| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៣. និស្សារណីយសុត្តវណ្ណនា
3. Nissāraṇīyasuttavaṇṇanā
១៣. តតិយេ វឌ្ឍិតាតិ ភាវនាបារិបូរិវសេន បរិព្រូហិតា។ បុនប្បុនំ កតាតិ ភាវនាយ ពហុលីករណេន អបរាបរំ បវត្តិតា។ យុត្តយានសទិសា កតាតិ យថា យុត្តមាជញ្ញយានំ ឆេកេន សារថិនា អធិដ្ឋិតំ យថារុចិ បវត្តតិ, ឯវំ យថារុចិ បវត្តិរហំ គហិតា។ វត្ថុកតាតិ វា អធិដ្ឋានដ្ឋេន វត្ថុ វិយ កតា, សព្ពសោ ឧបក្កិលេសវិសោធនេន ឥទ្ធិវិសេសតាយ បវត្តិដ្ឋានភាវតោ សុវិសោធិតបរិស្សយវត្ថុ វិយ កតាតិ វុត្តំ ហោតិ។ អធិដ្ឋិតាតិ បដិបក្ខទូរីភាវតោ សុភាវិតភាវេន តំតំអធិដ្ឋានយោគ្យតាយ ឋបិតា។ សមន្តតោ ចិតាតិ សព្ពភាគេន ភាវនូបចយំ គមិតា។ តេនាហ ‘‘ឧបចិតា’តិ។ សុដ្ឋុ សមារទ្ធាតិ ឥទ្ធិភាវនាសិខាប្បត្តិយា សម្មទេវ សម្ភាវិតា។ អភូតព្យាករណំ ព្យាករោតីតិ ‘‘មេត្តា ហិ ខោ មេ ចេតោវិមុត្តិ ភាវិតា’’តិអាទិនា អត្តនិ អវិជ្ជមានគុណាភិព្យាហារំ ព្យាហរតិ។ ចេតោវិមុត្តិសទ្ទំ អបេក្ខិត្វា ‘‘និស្សដា’’តិ វុត្តំ។ បុន ព្យាបាទោ នត្ថីតិ ឥទានិ មម ព្យាបាទោ នាម សព្ពសោ នត្ថីតិ ញត្វា។
13. Tatiye vaḍḍhitāti bhāvanāpāripūrivasena paribrūhitā. Punappunaṃ katāti bhāvanāya bahulīkaraṇena aparāparaṃ pavattitā. Yuttayānasadisā katāti yathā yuttamājaññayānaṃ chekena sārathinā adhiṭṭhitaṃ yathāruci pavattati, evaṃ yathāruci pavattirahaṃ gahitā. Vatthukatāti vā adhiṭṭhānaṭṭhena vatthu viya katā, sabbaso upakkilesavisodhanena iddhivisesatāya pavattiṭṭhānabhāvato suvisodhitaparissayavatthu viya katāti vuttaṃ hoti. Adhiṭṭhitāti paṭipakkhadūrībhāvato subhāvitabhāvena taṃtaṃadhiṭṭhānayogyatāya ṭhapitā. Samantato citāti sabbabhāgena bhāvanūpacayaṃ gamitā. Tenāha ‘‘upacitā’ti. Suṭṭhu samāraddhāti iddhibhāvanāsikhāppattiyā sammadeva sambhāvitā. Abhūtabyākaraṇaṃ byākarotīti ‘‘mettā hi kho me cetovimutti bhāvitā’’tiādinā attani avijjamānaguṇābhibyāhāraṃ byāharati. Cetovimuttisaddaṃ apekkhitvā ‘‘nissaṭā’’ti vuttaṃ. Puna byāpādo natthīti idāni mama byāpādo nāma sabbaso natthīti ñatvā.
