Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
൧൦. നിസ്സാരണീയസുത്തവണ്ണനാ
10. Nissāraṇīyasuttavaṇṇanā
൨൦൦. ദസമേ നിസ്സാരണീയാതി നിസ്സടാ വിസഞ്ഞുത്താ. ധാതുയോതി അത്തസുഞ്ഞസഭാവാ. കാമം മനസികരോതോതി കാമം മനസികരോന്തസ്സ, അസുഭജ്ഝാനതോ വുട്ഠായ അഗദം ഗഹേത്വാ വിസം വീമംസന്തോ വിയ വീമംസനത്ഥം കാമാഭിമുഖം ചിത്തം പേസേന്തസ്സാതി അത്ഥോ. ന പക്ഖന്ദതീതി നപ്പവിസതി. നപ്പസീദതീതി പസാദം നാപജ്ജതി. ന സന്തിട്ഠതീതി നപ്പതിട്ഠഹതി. ന വിമുച്ചതീതി ന അധിമുച്ചതി. യഥാ പന കുക്കുടപത്തം വാ ന്ഹാരുദദ്ദുലം വാ അഗ്ഗിമ്ഹി പക്ഖിത്തം പടിലീയതി പതികുടതി പതിവട്ടതി ന സംപസാരീയതി, ഏവം പടിലീയതി ന സംപസാരീയതി. നേക്ഖമ്മം ഖോ പനാതി ഇധ നേക്ഖമ്മം നാമ അസുഭേസു പഠമജ്ഝാനം, തദസ്സ മനസികരോതോ ചിത്തം പക്ഖന്ദതി. തസ്സ തം ചിത്തന്തി തസ്സ തം അസുഭജ്ഝാനചിത്തം. സുഗതന്തി ഗോചരേ ഗതത്താ സുട്ഠു ഗതം. സുഭാവിതന്തി അഹാനഭാഗിയത്താ സുട്ഠു ഭാവിതം. സുവുട്ഠിതന്തി കാമതോ വുട്ഠിതം. സുവിമുത്തന്തി കാമേഹി സുട്ഠു വിമുത്തം. കാമപച്ചയാ ആസവാ നാമ കാമഹേതുകാ ചത്താരോ ആസവാ. വിഘാതാതി ദുക്ഖാ. പരിളാഹാതി കാമരാഗപരിളാഹാ. ന സോ തം വേദനം വേദിയതീതി സോ തം കാമവേദനം വിഘാതപരിളാഹവേദനഞ്ച ന വേദിയതി. ഇദമക്ഖാതം കാമാനം നിസ്സരണന്തി ഇദം അസുഭജ്ഝാനം കാമേഹി നിസ്സടത്താ കാമാനം നിസ്സരണന്തി അക്ഖാതം. യോ പന തം ഝാനം പാദകം കത്വാ സങ്ഖാരേ സമ്മസന്തോ തതിയമഗ്ഗം പത്വാ അനാഗാമിഫലേന നിബ്ബാനം ദിസ്വാ ‘‘പുന കാമാ നാമ നത്ഥീ’’തി ജാനാതി. തസ്സ ചിത്തം അച്ചന്തനിസ്സരണമേവ. സേസപദേസുപി ഏസേവ നയോ.
200. Dasame nissāraṇīyāti nissaṭā visaññuttā. Dhātuyoti attasuññasabhāvā. Kāmaṃ manasikarototi kāmaṃ manasikarontassa, asubhajjhānato vuṭṭhāya agadaṃ gahetvā visaṃ vīmaṃsanto viya vīmaṃsanatthaṃ kāmābhimukhaṃ cittaṃ pesentassāti attho. Na pakkhandatīti nappavisati. Nappasīdatīti pasādaṃ nāpajjati. Na santiṭṭhatīti nappatiṭṭhahati. Na vimuccatīti na adhimuccati. Yathā pana kukkuṭapattaṃ vā nhārudaddulaṃ vā aggimhi pakkhittaṃ paṭilīyati patikuṭati pativaṭṭati na saṃpasārīyati, evaṃ paṭilīyati na saṃpasārīyati. Nekkhammaṃ kho panāti idha nekkhammaṃ nāma asubhesu paṭhamajjhānaṃ, tadassa manasikaroto cittaṃ pakkhandati. Tassa taṃ cittanti tassa taṃ asubhajjhānacittaṃ. Sugatanti gocare gatattā suṭṭhu gataṃ. Subhāvitanti ahānabhāgiyattā suṭṭhu bhāvitaṃ. Suvuṭṭhitanti kāmato vuṭṭhitaṃ. Suvimuttanti kāmehi suṭṭhu vimuttaṃ. Kāmapaccayā āsavā nāma kāmahetukā cattāro āsavā. Vighātāti dukkhā. Pariḷāhāti kāmarāgapariḷāhā. Na so taṃ vedanaṃ vediyatīti so taṃ kāmavedanaṃ vighātapariḷāhavedanañca na vediyati. Idamakkhātaṃ kāmānaṃ nissaraṇanti idaṃ asubhajjhānaṃ kāmehi nissaṭattā kāmānaṃ nissaraṇanti akkhātaṃ. Yo pana taṃ jhānaṃ pādakaṃ katvā saṅkhāre sammasanto tatiyamaggaṃ patvā anāgāmiphalena nibbānaṃ disvā ‘‘puna kāmā nāma natthī’’ti jānāti. Tassa cittaṃ accantanissaraṇameva. Sesapadesupi eseva nayo.
