| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
නිස්‌සයපටිප්‌පස්‌සද්‌ධිකථාවණ්‌ණනා
Nissayapaṭippassaddhikathāvaṇṇanā
83. නිස්‌සයපටිප්‌පස්‌සද්‌ධිකථායං දිසං ගතොති පුන ආගන්‌තුකාමො අනාගන්‌තුකාමො වා හුත්‌වා වාසත්‌ථාය කඤ්‌චි දිසං ගතො. භික්‌ඛුනො සභාගතන්‌ති පෙසලභාවං. ඔලොකෙත්‌වාති උපපරික්‌ඛිත්‌වා. විබ්‌භන්‌තෙ…පෙ.… තත්‌ථ ගන්‌තබ්‌බන්‌ති එත්‌ථ සචෙ කෙනචි කරණීයෙන තදහෙව ගන්‌තුං අසක්‌කොන්‌තො කතිපාහෙන ගමිස්‌සාමීති ගමනෙ සඋස්‌සාහො හොති, රක්‌ඛතීති වදන්‌ති. මා ඉධ පටික්‌කමීති මා ඉධ පවිසි. තත්‍රෙව වසිතබ්‌බන්‌ති තත්‌ථෙව නිස්‌සයං ගහෙත්‌වා වසිතබ්‌බං. තංයෙව විහාරං…පෙ.… වසිතුං වට්‌ටතීති එත්‌ථ උපජ්‌ඣායෙන පරිච්‌චත්‌තත්‌තා උපජ්‌ඣායසමොධානපරිහාරො නත්‌ථි, තස්‌මා උපජ්‌ඣායෙන සමොධානගතස්‌සපි ආචරියස්‌ස සන්‌තිකෙ ගහිතනිස්‌සයො න පටිප්‌පස්‌සම්‌භති.
83. Nissayapaṭippassaddhikathāyaṃ disaṃ gatoti puna āgantukāmo anāgantukāmo vā hutvā vāsatthāya kañci disaṃ gato. Bhikkhuno sabhāgatanti pesalabhāvaṃ. Oloketvāti upaparikkhitvā. Vibbhante…pe… tattha gantabbanti ettha sace kenaci karaṇīyena tadaheva gantuṃ asakkonto katipāhena gamissāmīti gamane saussāho hoti, rakkhatīti vadanti. Mā idha paṭikkamīti mā idha pavisi. Tatreva vasitabbanti tattheva nissayaṃ gahetvā vasitabbaṃ. Taṃyeva vihāraṃ…pe… vasituṃ vaṭṭatīti ettha upajjhāyena pariccattattā upajjhāyasamodhānaparihāro natthi, tasmā upajjhāyena samodhānagatassapi ācariyassa santike gahitanissayo na paṭippassambhati.
ආචරියම්‌හා නිස්‌සයපටිප්‌පස්‌සද්‌ධීසු ආචරියො පක්‌කන්‌තො වා හොතීති එත්‌ථ ‘‘පක්‌කන්‌තොති දිසං ගතො’’තිආදිනා උපජ්‌ඣායස්‌ස පක්‌කමනෙ යො විනිච්‌ඡයො වුත්‌තො, සො තත්‌ථ වුත්‌තනයෙනෙව ඉධාපි සක්‌කා විඤ්‌ඤාතුන්‌ති තං අවත්‌වා ‘‘කොචි ආචරියො ආපුච්‌ඡිත්‌වා පක්‌කමතී’’තිආදිනා අඤ්‌ඤොයෙව නයො ආරද්‌ධො, අයඤ්‌ච නයො උපජ්‌ඣායපක්‌කමනෙපි වෙදිතබ්‌බොයෙව. ඊදිසෙසු හි ඨානෙසු එකත්‌ථ වුත්‌තලක්‌ඛණං අඤ්‌ඤත්‌ථාපි දට්‌ඨබ්‌බං. සචෙ ද්‌වෙ ලෙඩ්‌ඩුපාතෙ අතික්‌කමිත්‌වා නිවත්‌තති, පටිප්‌පස්‌සද්‌ධො හොතීති එත්‌ථ එත්‌තාවතා දිසාපක්‌කන්‌තො නාම හොතීති අන්‌තෙවාසිකෙ අනික්‌ඛිත්‌තධුරෙපි නිස්‌සයො පටිප්‌පස්‌සම්‌භති. ආචරියුපජ්‌ඣායා ද්‌වෙ ලෙඩ්‌ඩුපාතෙ අතික්‌කම්‌ම අඤ්‌ඤස්‌මිං විහාරෙ වසන්‌තීති බහිඋපචාරසීමායං අන්‌තෙවාසිකසද්‌ධිවිහාරිකානං වසනට්‌ඨානතො ද්‌වෙ ලෙඩ්‌ඩුපාතෙ අතික්‌කම්‌ම අඤ්‌ඤස්‌මිං සෙනාසනෙ වසන්‌ති, අන්‌තොඋපචාරසීමායං පන ද්‌වෙ ලෙඩ්‌ඩුපාතෙ අතික්‌කමිත්‌වාපි වසතො නිස්‌සයො න පටිප්‌පස්‌සම්‌භති. ‘‘සචෙපි ආචරියො මුඤ්‌චිතුකාමොව හුත්‌වා නිස්‌සයපණාමනාය පණාමෙතී’’තිආදි සබ්‌බං උපජ්‌ඣායස්‌ස ආණත්‌තියම්‌පි වෙදිතබ්‌බං. සෙසමෙත්‌ථ උත්‌තානමෙව.
Ācariyamhānissayapaṭippassaddhīsu ācariyo pakkanto vā hotīti ettha ‘‘pakkantoti disaṃ gato’’tiādinā upajjhāyassa pakkamane yo vinicchayo vutto, so tattha vuttanayeneva idhāpi sakkā viññātunti taṃ avatvā ‘‘koci ācariyo āpucchitvā pakkamatī’’tiādinā aññoyeva nayo āraddho, ayañca nayo upajjhāyapakkamanepi veditabboyeva. Īdisesu hi ṭhānesu ekattha vuttalakkhaṇaṃ aññatthāpi daṭṭhabbaṃ. Sace dve leḍḍupāte atikkamitvā nivattati, paṭippassaddho hotīti ettha ettāvatā disāpakkanto nāma hotīti antevāsike anikkhittadhurepi nissayo paṭippassambhati. Ācariyupajjhāyā dve leḍḍupāte atikkamma aññasmiṃ vihāre vasantīti bahiupacārasīmāyaṃ antevāsikasaddhivihārikānaṃ vasanaṭṭhānato dve leḍḍupāte atikkamma aññasmiṃ senāsane vasanti, antoupacārasīmāyaṃ pana dve leḍḍupāte atikkamitvāpi vasato nissayo na paṭippassambhati. ‘‘Sacepi ācariyo muñcitukāmova hutvā nissayapaṇāmanāya paṇāmetī’’tiādi sabbaṃ upajjhāyassa āṇattiyampi veditabbaṃ. Sesamettha uttānameva.
නිස්‌සයපටිප්‌පස්‌සද්‌ධිකථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Nissayapaṭippassaddhikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 22. නිස්‌සයපටිප්‌පස්‌සද්‌ධිකථා • 22. Nissayapaṭippassaddhikathā
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / නිස්‌සයපටිප්‌පස්‌සද්‌ධිකථා • Nissayapaṭippassaddhikathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / නිස්‌සයපටිප්‌පස්‌සද්‌ධිකථාවණ්‌ණනා • Nissayapaṭippassaddhikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / නිස්‌සයපටිප්‌පස්‌සද්‌ධිකථාවණ්‌ණනා • Nissayapaṭippassaddhikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 22. නිස්‌සයපටිප්‌පස්‌සද්‌ධිකථා • 22. Nissayapaṭippassaddhikathā
