| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៨. និស្សយបច្ចយនិទ្ទេសវណ្ណនា
8. Nissayapaccayaniddesavaṇṇanā
៨. និស្សយបច្ចយនិទ្ទេសេ សហជាតបច្ចយនិទ្ទេសស្ស បុរិមានំ បញ្ចន្នំ កោដ្ឋាសានំ វសេន សហជាតនិស្សយនយំ ទស្សេត្វា បុន ឆដ្ឋេន កោដ្ឋាសេន បុរេជាតនិស្សយនយំ ទស្សេតុំ ចក្ខាយតនំ ចក្ខុវិញ្ញាណធាតុយាតិអាទិ អារទ្ធំ។ តត្ថ យំ រូបំ និស្សាយាតិ វត្ថុរូបំ សន្ធាយ វុត្តំ។ តញ្ហិ និស្សាយ តិវិធា មនោធាតុ, ឋបេត្វា អរូបវិបាកំ ទ្វាសត្តតិវិធា មនោវិញ្ញាណធាតូតិ ឥមានិ បញ្ចសត្តតិ ចិត្តានិ វត្តន្តីតិ អយំ តាវេត្ថ បាឡិវណ្ណនា។ អយម្បិ និស្សយបច្ចយោ ជាតិវសេន កុសលាទិភេទតោ បញ្ចធាវ ភិជ្ជតិ។ តត្ថ កុសលោ ភូមិតោ ចតុព្ពិធោវ អកុសលោ ឯកវិធោ វិបាកោ ចតុព្ពិធោ, កិរិយសង្ខាតោ តិវិធោ, រូបំ ឯកវិធមេវាតិ ឯវមេត្ថ នានប្បការភេទតោ វិញ្ញាតព្ពោ វិនិច្ឆយោ។
8. Nissayapaccayaniddese sahajātapaccayaniddesassa purimānaṃ pañcannaṃ koṭṭhāsānaṃ vasena sahajātanissayanayaṃ dassetvā puna chaṭṭhena koṭṭhāsena purejātanissayanayaṃ dassetuṃ cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇadhātuyātiādi āraddhaṃ. Tattha yaṃ rūpaṃ nissāyāti vatthurūpaṃ sandhāya vuttaṃ. Tañhi nissāya tividhā manodhātu, ṭhapetvā arūpavipākaṃ dvāsattatividhā manoviññāṇadhātūti imāni pañcasattati cittāni vattantīti ayaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā. Ayampi nissayapaccayo jātivasena kusalādibhedato pañcadhāva bhijjati. Tattha kusalo bhūmito catubbidhova akusalo ekavidho vipāko catubbidho, kiriyasaṅkhāto tividho, rūpaṃ ekavidhamevāti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
ឯវំ ភិន្នេ បនេត្ថ ចតុភូមកម្បិ កុសលំ បញ្ចវោការេ សម្បយុត្តក្ខន្ធានញ្ចេវ ចិត្តសមុដ្ឋានរូបស្ស ច និស្សយបច្ចយេន បច្ចយោ ហោតិ។ តថា អកុសលំ ។ យំ បនេត្ថ អារុប្បេ ឧប្បជ្ជតិ, តំ អរូបធម្មានញ្ញេវ និស្សយបច្ចយោ ហោតិ។ កាមាវចររូបាវចរវិបាកំ បវត្តេ សម្បយុត្តធម្មានញ្ចេវ ចិត្តសមុដ្ឋានរូបស្ស ច, បដិសន្ធិយំ កដត្តារូបស្សាបិ និស្សយបច្ចយោ ហោតិ។ អរូបាវចរវិបាកំ សម្បយុត្តក្ខន្ធានំយេវ ហោតិ។ លោកុត្តរវិបាកំ បញ្ចវោការេ; សម្បយុត្តកានញ្ចេវ ចិត្តសមុដ្ឋានរូបស្ស ច, ចតុវោការេ អរូបស្សេវ និស្សយបច្ចយោ ហោតិ។ កាមាវចរអរូបាវចរកិរិយា បញ្ចវោការេ សម្បយុត្តកានញ្ចេវ ចិត្តសមុដ្ឋានរូបស្ស ច និស្សយបច្ចយោ ហោតិ, ចតុវោការេ អរូបានញ្ញេវ។ រូបាវចរកិរិយា សម្បយុត្តកានញ្ចេវ ចិត្តសមុដ្ឋានរូបស្ស ច ឯកន្តេន និស្សយបច្ចយោ ហោតិ។
Evaṃ bhinne panettha catubhūmakampi kusalaṃ pañcavokāre sampayuttakkhandhānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca nissayapaccayena paccayo hoti. Tathā akusalaṃ . Yaṃ panettha āruppe uppajjati, taṃ arūpadhammānaññeva nissayapaccayo hoti. Kāmāvacararūpāvacaravipākaṃ pavatte sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, paṭisandhiyaṃ kaṭattārūpassāpi nissayapaccayo hoti. Arūpāvacaravipākaṃ sampayuttakkhandhānaṃyeva hoti. Lokuttaravipākaṃ pañcavokāre; sampayuttakānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, catuvokāre arūpasseva nissayapaccayo hoti. Kāmāvacaraarūpāvacarakiriyā pañcavokāre sampayuttakānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca nissayapaccayo hoti, catuvokāre arūpānaññeva. Rūpāvacarakiriyā sampayuttakānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca ekantena nissayapaccayo hoti.
ចតុសមុដ្ឋានិករូបស្ស ច កម្មសមុដ្ឋានរូបេ ឯកំ មហាភូតំ តិណ្ណំ, តីណិ ឯកស្ស, ទ្វេ ទ្វិន្នំ មហាភូតានំ, មហាភូតា ឧបាទារូបានំ, វត្ថុរូបំ បញ្ចវោការភវេ ចតុភូមកកុសលស្ស, អកុសលស្ស, ឋបេត្វា អារុប្បវិបាកញ្ចេវ ទ្វេ បញ្ចវិញ្ញាណានិ ច សេសតេភូមកវិបាកស្ស, តេភូមកកិរិយស្សាតិ ឥមេសំ ចតុន្នំ ធម្មរាសីនំ និស្សយបច្ចយោ ហោតិ។ ចក្ខាយតនាទីនិ បញ្ច សសម្បយុត្តានំ ចក្ខុវិញ្ញាណាទីនំ និស្សយបច្ចយោ ហោតិ។ ឧតុចិត្តាហារសមុដ្ឋានេសុ បន មហាភូតា មហាភូតានញ្ចេវ ឧបាទារូបស្ស ច និស្សយបច្ចយេន បច្ចយោតិ ឯវមេត្ថ បច្ចយុប្បន្នតោបិ វិញ្ញាតព្ពោ វិនិច្ឆយោតិ។
Catusamuṭṭhānikarūpassa ca kammasamuṭṭhānarūpe ekaṃ mahābhūtaṃ tiṇṇaṃ, tīṇi ekassa, dve dvinnaṃ mahābhūtānaṃ, mahābhūtā upādārūpānaṃ, vatthurūpaṃ pañcavokārabhave catubhūmakakusalassa, akusalassa, ṭhapetvā āruppavipākañceva dve pañcaviññāṇāni ca sesatebhūmakavipākassa, tebhūmakakiriyassāti imesaṃ catunnaṃ dhammarāsīnaṃ nissayapaccayo hoti. Cakkhāyatanādīni pañca sasampayuttānaṃ cakkhuviññāṇādīnaṃ nissayapaccayo hoti. Utucittāhārasamuṭṭhānesu pana mahābhūtā mahābhūtānañceva upādārūpassa ca nissayapaccayena paccayoti evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
និស្សយបច្ចយនិទ្ទេសវណ្ណនា។
Nissayapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / បដ្ឋានបាឡិ • Paṭṭhānapāḷi / (២) បច្ចយនិទ្ទេសោ • (2) Paccayaniddeso
