Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၃. နိသ္သာရဏီယသုတ္တဝဏ္ဏနာ
3. Nissāraṇīyasuttavaṇṇanā
၁၃. တတိယေ ဝဍ္ဎိတာတိ ဘာဝနာပာရိပူရိဝသေန ပရိဗ္ရူဟိတာ။ ပုနပ္ပုနံ ကတာတိ ဘာဝနာယ ဗဟုလီကရဏေန အပရာပရံ ပဝတ္တိတာ။ ယုတ္တယာနသဒိသာ ကတာတိ ယထာ ယုတ္တမာဇညယာနံ ဆေကေန သာရထိနာ အဓိဋ္ဌိတံ ယထာရုစိ ပဝတ္တတိ, ဧဝံ ယထာရုစိ ပဝတ္တိရဟံ ဂဟိတာ။ ဝတ္ထုကတာတိ ဝာ အဓိဋ္ဌာနဋ္ဌေန ဝတ္ထု ဝိယ ကတာ, သဗ္ဗသော ဥပက္ကိလေသဝိသောဓနေန ဣဒ္ဓိဝိသေသတာယ ပဝတ္တိဋ္ဌာနဘာဝတော သုဝိသောဓိတပရိသ္သယဝတ္ထု ဝိယ ကတာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ အဓိဋ္ဌိတာတိ ပဋိပက္ခဒူရီဘာဝတော သုဘာဝိတဘာဝေန တံတံအဓိဋ္ဌာနယောဂ္ယတာယ ဌပိတာ။ သမန္တတော စိတာတိ သဗ္ဗဘာဂေန ဘာဝနူပစယံ ဂမိတာ။ တေနာဟ ‘‘ဥပစိတာ’တိ။ သုဋ္ဌု သမာရဒ္ဓာတိ ဣဒ္ဓိဘာဝနာသိခာပ္ပတ္တိယာ သမ္မဒေဝ သမ္ဘာဝိတာ။ အဘူတဗ္ယာကရဏံ ဗ္ယာကရောတီတိ ‘‘မေတ္တာ ဟိ ခော မေ စေတောဝိမုတ္တိ ဘာဝိတာ’’တိအာဒိနာ အတ္တနိ အဝိဇ္ဇမာနဂုဏာဘိဗ္ယာဟာရံ ဗ္ယာဟရတိ။ စေတောဝိမုတ္တိသဒ္ဒံ အပေက္ခိတ္ဝာ ‘‘နိသ္သဋာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ပုန ဗ္ယာပာဒော နတ္ထီတိ ဣဒာနိ မမ ဗ္ယာပာဒော နာမ သဗ္ဗသော နတ္ထီတိ ဉတ္ဝာ။
13. Tatiye vaḍḍhitāti bhāvanāpāripūrivasena paribrūhitā. Punappunaṃ katāti bhāvanāya bahulīkaraṇena aparāparaṃ pavattitā. Yuttayānasadisā katāti yathā yuttamājaññayānaṃ chekena sārathinā adhiṭṭhitaṃ yathāruci pavattati, evaṃ yathāruci pavattirahaṃ gahitā. Vatthukatāti vā adhiṭṭhānaṭṭhena vatthu viya katā, sabbaso upakkilesavisodhanena iddhivisesatāya pavattiṭṭhānabhāvato suvisodhitaparissayavatthu viya katāti vuttaṃ hoti. Adhiṭṭhitāti paṭipakkhadūrībhāvato subhāvitabhāvena taṃtaṃadhiṭṭhānayogyatāya ṭhapitā. Samantato citāti sabbabhāgena bhāvanūpacayaṃ gamitā. Tenāha ‘‘upacitā’ti. Suṭṭhu samāraddhāti iddhibhāvanāsikhāppattiyā sammadeva sambhāvitā. Abhūtabyākaraṇaṃ byākarotīti ‘‘mettā hi kho me cetovimutti bhāvitā’’tiādinā attani avijjamānaguṇābhibyāhāraṃ byāharati. Cetovimuttisaddaṃ apekkhitvā ‘‘nissaṭā’’ti vuttaṃ. Puna byāpādo natthīti idāni mama byāpādo nāma sabbaso natthīti ñatvā.