ពលវវិបស្សនាតិ ភយតុបដ្ឋានេ ញាណំ, អាទីនវានុបស្សនេ ញាណំ មុច្ចិតុកម្យតាញាណំ, ភង្គញាណន្តិ ចតុន្នំ ញាណានំ អធិវចនំ។ យេសំ និមិត្តានំ អភាវេន អរហត្តផលសមាបត្តិយា អនិមិត្តតា, តំ ទស្សេតុំ ‘‘សា ហី’’តិអាទិ វុត្តំ។ តត្ថ រាគស្ស និមិត្តំ, រាគោ ឯវ វា និមិត្តំ រាគនិមិត្តំ។ អាទិ-សទ្ទេន ទោសនិមិត្តាទីនំ សង្គហោ ទដ្ឋព្ពោ។ រូបវេទនាទិសង្ខារនិមិត្តំ រូបនិមិត្តាទិ។ តេសំយេវ និច្ចាទិវសេន ឧបដ្ឋានំ និច្ចនិមិត្តាទិ។ តយិទំ និមិត្តំ យស្មា សព្ពេន សព្ពំ អរហត្តផលេ នត្ថិ, តស្មា វុត្តំ ‘‘សា ហិ…បេ.… អនិមិត្តា’’តិ។ និមិត្តំ អនុស្សរតិ អនុគច្ឆតិ អារព្ភ បវត្តតិ សីលេនាតិ និមិត្តានុសារី។ តេនាហ ‘‘វុត្តប្បភេទំ និមិត្តំ អនុសរណសភាវ’’ន្តិ។
Balavavipassanāti bhayatupaṭṭhāne ñāṇaṃ, ādīnavānupassane ñāṇaṃ muccitukamyatāñāṇaṃ, bhaṅgañāṇanti catunnaṃ ñāṇānaṃ adhivacanaṃ. Yesaṃ nimittānaṃ abhāvena arahattaphalasamāpattiyā animittatā, taṃ dassetuṃ ‘‘sā hī’’tiādi vuttaṃ. Tattha rāgassa nimittaṃ, rāgo eva vā nimittaṃ rāganimittaṃ. Ādi-saddena dosanimittādīnaṃ saṅgaho daṭṭhabbo. Rūpavedanādisaṅkhāranimittaṃ rūpanimittādi. Tesaṃyeva niccādivasena upaṭṭhānaṃ niccanimittādi. Tayidaṃ nimittaṃ yasmā sabbena sabbaṃ arahattaphale natthi, tasmā vuttaṃ ‘‘sā hi…pe… animittā’’ti. Nimittaṃ anussarati anugacchati ārabbha pavattati sīlenāti nimittānusārī. Tenāha ‘‘vuttappabhedaṃ nimittaṃ anusaraṇasabhāva’’nti.
អស្មិមានោតិ ‘‘អស្មី’’តិ បវត្តោ អត្តវិសយោ មានោ។ អយំ នាម អហមស្មីតិ រូបលក្ខណោ វេទនាទីសុ វា អញ្ញតរលក្ខណោ អយំ នាម អត្តា អហំ អស្មីតិ។ អស្មិមានោ សមុគ្ឃាតីយតិ ឯតេនាតិ អស្មិមានសមុគ្ឃាតោ, អរហត្តមគ្គោ។ បុន អស្មិមានោ នត្ថីតិ តស្ស អនុប្បត្តិធម្មតាបាទនំ កិត្តេន្តោ សមុគ្ឃាតត្តមេវ វិភាវេតិ។
Asmimānoti ‘‘asmī’’ti pavatto attavisayo māno. Ayaṃ nāma ahamasmīti rūpalakkhaṇo vedanādīsu vā aññataralakkhaṇo ayaṃ nāma attā ahaṃ asmīti. Asmimāno samugghātīyati etenāti asmimānasamugghāto, arahattamaggo. Puna asmimāno natthīti tassa anuppattidhammatāpādanaṃ kittento samugghātattameva vibhāveti.
និស្សារណីយសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Nissāraṇīyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៣. និស្សារណីយសុត្តំ • 3. Nissāraṇīyasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៣. និស្សារណីយសុត្តវណ្ណនា • 3. Nissāraṇīyasuttavaṇṇanā
