| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၅. နိဝေသကသုတ္တဝဏ္ဏနာ
5. Nivesakasuttavaṇṇanā
၇၆. ပဉ္စမေ ကိစ္စကရဏီယေသု သဟဘာဝဋ္ဌေန အမာ ဟောန္တီတိ အမစ္စာ။ ‘‘အယံ အဇ္ဈတ္တိကော’’တိ ဧဝံ ဇာနန္တိ, ဉာယန္တိ ဝာတိ ဉာတီ။ သသ္သုသသုရပက္ခိကာတိ သသ္သုသသုရာ စ တပ္ပက္ခိကော စ သသ္သုသသုရပက္ခိကာ။ လောဟိတေန သမ္ဗဒ္ဓာတိ သာလောဟိတာ။ ပိတုပက္ခိကာ ဝာ ဉာတီ, မာတုပက္ခိကာ သာလောဟိတာ။ မာတုပိတုပက္ခိကာ ဝာ ဉာတီ, သသ္သုသသုရပက္ခိကာ သာလောဟိတာ။ အဝေစ္စ ရတနသ္သ ဂုဏေ ယာထာဝတော ဉတ္ဝာ ပသာဒော အဝေစ္စပ္ပသာဒော။ သော ပန ယသ္မာ မဂ္ဂေနာဂတတ္တာ ကေနစိ အကမ္ပနီယော စ အပ္ပဓံသိယော စ ဟောတိ, တသ္မာ ဧဝံ ဝုတ္တံ ‘‘အစလပ္ပသာဒော’’တိ။ ဘာဝညထတ္တန္တိ သဘာဝသ္သ အညထတ္တံ။
76. Pañcame kiccakaraṇīyesu sahabhāvaṭṭhena amā hontīti amaccā. ‘‘Ayaṃ ajjhattiko’’ti evaṃ jānanti, ñāyanti vāti ñātī. Sassusasurapakkhikāti sassusasurā ca tappakkhiko ca sassusasurapakkhikā. Lohitena sambaddhāti sālohitā. Pitupakkhikā vā ñātī, mātupakkhikā sālohitā. Mātupitupakkhikā vā ñātī, sassusasurapakkhikā sālohitā. Avecca ratanassa guṇe yāthāvato ñatvā pasādo aveccappasādo. So pana yasmā maggenāgatattā kenaci akampanīyo ca appadhaṃsiyo ca hoti, tasmā evaṃ vuttaṃ ‘‘acalappasādo’’ti. Bhāvaññathattanti sabhāvassa aññathattaṃ.
ဝီသတိယာ ကောဋ္ဌာသေသူတိ ကေသာဒိမတ္ထလုင္ဂပရိယန္တေသု။ ဒ္ဝာဒသသု ကောဋ္ဌာသေသူတိ ပိတ္တာဒိမုတ္တပရိယန္တေသု။ စတူသု ကောဋ္ဌာသေသူတိ ‘‘ယေန စ သန္တပ္ပတိ, ယေန စ ဇီရီယတိ, ယေန စ ပရိဒယ္ဟတိ, ယေန စ အသိတပီတခာယိတသာယိတံ သမ္မာ ပရိဏာမံ ဂစ္ဆတီ’’တိ (မ. နိ. ၁.၃၀၄) ဧဝံ ဝုတ္တေသု စတူသု ကောဋ္ဌာသေသု။ ဆသု ကောဋ္ဌာသေသူတိ ‘‘ဥဒ္ဓင္ဂမာ ဝာတာ, အဓောဂမာ ဝာတာ, ကုစ္ဆိသယာ ဝာတာ, ကောဋ္ဌာသယာ ဝာတာ, အင္ဂမင္ဂာနုသာရိနော ဝာတာ, အသ္သာသော ပသ္သာသော’’တိ (မ. နိ. ၂.၃၀၅) ဧဝံ ဝုတ္တေသု ဆသု ကောဋ္ဌာသေသု။ ဝိတ္ထမ္ဘနံ သေသဘူတတ္တယသန္ထမ္ဘိတတာပာဒနံ, ‘‘ဥပကီဠန’’န္တိ ဧကေ။ သေသံ သုဝိညေယ္ယမေဝ။
Vīsatiyā koṭṭhāsesūti kesādimatthaluṅgapariyantesu. Dvādasasu koṭṭhāsesūti pittādimuttapariyantesu. Catūsu koṭṭhāsesūti ‘‘yena ca santappati, yena ca jīrīyati, yena ca paridayhati, yena ca asitapītakhāyitasāyitaṃ sammā pariṇāmaṃ gacchatī’’ti (ma. ni. 1.304) evaṃ vuttesu catūsu koṭṭhāsesu. Chasu koṭṭhāsesūti ‘‘uddhaṅgamā vātā, adhogamā vātā, kucchisayā vātā, koṭṭhāsayā vātā, aṅgamaṅgānusārino vātā, assāso passāso’’ti (ma. ni. 2.305) evaṃ vuttesu chasu koṭṭhāsesu. Vitthambhanaṃ sesabhūtattayasanthambhitatāpādanaṃ, ‘‘upakīḷana’’nti eke. Sesaṃ suviññeyyameva.
နိဝေသကသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Nivesakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၅. နိဝေသကသုတ္တံ • 5. Nivesakasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၅. နိဝေသကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 5. Nivesakasuttavaṇṇanā
