානෙයෙව උපනෙතබ්බන්ති යථා දායකෙන දින්නං, තථා උපනෙතබ්බං, අකාලචීවරපක්ඛෙයෙව ඨපෙතබ්බන්ති වුත්තං හොති. එත්ථ ච භාජාපිතාය ලද්ධචීවරමෙව නිස්සග්ගියං හොති, තං විනයකම්මං කත්වාපි අත්තනා න ලභති. සෙසමෙත්ථ උත්තානමෙව. අකාලචීවරතා, තථාසඤ්ඤිතා, කාලචීවරන්ති අධිට්ඨාය ලෙසෙන භාජාපනං, පටිලාභොති ඉමානි පනෙත්ථ චත්තාරි අඞ්ගානි.
740. Dutiye ‘‘ayyāya dammīti evaṃ paṭiladdhanti nissaṭṭhapaṭiladdhaṃ. Teneva mātikāṭṭhakathāyampi ‘‘nissaṭṭhaṃ paṭilabhitvāpi yathādāneyeva upanetabba’’nti vuttaṃ. Yathādāneyeva upanetabbanti yathā dāyakena dinnaṃ, tathā upanetabbaṃ, akālacīvarapakkheyeva ṭhapetabbanti vuttaṃ hoti. Ettha ca bhājāpitāya laddhacīvarameva nissaggiyaṃ hoti, taṃ vinayakammaṃ katvāpi attanā na labhati. Sesamettha uttānameva. Akālacīvaratā, tathāsaññitā, kālacīvaranti adhiṭṭhāya lesena bhājāpanaṃ, paṭilābhoti imāni panettha cattāri aṅgāni.
743. තතියෙ මෙතන්ති මෙ එතං. සකසඤ්ඤාය ගහිතත්තා පාචිත්තියං දුක්කටඤ්ච වුත්තං. ඉතරථා භණ්ඩග්ඝෙන කාරෙතබ්බං. උපසම්පන්නතා, පරිවත්තිතචීවරස්ස විකප්පනුපගතා, සකසඤ්ඤාය අච්ඡින්දනං වා අච්ඡින්දාපනං වාති ඉමානි පනෙත්ථ තීණි අඞ්ගානි.
743. Tatiye metanti me etaṃ. Sakasaññāya gahitattā pācittiyaṃ dukkaṭañca vuttaṃ. Itarathā bhaṇḍagghena kāretabbaṃ. Upasampannatā, parivattitacīvarassa vikappanupagatā, sakasaññāya acchindanaṃ vā acchindāpanaṃ vāti imāni panettha tīṇi aṅgāni.
748-752. චතුත්ථෙ ආහටසප්පිං දත්වාති අත්තනො දත්වා. යමකං පචිතබ්බන්ති සප්පිඤ්ච තෙලඤ්ච එකතො කත්වා පචිතබ්බං. ලෙසෙන ගහෙතුකාමතා, අඤ්ඤස්ස විඤ්ඤාපනං, පටිලාභොති ඉමානි පනෙත්ථ තීණි අඞ්ගානි.
748-752. Catutthe āhaṭasappiṃ datvāti attano datvā. Yamakaṃ pacitabbanti sappiñca telañca ekato katvā pacitabbaṃ. Lesena gahetukāmatā, aññassa viññāpanaṃ, paṭilābhoti imāni panettha tīṇi aṅgāni.
753. පඤ්චමෙ සාති ථුල්ලනන්දා. අයන්ති අයං සික්ඛමානා. චෙතාපෙත්වාති ජානාපෙත්වා ඉච්චෙව අත්ථොති ඉධ වුත්තං, මාතිකාට්ඨකථායං (කඞ්ඛා. අට්ඨ. අඤ්ඤචෙතාපනසික්ඛාපදවණ්ණනා) පන ‘‘අඤ්ඤං චෙතාපෙත්වාති අත්තනො කප්පියභණ්ඩෙන ඉදං නාම ආහරාති අඤ්ඤං පරිවත්තාපෙත්වා’’ති වුත්තං, තස්මා ‘‘චෙතාපෙත්වා’’ති ඉමස්ස පරිවත්තාපෙත්වාතිපි අත්ථො දට්ඨබ්බො. අඤ්ඤං චෙතාපෙය්යාති ‘‘එවං මෙ ඉදං දත්වා අඤ්ඤම්පි ආහරිස්සතී’’ති මඤ්ඤමානා ‘‘න මෙ ඉමිනා අත්ථො, ඉදං නාම මෙ ආහරා’’ති තතො අඤ්ඤං චෙතාපෙය්ය.
