Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఇతివుత్తక-అట్ఠకథా • Itivuttaka-aṭṭhakathā

    ౩. నిస్సరణియసుత్తవణ్ణనా

    3. Nissaraṇiyasuttavaṇṇanā

    ౭౨. తతియే నిస్సరణియాతి నిస్సరణపటిసంయుత్తా. ధాతుయోతి సత్తసుఞ్ఞసభావా. కామానన్తి కిలేసకామానఞ్చేవ వత్థుకామానఞ్చ. అథ వా కామానన్తి కిలేసకామానం. కిలేసకామతో హి నిస్సరణా వత్థుకామేహిపి నిస్సరణంయేవ హోతి, న అఞ్ఞథా. వుత్తఞ్హేతం –

    72. Tatiye nissaraṇiyāti nissaraṇapaṭisaṃyuttā. Dhātuyoti sattasuññasabhāvā. Kāmānanti kilesakāmānañceva vatthukāmānañca. Atha vā kāmānanti kilesakāmānaṃ. Kilesakāmato hi nissaraṇā vatthukāmehipi nissaraṇaṃyeva hoti, na aññathā. Vuttañhetaṃ –

    ‘‘న తే కామా యాని చిత్రాని లోకే,

    ‘‘Na te kāmā yāni citrāni loke,

    సఙ్కప్పరాగో పురిసస్స కామో;

    Saṅkapparāgo purisassa kāmo;

    తిట్ఠన్తి చిత్రాని తథేవ లోకే,

    Tiṭṭhanti citrāni tatheva loke,

    అథేత్థ ధీరా వినయన్తి ఛన్ద’’న్తి. (అ॰ ని॰ ౬.౬౩);

    Athettha dhīrā vinayanti chanda’’nti. (a. ni. 6.63);

    నిస్సరణన్తి అపగమో. నేక్ఖమ్మన్తి పఠమజ్ఝానం, విసేసతో తం అసుభారమ్మణం దట్ఠబ్బం. యో పన తం ఝానం పాదకం కత్వా సఙ్ఖారే సమ్మసిత్వా తతియమగ్గం పత్వా అనాగామిమగ్గేన నిబ్బానం సచ్ఛికరోతి, తస్స చిత్తం అచ్చన్తమేవ కామేహి నిస్సటన్తి ఇదం ఉక్కట్ఠతో కామానం నిస్సరణం వేదితబ్బం. రూపానన్తి రూపధమ్మానం, విసేసేన సద్ధిం ఆరమ్మణేహి కుసలవిపాకకిరియాభేదతో సబ్బేసం రూపావచరధమ్మానం. ఆరుప్పన్తి అరూపావచరజ్ఝానం. కేచి పన ‘‘కామాన’’న్తి పదస్స ‘‘సబ్బేసం కామావచరధమ్మాన’’న్తి అత్థం వదన్తి. ‘‘నేక్ఖమ్మ’’న్తి చ ‘‘పఞ్చ రూపావచరజ్ఝానానీ’’తి. తం అట్ఠకథాసు నత్థి, న యుజ్జతి చ. భూతన్తి జాతం. సఙ్ఖతన్తి సమేచ్చ సమ్భుయ్య పచ్చయేహి కతం. పటిచ్చసముప్పన్నన్తి కారణతో నిబ్బత్తం. తీహిపి పదేహి తేభూమకే ధమ్మే అనవసేసతో పరియాదియతి. నిరోధోతి నిబ్బానం. ఏత్థ చ పఠమాయ ధాతుయా కామపరిఞ్ఞా వుత్తా, దుతియాయ రూపపరిఞ్ఞా, తతియాయ సబ్బసఙ్ఖతపరిఞ్ఞా సబ్బభవసమతిక్కమో వుత్తో.

    Nissaraṇanti apagamo. Nekkhammanti paṭhamajjhānaṃ, visesato taṃ asubhārammaṇaṃ daṭṭhabbaṃ. Yo pana taṃ jhānaṃ pādakaṃ katvā saṅkhāre sammasitvā tatiyamaggaṃ patvā anāgāmimaggena nibbānaṃ sacchikaroti, tassa cittaṃ accantameva kāmehi nissaṭanti idaṃ ukkaṭṭhato kāmānaṃ nissaraṇaṃ veditabbaṃ. Rūpānanti rūpadhammānaṃ, visesena saddhiṃ ārammaṇehi kusalavipākakiriyābhedato sabbesaṃ rūpāvacaradhammānaṃ. Āruppanti arūpāvacarajjhānaṃ. Keci pana ‘‘kāmāna’’nti padassa ‘‘sabbesaṃ kāmāvacaradhammāna’’nti atthaṃ vadanti. ‘‘Nekkhamma’’nti ca ‘‘pañca rūpāvacarajjhānānī’’ti. Taṃ aṭṭhakathāsu natthi, na yujjati ca. Bhūtanti jātaṃ. Saṅkhatanti samecca sambhuyya paccayehi kataṃ. Paṭiccasamuppannanti kāraṇato nibbattaṃ. Tīhipi padehi tebhūmake dhamme anavasesato pariyādiyati. Nirodhoti nibbānaṃ. Ettha ca paṭhamāya dhātuyā kāmapariññā vuttā, dutiyāya rūpapariññā, tatiyāya sabbasaṅkhatapariññā sabbabhavasamatikkamo vutto.

    గాథాసు కామనిస్సరణం ఞత్వాతి ‘‘ఇదం కామనిస్సరణం – ఏవఞ్చ కామతో నిస్సరణ’’న్తి జానిత్వా. అతిక్కమతి ఏతేనాతి అతిక్కమో, అతిక్కమనూపాయో, తం అతిక్కమం ఆరుప్పం ఞత్వా. సబ్బే సఙ్ఖారా సమన్తి వూపసమన్తి ఏత్థాతి సబ్బసఙ్ఖారసమథో, నిబ్బానం, తం ఫుసం ఫుసన్తో. సేసం హేట్ఠా వుత్తనయమేవ.

    Gāthāsu kāmanissaraṇaṃ ñatvāti ‘‘idaṃ kāmanissaraṇaṃ – evañca kāmato nissaraṇa’’nti jānitvā. Atikkamati etenāti atikkamo, atikkamanūpāyo, taṃ atikkamaṃ āruppaṃ ñatvā. Sabbe saṅkhārā samanti vūpasamanti etthāti sabbasaṅkhārasamatho, nibbānaṃ, taṃ phusaṃ phusanto. Sesaṃ heṭṭhā vuttanayameva.

    తతియసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Tatiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / ఇతివుత్తకపాళి • Itivuttakapāḷi / ౩. నిస్సరణియసుత్తం • 3. Nissaraṇiyasuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact