| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၄. နိသ္သယဝာရဝဏ္ဏနာ
4. Nissayavāravaṇṇanā
၃၂၉-၃၃၇. နိသ္သယဝာရေ ကုသလံ ဓမ္မံ နိသ္သာယာတိ ကုသလံ ဓမ္မံ ပတိဋ္ဌဋ္ဌေန နိသ္သယံ ကတ္ဝာတိ အတ္ထော။ သေသမေတ္ထ ပစ္စယဝာရေ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အဝသာနေ ပနသ္သ ‘‘ပစ္စယတ္တံ နာမ နိသ္သယတ္တံ, နိသ္သယတ္တံ နာမ ပစ္စယတ္တ’’န္တိ ဣဒံ ဥဘိန္နမ္ပိ ဧတေသံ ဝာရာနံ အတ္ထတော နိန္နာနာကရဏဘာဝဒသ္သနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ အတ္ထတော ဟိ ဧတေပိ ပဋိစ္စသဟဇာတာ ဝိယ နိန္နာနာကရဏာ။ ဧဝံ သန္တေပိ အညမညသ္သ အတ္ထနိယမနတ္ထံ ဝုတ္တာ။ အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင္ခာရာတိအာဒီသု ဟိ အနိသ္သာယ ဝတ္တမာနံ နာနာက္ခဏိကမ္ပိ ‘‘ပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇတီ’’တိ ဝုတ္တံ။ အညမညံ အလ္လီယိတ္ဝာ ဌိတကဋ္ဌာဒီသု စ ဧကံ ဧကသ္သ နိသ္သယပစ္စယော န ဟောတိ, တထာ ဥပာဒာရူပံ မဟာဘူတသ္သ နိသ္သယပစ္စယော န ဟောတိယေဝ။ ဣတိ ပစ္စယဝာရေန နိသ္သယပစ္စယဘာဝံ နိသ္သယဝာရေန စ ပစ္စယာတိ ဝုတ္တသ္သ သဟဇာတပုရေဇာတဘာဝံ နိယမေတုံ ဥဘောပေတေ ဝုတ္တာ။ အပိစ တထာ ဗုဇ္ဈနကာနံ အဇ္ဈာသယဝသေန ဒေသနာဝိလာသေန နိရုတ္တိပဋိသမ္ဘိဒာပဘေဒဇာနနဝသေန စာပိ ဧတေ ဥဘောပိ ဝုတ္တာတိ။
329-337. Nissayavāre kusalaṃ dhammaṃ nissāyāti kusalaṃ dhammaṃ patiṭṭhaṭṭhena nissayaṃ katvāti attho. Sesamettha paccayavāre vuttanayeneva veditabbaṃ. Avasāne panassa ‘‘paccayattaṃ nāma nissayattaṃ, nissayattaṃ nāma paccayatta’’nti idaṃ ubhinnampi etesaṃ vārānaṃ atthato ninnānākaraṇabhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Atthato hi etepi paṭiccasahajātā viya ninnānākaraṇā. Evaṃ santepi aññamaññassa atthaniyamanatthaṃ vuttā. Avijjāpaccayā saṅkhārātiādīsu hi anissāya vattamānaṃ nānākkhaṇikampi ‘‘paccayā uppajjatī’’ti vuttaṃ. Aññamaññaṃ allīyitvā ṭhitakaṭṭhādīsu ca ekaṃ ekassa nissayapaccayo na hoti, tathā upādārūpaṃ mahābhūtassa nissayapaccayo na hotiyeva. Iti paccayavārena nissayapaccayabhāvaṃ nissayavārena ca paccayāti vuttassa sahajātapurejātabhāvaṃ niyametuṃ ubhopete vuttā. Apica tathā bujjhanakānaṃ ajjhāsayavasena desanāvilāsena niruttipaṭisambhidāpabhedajānanavasena cāpi ete ubhopi vuttāti.
နိသ္သယဝာရဝဏ္ဏနာ။
Nissayavāravaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ပဋ္ဌာနပာဠိ • Paṭṭhānapāḷi / ၁. ကုသလတ္တိကံ • 1. Kusalattikaṃ