753. Pañcame sāti thullanandā. Ayanti ayaṃ sikkhamānā. Cetāpetvāti jānāpetvā icceva atthoti idha vuttaṃ, mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. aññacetāpanasikkhāpadavaṇṇanā) pana ‘‘aññaṃ cetāpetvāti attano kappiyabhaṇḍena idaṃ nāma āharāti aññaṃ parivattāpetvā’’ti vuttaṃ, tasmā ‘‘cetāpetvā’’ti imassa parivattāpetvātipi attho daṭṭhabbo. Aññaṃ cetāpeyyāti ‘‘evaṃ me idaṃ datvā aññampi āharissatī’’ti maññamānā ‘‘na me iminā attho, idaṃ nāma me āharā’’ti tato aññaṃ cetāpeyya.
758. ඡට්ඨෙ ධම්මකිච්චන්ති පුඤ්ඤකම්මං. පාවාරිකස්සාති දුස්සවාණිජකස්ස. යාය චෙතාපිතං, තස්සායෙව නිස්සග්ගියං නිස්සට්ඨපටිලාභො ච, තස්මා තාය භික්ඛුනියා නිස්සට්ඨං පටිලභිත්වා යථාදානෙ උපනෙතබ්බං, න අත්තනා ගහෙතබ්බං. අඤ්ඤස්සත්ථායාති චීවරාදීසු අඤ්ඤතරස්සත්ථාය. අඤ්ඤුද්දිසිකෙනාති පුරිමස්සෙවත්ථදීපනං. පරික්ඛාරෙනාති කප්පියභණ්ඩෙන.
758. Chaṭṭhe dhammakiccanti puññakammaṃ. Pāvārikassāti dussavāṇijakassa. Yāya cetāpitaṃ, tassāyeva nissaggiyaṃ nissaṭṭhapaṭilābho ca, tasmā tāya bhikkhuniyā nissaṭṭhaṃ paṭilabhitvā yathādāne upanetabbaṃ, na attanā gahetabbaṃ. Aññassatthāyāti cīvarādīsu aññatarassatthāya. Aññuddisikenāti purimassevatthadīpanaṃ. Parikkhārenāti kappiyabhaṇḍena.
764. සත්තමෙ සයං යාචිතකෙනාති සයං යාචිතකෙනාපීති අත්ථො. තෙනෙව පාළියං ‘‘තෙන ච පරික්ඛාරෙන සයම්පි යාචිත්වා’’ති වුත්තං, තතොයෙව මාතිකාට්ඨකථායං ‘‘සඤ්ඤාචිකෙනාති සයං යාචිතකෙනාපී’’ති අත්ථො වුත්තො.
764. Sattame sayaṃ yācitakenāti sayaṃ yācitakenāpīti attho. Teneva pāḷiyaṃ ‘‘tena ca parikkhārena sayampi yācitvā’’ti vuttaṃ, tatoyeva mātikāṭṭhakathāyaṃ ‘‘saññācikenāti sayaṃ yācitakenāpī’’ti attho vutto.
768-773. අට්ඨමනවමදසමානි උත්තානත්ථානෙව.
768-773. Aṭṭhamanavamadasamāni uttānatthāneva.
784. එකාදසමෙ යස්මා පවාරිතට්ඨානෙ විඤ්ඤත්ති නාම න පටිසෙධෙතබ්බා, තස්මා භගවා ධම්මනිමන්තනවසෙන පවාරිතට්ඨානෙ ‘‘වදෙය්යාසි යෙනත්ථො’’ති වුත්තාය ‘‘චතුක්කංසපරමං විඤ්ඤාපෙතබ්බ’’න්ති පරිච්ඡෙදං දස්සෙතීති වෙදිතබ්බං. තෙනෙව මාතිකාට්ඨකථායං (කඞ්ඛා. අට්ඨ. ගරුපාවුරණසික්ඛාපදවණ්ණනා) ‘‘චෙතාපෙතබ්බන්ති ඨපෙත්වා සහධම්මිකෙ ච ඤාතකපවාරිතෙ ච අඤ්ඤෙන කිස්මිඤ්චිදෙව ගුණෙ පරිතුට්ඨෙන වදෙය්යාසි යෙනත්ථොති වුත්තාය විඤ්ඤාපෙතබ්බ’’න්ති වුත්තං.