ဗလဝဝိပသ္သနာတိ ဘယတုပဋ္ဌာနေ ဉာဏံ, အာဒီနဝာနုပသ္သနေ ဉာဏံ မုစ္စိတုကမ္ယတာဉာဏံ, ဘင္ဂဉာဏန္တိ စတုန္နံ ဉာဏာနံ အဓိဝစနံ။ ယေသံ နိမိတ္တာနံ အဘာဝေန အရဟတ္တဖလသမာပတ္တိယာ အနိမိတ္တတာ, တံ ဒသ္သေတုံ ‘‘သာ ဟီ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ရာဂသ္သ နိမိတ္တံ, ရာဂော ဧဝ ဝာ နိမိတ္တံ ရာဂနိမိတ္တံ။ အာဒိ-သဒ္ဒေန ဒောသနိမိတ္တာဒီနံ သင္ဂဟော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ရူပဝေဒနာဒိသင္ခာရနိမိတ္တံ ရူပနိမိတ္တာဒိ။ တေသံယေဝ နိစ္စာဒိဝသေန ဥပဋ္ဌာနံ နိစ္စနိမိတ္တာဒိ။ တယိဒံ နိမိတ္တံ ယသ္မာ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ အရဟတ္တဖလေ နတ္ထိ, တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘သာ ဟိ။ပေ.။ အနိမိတ္တာ’’တိ။ နိမိတ္တံ အနုသ္သရတိ အနုဂစ္ဆတိ အာရဗ္ဘ ပဝတ္တတိ သီလေနာတိ နိမိတ္တာနုသာရီ။ တေနာဟ ‘‘ဝုတ္တပ္ပဘေဒံ နိမိတ္တံ အနုသရဏသဘာဝ’’န္တိ။
Balavavipassanāti bhayatupaṭṭhāne ñāṇaṃ, ādīnavānupassane ñāṇaṃ muccitukamyatāñāṇaṃ, bhaṅgañāṇanti catunnaṃ ñāṇānaṃ adhivacanaṃ. Yesaṃ nimittānaṃ abhāvena arahattaphalasamāpattiyā animittatā, taṃ dassetuṃ ‘‘sā hī’’tiādi vuttaṃ. Tattha rāgassa nimittaṃ, rāgo eva vā nimittaṃ rāganimittaṃ. Ādi-saddena dosanimittādīnaṃ saṅgaho daṭṭhabbo. Rūpavedanādisaṅkhāranimittaṃ rūpanimittādi. Tesaṃyeva niccādivasena upaṭṭhānaṃ niccanimittādi. Tayidaṃ nimittaṃ yasmā sabbena sabbaṃ arahattaphale natthi, tasmā vuttaṃ ‘‘sā hi…pe… animittā’’ti. Nimittaṃ anussarati anugacchati ārabbha pavattati sīlenāti nimittānusārī. Tenāha ‘‘vuttappabhedaṃ nimittaṃ anusaraṇasabhāva’’nti.
အသ္မိမာနောတိ ‘‘အသ္မီ’’တိ ပဝတ္တော အတ္တဝိသယော မာနော။ အယံ နာမ အဟမသ္မီတိ ရူပလက္ခဏော ဝေဒနာဒီသု ဝာ အညတရလက္ခဏော အယံ နာမ အတ္တာ အဟံ အသ္မီတိ။ အသ္မိမာနော သမုဂ္ဃာတီယတိ ဧတေနာတိ အသ္မိမာနသမုဂ္ဃာတော, အရဟတ္တမဂ္ဂော။ ပုန အသ္မိမာနော နတ္ထီတိ တသ္သ အနုပ္ပတ္တိဓမ္မတာပာဒနံ ကိတ္တေန္တော သမုဂ္ဃာတတ္တမေဝ ဝိဘာဝေတိ။
Asmimānoti ‘‘asmī’’ti pavatto attavisayo māno. Ayaṃ nāma ahamasmīti rūpalakkhaṇo vedanādīsu vā aññataralakkhaṇo ayaṃ nāma attā ahaṃ asmīti. Asmimāno samugghātīyati etenāti asmimānasamugghāto, arahattamaggo. Puna asmimāno natthīti tassa anuppattidhammatāpādanaṃ kittento samugghātattameva vibhāveti.
နိသ္သာရဏီယသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Nissāraṇīyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၃. နိသ္သာရဏီယသုတ္တံ • 3. Nissāraṇīyasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၃. နိသ္သာရဏီယသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Nissāraṇīyasuttavaṇṇanā