Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੮. ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
8. Nissayapaccayaniddesavaṇṇanā
੮. ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸਸ੍ਸ ਪੁਰਿਮਾਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਕੋਟ੍ਠਾਸਾਨਂ વਸੇਨ ਸਹਜਾਤਨਿਸ੍ਸਯਨਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਪੁਨ ਛਟ੍ਠੇਨ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇਨ ਪੁਰੇਜਾਤਨਿਸ੍ਸਯਨਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਂ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਯਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ। ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਰੂਪਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿ વਤ੍ਥੁਰੂਪਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਞ੍ਹਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਤਿવਿਧਾ ਮਨੋਧਾਤੁ, ਠਪੇਤ੍વਾ ਅਰੂਪવਿਪਾਕਂ ਦ੍વਾਸਤ੍ਤਤਿવਿਧਾ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੂਤਿ ਇਮਾਨਿ ਪਞ੍ਚਸਤ੍ਤਤਿ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ વਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ ਅਯਂ ਤਾવੇਤ੍ਥ ਪਾਲ਼ਿવਣ੍ਣਨਾ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਜਾਤਿવਸੇਨ ਕੁਸਲਾਦਿਭੇਦਤੋ ਪਞ੍ਚਧਾવ ਭਿਜ੍ਜਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਕੁਸਲੋ ਭੂਮਿਤੋ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋવ ਅਕੁਸਲੋ ਏਕવਿਧੋ વਿਪਾਕੋ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋ, ਕਿਰਿਯਸਙ੍ਖਾਤੋ ਤਿવਿਧੋ, ਰੂਪਂ ਏਕવਿਧਮੇવਾਤਿ ਏવਮੇਤ੍ਥ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਭੇਦਤੋ વਿਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬੋ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ।
8. Nissayapaccayaniddese sahajātapaccayaniddesassa purimānaṃ pañcannaṃ koṭṭhāsānaṃ vasena sahajātanissayanayaṃ dassetvā puna chaṭṭhena koṭṭhāsena purejātanissayanayaṃ dassetuṃ cakkhāyatanaṃ cakkhuviññāṇadhātuyātiādi āraddhaṃ. Tattha yaṃ rūpaṃ nissāyāti vatthurūpaṃ sandhāya vuttaṃ. Tañhi nissāya tividhā manodhātu, ṭhapetvā arūpavipākaṃ dvāsattatividhā manoviññāṇadhātūti imāni pañcasattati cittāni vattantīti ayaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā. Ayampi nissayapaccayo jātivasena kusalādibhedato pañcadhāva bhijjati. Tattha kusalo bhūmito catubbidhova akusalo ekavidho vipāko catubbidho, kiriyasaṅkhāto tividho, rūpaṃ ekavidhamevāti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
ਏવਂ ਭਿਨ੍ਨੇ ਪਨੇਤ੍ਥ ਚਤੁਭੂਮਕਮ੍ਪਿ ਕੁਸਲਂ ਪਞ੍ਚવੋਕਾਰੇ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਞ੍ਚੇવ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਸ੍ਸ ਚ ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਤਥਾ ਅਕੁਸਲਂ । ਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਆਰੁਪ੍ਪੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਂ ਅਰੂਪਧਮ੍ਮਾਨਞ੍ਞੇવ ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਕਾਮਾવਚਰਰੂਪਾવਚਰવਿਪਾਕਂ ਪવਤ੍ਤੇ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਧਮ੍ਮਾਨਞ੍ਚੇવ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਸ੍ਸ ਚ, ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯਂ ਕਟਤ੍ਤਾਰੂਪਸ੍ਸਾਪਿ ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਅਰੂਪਾવਚਰવਿਪਾਕਂ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂਯੇવ ਹੋਤਿ। ਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕਂ ਪਞ੍ਚવੋਕਾਰੇ; ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਾਨਞ੍ਚੇવ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਸ੍ਸ ਚ, ਚਤੁવੋਕਾਰੇ ਅਰੂਪਸ੍ਸੇવ ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਕਾਮਾવਚਰਅਰੂਪਾવਚਰਕਿਰਿਯਾ ਪਞ੍ਚવੋਕਾਰੇ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਾਨਞ੍ਚੇવ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਸ੍ਸ ਚ ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ, ਚਤੁવੋਕਾਰੇ ਅਰੂਪਾਨਞ੍ਞੇવ। ਰੂਪਾવਚਰਕਿਰਿਯਾ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਕਾਨਞ੍ਚੇવ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪਸ੍ਸ ਚ ਏਕਨ੍ਤੇਨ ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ।
Evaṃ bhinne panettha catubhūmakampi kusalaṃ pañcavokāre sampayuttakkhandhānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca nissayapaccayena paccayo hoti. Tathā akusalaṃ . Yaṃ panettha āruppe uppajjati, taṃ arūpadhammānaññeva nissayapaccayo hoti. Kāmāvacararūpāvacaravipākaṃ pavatte sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, paṭisandhiyaṃ kaṭattārūpassāpi nissayapaccayo hoti. Arūpāvacaravipākaṃ sampayuttakkhandhānaṃyeva hoti. Lokuttaravipākaṃ pañcavokāre; sampayuttakānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, catuvokāre arūpasseva nissayapaccayo hoti. Kāmāvacaraarūpāvacarakiriyā pañcavokāre sampayuttakānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca nissayapaccayo hoti, catuvokāre arūpānaññeva. Rūpāvacarakiriyā sampayuttakānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca ekantena nissayapaccayo hoti.