അയം പന വിസേസോ – ദുതിയവാരേ മേത്താഝാനാനി ബ്യാപാദസ്സ നിസ്സരണം നാമ. തതിയവാരേ കരുണാഝാനാനി വിഹിംസായ നിസ്സരണം നാമ. ചതുത്ഥവാരേ അരൂപജ്ഝാനാനി രൂപാനം നിസ്സരണം നാമ. അച്ചന്തനിസ്സരണഞ്ചേത്ഥ അരഹത്തഫലം യോജേതബ്ബം. പഞ്ചമവാരേ സക്കായം മനസികരോതോതി സുദ്ധസങ്ഖാരേ പരിഗ്ഗണ്ഹിത്വാ അരഹത്തം പത്തസ്സ സുക്ഖവിപസ്സകസ്സ ഫലസമാപത്തിതോ വുട്ഠായ വീമംസനത്ഥം പഞ്ചുപാദാനക്ഖന്ധാഭിമുഖം ചിത്തം പേസേന്തസ്സ. ഇദമക്ഖാതം സക്കായസ്സ നിസ്സരണന്തി ഇദം അരഹത്തമഗ്ഗേന ച ഫലേന ച നിബ്ബാനം ദിസ്വാ ഠിതസ്സ ഭിക്ഖുനോ ‘‘പുന സക്കായോ നത്ഥീ’’തി ഉപ്പന്നം അരഹത്തഫലസമാപത്തിചിത്തം സക്കായസ്സ നിസ്സരണന്തി അക്ഖാതം. ഇദാനി ഏവം സക്കായനിസ്സരണം നിരോധം പത്വാ ഠിതസ്സ ഖീണാസവസ്സ വണ്ണം കഥേന്തോ തസ്സ കാമനന്ദീപി നാനുസേതീതിആദിമാഹ. തത്ഥ നാനുസേതീതി ന നിബ്ബത്തതി. അനനുസയാതി അനിബ്ബത്തിയാ. സേസമേത്ഥ ഉത്താനത്ഥമേവാതി.
Ayaṃ pana viseso – dutiyavāre mettājhānāni byāpādassa nissaraṇaṃ nāma. Tatiyavāre karuṇājhānāni vihiṃsāya nissaraṇaṃ nāma. Catutthavāre arūpajjhānāni rūpānaṃ nissaraṇaṃ nāma. Accantanissaraṇañcettha arahattaphalaṃ yojetabbaṃ. Pañcamavāre sakkāyaṃ manasikarototi suddhasaṅkhāre pariggaṇhitvā arahattaṃ pattassa sukkhavipassakassa phalasamāpattito vuṭṭhāya vīmaṃsanatthaṃ pañcupādānakkhandhābhimukhaṃ cittaṃ pesentassa. Idamakkhātaṃ sakkāyassa nissaraṇanti idaṃ arahattamaggena ca phalena ca nibbānaṃ disvā ṭhitassa bhikkhuno ‘‘puna sakkāyo natthī’’ti uppannaṃ arahattaphalasamāpatticittaṃ sakkāyassa nissaraṇanti akkhātaṃ. Idāni evaṃ sakkāyanissaraṇaṃ nirodhaṃ patvā ṭhitassa khīṇāsavassa vaṇṇaṃ kathento tassa kāmanandīpi nānusetītiādimāha. Tattha nānusetīti na nibbattati. Ananusayāti anibbattiyā. Sesamettha uttānatthamevāti.
ബ്രാഹ്മണവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.
Brāhmaṇavaggo pañcamo.
ചതുത്ഥപണ്ണാസകം നിട്ഠിതം.
Catutthapaṇṇāsakaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൧൦. നിസ്സാരണീയസുത്തം • 10. Nissāraṇīyasuttaṃ
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧൦. നിസ്സാരണീയസുത്തവണ്ണനാ • 10. Nissāraṇīyasuttavaṇṇanā