| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៤. និស្សយវារវណ្ណនា
4. Nissayavāravaṇṇanā
៣២៩-៣៣៧. និស្សយវារេ កុសលំ ធម្មំ និស្សាយាតិ កុសលំ ធម្មំ បតិដ្ឋដ្ឋេន និស្សយំ កត្វាតិ អត្ថោ។ សេសមេត្ថ បច្ចយវារេ វុត្តនយេនេវ វេទិតព្ពំ។ អវសានេ បនស្ស ‘‘បច្ចយត្តំ នាម និស្សយត្តំ, និស្សយត្តំ នាម បច្ចយត្ត’’ន្តិ ឥទំ ឧភិន្នម្បិ ឯតេសំ វារានំ អត្ថតោ និន្នានាករណភាវទស្សនត្ថំ វុត្តំ។ អត្ថតោ ហិ ឯតេបិ បដិច្ចសហជាតា វិយ និន្នានាករណា។ ឯវំ សន្តេបិ អញ្ញមញ្ញស្ស អត្ថនិយមនត្ថំ វុត្តា។ អវិជ្ជាបច្ចយា សង្ខារាតិអាទីសុ ហិ អនិស្សាយ វត្តមានំ នានាក្ខណិកម្បិ ‘‘បច្ចយា ឧប្បជ្ជតី’’តិ វុត្តំ។ អញ្ញមញ្ញំ អល្លីយិត្វា ឋិតកដ្ឋាទីសុ ច ឯកំ ឯកស្ស និស្សយបច្ចយោ ន ហោតិ, តថា ឧបាទារូបំ មហាភូតស្ស និស្សយបច្ចយោ ន ហោតិយេវ។ ឥតិ បច្ចយវារេន និស្សយបច្ចយភាវំ និស្សយវារេន ច បច្ចយាតិ វុត្តស្ស សហជាតបុរេជាតភាវំ និយមេតុំ ឧភោបេតេ វុត្តា។ អបិច តថា ពុជ្ឈនកានំ អជ្ឈាសយវសេន ទេសនាវិលាសេន និរុត្តិបដិសម្ភិទាបភេទជាននវសេន ចាបិ ឯតេ ឧភោបិ វុត្តាតិ។
329-337. Nissayavāre kusalaṃ dhammaṃ nissāyāti kusalaṃ dhammaṃ patiṭṭhaṭṭhena nissayaṃ katvāti attho. Sesamettha paccayavāre vuttanayeneva veditabbaṃ. Avasāne panassa ‘‘paccayattaṃ nāma nissayattaṃ, nissayattaṃ nāma paccayatta’’nti idaṃ ubhinnampi etesaṃ vārānaṃ atthato ninnānākaraṇabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Atthato hi etepi paṭiccasahajātā viya ninnānākaraṇā. Evaṃ santepi aññamaññassa atthaniyamanatthaṃ vuttā. Avijjāpaccayā saṅkhārātiādīsu hi anissāya vattamānaṃ nānākkhaṇikampi ‘‘paccayā uppajjatī’’ti vuttaṃ. Aññamaññaṃ allīyitvā ṭhitakaṭṭhādīsu ca ekaṃ ekassa nissayapaccayo na hoti, tathā upādārūpaṃ mahābhūtassa nissayapaccayo na hotiyeva. Iti paccayavārena nissayapaccayabhāvaṃ nissayavārena ca paccayāti vuttassa sahajātapurejātabhāvaṃ niyametuṃ ubhopete vuttā. Apica tathā bujjhanakānaṃ ajjhāsayavasena desanāvilāsena niruttipaṭisambhidāpabhedajānanavasena cāpi ete ubhopi vuttāti.
និស្សយវារវណ្ណនា។
Nissayavāravaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / បដ្ឋានបាឡិ • Paṭṭhānapāḷi / ១. កុសលត្តិកំ • 1. Kusalattikaṃ