ਚਤੁਸਮੁਟ੍ਠਾਨਿਕਰੂਪਸ੍ਸ ਚ ਕਮ੍ਮਸਮੁਟ੍ਠਾਨਰੂਪੇ ਏਕਂ ਮਹਾਭੂਤਂ ਤਿਣ੍ਣਂ, ਤੀਣਿ ਏਕਸ੍ਸ, ਦ੍વੇ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਮਹਾਭੂਤਾਨਂ, ਮਹਾਭੂਤਾ ਉਪਾਦਾਰੂਪਾਨਂ, વਤ੍ਥੁਰੂਪਂ ਪਞ੍ਚવੋਕਾਰਭવੇ ਚਤੁਭੂਮਕਕੁਸਲਸ੍ਸ, ਅਕੁਸਲਸ੍ਸ, ਠਪੇਤ੍વਾ ਆਰੁਪ੍ਪવਿਪਾਕਞ੍ਚੇવ ਦ੍વੇ ਪਞ੍ਚવਿਞ੍ਞਾਣਾਨਿ ਚ ਸੇਸਤੇਭੂਮਕવਿਪਾਕਸ੍ਸ, ਤੇਭੂਮਕਕਿਰਿਯਸ੍ਸਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਧਮ੍ਮਰਾਸੀਨਂ ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਾਦੀਨਿ ਪਞ੍ਚ ਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾਨਂ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣਾਦੀਨਂ ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਉਤੁਚਿਤ੍ਤਾਹਾਰਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਪਨ ਮਹਾਭੂਤਾ ਮਹਾਭੂਤਾਨਞ੍ਚੇવ ਉਪਾਦਾਰੂਪਸ੍ਸ ਚ ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯੇਨ ਪਚ੍ਚਯੋਤਿ ਏવਮੇਤ੍ਥ ਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨਤੋਪਿ વਿਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬੋ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋਤਿ।
Catusamuṭṭhānikarūpassa ca kammasamuṭṭhānarūpe ekaṃ mahābhūtaṃ tiṇṇaṃ, tīṇi ekassa, dve dvinnaṃ mahābhūtānaṃ, mahābhūtā upādārūpānaṃ, vatthurūpaṃ pañcavokārabhave catubhūmakakusalassa, akusalassa, ṭhapetvā āruppavipākañceva dve pañcaviññāṇāni ca sesatebhūmakavipākassa, tebhūmakakiriyassāti imesaṃ catunnaṃ dhammarāsīnaṃ nissayapaccayo hoti. Cakkhāyatanādīni pañca sasampayuttānaṃ cakkhuviññāṇādīnaṃ nissayapaccayo hoti. Utucittāhārasamuṭṭhānesu pana mahābhūtā mahābhūtānañceva upādārūpassa ca nissayapaccayena paccayoti evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ।
Nissayapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਪਟ੍ਠਾਨਪਾਲ਼ਿ • Paṭṭhānapāḷi / (੨) ਪਚ੍ਚਯਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • (2) Paccayaniddeso