784. Ekādasame yasmā pavāritaṭṭhāne viññatti nāma na paṭisedhetabbā, tasmā bhagavā dhammanimantanavasena pavāritaṭṭhāne ‘‘vadeyyāsi yenattho’’ti vuttāya ‘‘catukkaṃsaparamaṃ viññāpetabba’’nti paricchedaṃ dassetīti veditabbaṃ. Teneva mātikāṭṭhakathāyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. garupāvuraṇasikkhāpadavaṇṇanā) ‘‘cetāpetabbanti ṭhapetvā sahadhammike ca ñātakapavārite ca aññena kismiñcideva guṇe parituṭṭhena vadeyyāsi yenatthoti vuttāya viññāpetabba’’nti vuttaṃ.
788. ද්වාදසමං උත්තානත්ථමෙව.
788. Dvādasamaṃ uttānatthameva.
භික්ඛුනීවිභඞ්ගෙ නිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Bhikkhunīvibhaṅge nissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
නිස්සග්ගියකණ්ඩං නිට්ඨිතං.
Nissaggiyakaṇḍaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / භික්ඛුනීවිභඞ්ග • Bhikkhunīvibhaṅga
1. පඨමසික්ඛාපදං • 1. Paṭhamasikkhāpadaṃ
2. දුතියසික්ඛාපදං • 2. Dutiyasikkhāpadaṃ
3. තතියසික්ඛාපදං • 3. Tatiyasikkhāpadaṃ
4. චතුත්ථසික්ඛාපදං • 4. Catutthasikkhāpadaṃ
5. පඤ්චමසික්ඛාපදං • 5. Pañcamasikkhāpadaṃ
6. ඡට්ඨසික්ඛාපදං • 6. Chaṭṭhasikkhāpadaṃ
7. සත්තමසික්ඛාපදං • 7. Sattamasikkhāpadaṃ
8. අට්ඨමසික්ඛාපදං • 8. Aṭṭhamasikkhāpadaṃ
9. නවමසික්ඛාපදං • 9. Navamasikkhāpadaṃ
11. එකාදසමසික්ඛාපදං • 11. Ekādasamasikkhāpadaṃ
12. ද්වාදසමසික්ඛාපදං • 12. Dvādasamasikkhāpadaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / භික්ඛුනීවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā
පඨමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • Paṭhamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
දුතියනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • Dutiyanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
තතියනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • Tatiyanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
චතුත්ථනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • Catutthanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
පඤ්චමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • Pañcamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
ඡට්ඨනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • Chaṭṭhanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
සත්තමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • Sattamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
අට්ඨමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • Aṭṭhamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
එකාදසමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • Ekādasamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā
1. පඨමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • 1. Paṭhamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
2. දුතියනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • 2. Dutiyanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
4. චතුත්ථනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • 4. Catutthanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
5. පඤ්චමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • 5. Pañcamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
6. ඡට්ඨනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • 6. Chaṭṭhanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
7. සත්තමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • 7. Sattamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
8. අට්ඨමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • 8. Aṭṭhamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
11. එකාදසමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • 11. Ekādasamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 2. දුතියනිස්සග්ගියාදිපාචිත්තියසික්ඛාපදවණ්ණනා • 2. Dutiyanissaggiyādipācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi
1. පඨමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපද-අත්ථයොජනා • 1. Paṭhamanissaggiyapācittiyasikkhāpada-atthayojanā
2. දුතියනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදං • 2. Dutiyanissaggiyapācittiyasikkhāpadaṃ
3. තතියනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදං • 3. Tatiyanissaggiyapācittiyasikkhāpadaṃ
4. චතුත්ථනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදං • 4. Catutthanissaggiyapācittiyasikkhāpadaṃ
5. පඤ්චමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදං • 5. Pañcamanissaggiyapācittiyasikkhāpadaṃ
6. ඡට්ඨනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදං • 6. Chaṭṭhanissaggiyapācittiyasikkhāpadaṃ
7. සත්තමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදං • 7. Sattamanissaggiyapācittiyasikkhāpadaṃ
8. අට්ඨමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදං • 8. Aṭṭhamanissaggiyapācittiyasikkhāpadaṃ
11. එකාදසමනිස්සග්ගියපාචිත්තියසික්ඛාපදං • 11. Ekādasamanissaggiyapācittiyasikkhāpadaṃ