| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៤. និយាមកថាវណ្ណនា
4. Niyāmakathāvaṇṇanā
៤២៨-៤៣១. ឥទានិ និយាមកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ យោ បុគ្គលោ សម្មត្តនិយាមំ ឱក្កមិស្សតិ, តំ ‘‘ភព្ពោ ឯស ធម្មំ អភិសមេតុ’’ន្តិ យស្មា ភគវា ជានាតិ, តស្មា ‘‘អនិយតស្ស បុថុជ្ជនស្សេវ សតោ បុគ្គលស្ស និយាមគមនាយ ញាណំ អត្ថី’’តិ យេសំ លទ្ធិ, សេយ្យថាបិ ឯតរហិ ឧត្តរាបថកានំ; តេ សន្ធាយ អនិយតស្សាតិ បុច្ឆា សកវាទិស្ស។ តត្ថ និយាមគមនាយាតិ និយាមោ វុច្ចតិ មគ្គោ, មគ្គគមនាយ មគ្គោក្កមនាយាតិ អត្ថោ។ យំ បនស្ស ញាណំ ទិស្វា ភគវា ‘‘ភព្ពោ អយ’’ន្តិ ជានាតិ, តំ សន្ធាយ បដិញ្ញា បរវាទិស្ស។
428-431. Idāni niyāmakathā nāma hoti. Tattha yo puggalo sammattaniyāmaṃ okkamissati, taṃ ‘‘bhabbo esa dhammaṃ abhisametu’’nti yasmā bhagavā jānāti, tasmā ‘‘aniyatassa puthujjanasseva sato puggalassa niyāmagamanāya ñāṇaṃ atthī’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi etarahi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya aniyatassāti pucchā sakavādissa. Tattha niyāmagamanāyāti niyāmo vuccati maggo, maggagamanāya maggokkamanāyāti attho. Yaṃ panassa ñāṇaṃ disvā bhagavā ‘‘bhabbo aya’’nti jānāti, taṃ sandhāya paṭiññā paravādissa.
អថស្ស សកវាទី អយុត្តវាទិតំ ទីបេតុំ និយតស្សាតិ វិបរីតានុយោគមាហ។ តត្ថ បឋមបញ្ហេ មគ្គេន និយតស្ស អនិយាមគមនាយ ញាណំ នាម នត្ថីតិ បដិក្ខិបតិ។ ទុតិយេ នត្ថិភាវេន បដិជានាតិ។ តតិយេ អនិយតស្ស នត្ថីតិ បុដ្ឋត្តា លទ្ធិវិរោធេន បដិក្ខិបតិ។ បុន បឋមបញ្ហមេវ ចតុត្ថំ កត្វា និយតស្ស និយាមគមនាទិវសេន តយោ បញ្ហា កតា។ តេសុ បឋមេ យស្មា អាទិមគ្គេន និយតស្ស បុន តទត្ថាយ ញាណំ នត្ថិ, តស្មា បដិក្ខិបតិ។ ទុតិយេ នត្ថិភាវេនេវ បដិជានាតិ។ តតិយេ លទ្ធិវិរោធេនេវ បដិក្ខិបតិ។ បុន បឋមបញ្ហំ អដ្ឋមំ កត្វា អនិយតស្ស អនិយាមគមនាទិវសេន តយោ បញ្ហា កតា។ តេសំ អត្ថោ វុត្តនយេនេវ វេទិតព្ពោ។ បុន បឋមបញ្ហមេវ ទ្វាទសមំ កត្វា តំមូលកា អត្ថិ និយាមោតិអាទយោ បញ្ហា កតា។ តត្ថ យស្មា និយាមគមនាយ ញាណំ នាម មគ្គញាណមេវ ហោតិ, តស្មា តំ សន្ធាយ អត្ថិ និយាមោតិ វុត្តំ។ ឥតរោ បន និយាមោតិ វុត្តេ បដិក្ខិបតិ, ញាណន្តិ វុត្តេ បដិជានាតិ។ សតិបដ្ឋានាទីសុបិ ឯសេវ នយោ។ បច្ចនីកំ ឧត្តានត្ថមេវ។ គោត្រភុនោតិអាទិ យេន យំ អប្បត្តំ, តស្ស តំ នត្ថីតិ ទស្សនត្ថំ វុត្តំ។ ភគវា ជានាតីតិ អត្តនោ ញាណពលេន ជានាតិ, ន តស្ស និយាមគមនញាណសព្ភាវតោ។ តស្មា ឥមិនា ការណេន បតិដ្ឋិតាបិស្ស លទ្ធិ អប្បតិដ្ឋិតាយេវាតិ។
Athassa sakavādī ayuttavāditaṃ dīpetuṃ niyatassāti viparītānuyogamāha. Tattha paṭhamapañhe maggena niyatassa aniyāmagamanāya ñāṇaṃ nāma natthīti paṭikkhipati. Dutiye natthibhāvena paṭijānāti. Tatiye aniyatassa natthīti puṭṭhattā laddhivirodhena paṭikkhipati. Puna paṭhamapañhameva catutthaṃ katvā niyatassa niyāmagamanādivasena tayo pañhā katā. Tesu paṭhame yasmā ādimaggena niyatassa puna tadatthāya ñāṇaṃ natthi, tasmā paṭikkhipati. Dutiye natthibhāveneva paṭijānāti. Tatiye laddhivirodheneva paṭikkhipati. Puna paṭhamapañhaṃ aṭṭhamaṃ katvā aniyatassa aniyāmagamanādivasena tayo pañhā katā. Tesaṃ attho vuttanayeneva veditabbo. Puna paṭhamapañhameva dvādasamaṃ katvā taṃmūlakā atthi niyāmotiādayo pañhā katā. Tattha yasmā niyāmagamanāya ñāṇaṃ nāma maggañāṇameva hoti, tasmā taṃ sandhāya atthi niyāmoti vuttaṃ. Itaro pana niyāmoti vutte paṭikkhipati, ñāṇanti vutte paṭijānāti. Satipaṭṭhānādīsupi eseva nayo. Paccanīkaṃ uttānatthameva. Gotrabhunotiādi yena yaṃ appattaṃ, tassa taṃ natthīti dassanatthaṃ vuttaṃ. Bhagavā jānātīti attano ñāṇabalena jānāti, na tassa niyāmagamanañāṇasabbhāvato. Tasmā iminā kāraṇena patiṭṭhitāpissa laddhi appatiṭṭhitāyevāti.
និយាមកថាវណ្ណនា។
Niyāmakathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (៤៦) ៤. និយាមកថា • (46) 4. Niyāmakathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៤. និយាមកថាវណ្ណនា • 4. Niyāmakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៤. និយាមកថាវណ្ណនា • 4. Niyāmakathāvaṇṇanā
