| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๘. นิยาโมกฺกนฺติกถาวณฺณนา
8. Niyāmokkantikathāvaṇṇanā
๔๐๓. อิทานิ นิยาโมกฺกนฺติกถา นาม โหติฯ ตตฺถ เยสํ ฆฎิการสุเตฺต โชติปาลสฺส ปพฺพชฺชํ สนฺธาย ‘‘โพธิสโตฺต กสฺสปภควโต ปาวจเน โอกฺกนฺตนิยาโม จริตพฺรหฺมจริโย’’ติ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ เอตรหิ อนฺธกานํ; เต สนฺธาย โพธิสโตฺตติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ลทฺธิยํ ฐตฺวา ปฎิญฺญา อิตรสฺสฯ ตโต ยสฺมา นิยาโมติ วา พฺรหฺมจริยนฺติ วา อริยมคฺคสฺส นามํ, โพธิสตฺตานญฺจ ฐเปตฺวา ปารมีปูรณํ อญฺญา นิยาโมกฺกนฺติ นาม นตฺถิฯ ยทิ ภเวยฺย, โพธิสโตฺต โสตาปโนฺน สาวโก ภเวยฺยฯ น เจตเมวํฯ เกวลญฺหิ นํ พุทฺธา อตฺตโน ญาณพเล ฐตฺวา – ‘‘อยํ พุโทฺธ ภวิสฺสตี’’ติ พฺยากโรนฺติ, ตสฺมา ปุน โพธิสโตฺตติ อนุโยโค สกวาทิสฺสฯ ปจฺฉิมภวํ สนฺธาย ปฎิเกฺขโป อิตรสฺสฯ ทุติยปเญฺห โชติปาลกาลํ สนฺธาย ปฎิญฺญา ตเสฺสวฯ สาวโก หุตฺวาติอาทีสุปิ เอเสว นโยฯ อนุสฺสวิโยติ อนุสฺสเวน ปฎิวิทฺธธโมฺมฯ ปจฺฉิมภวํ สนฺธาย ปฎิกฺขิปิตฺวา โชติปาลกาเล อนุสฺสวํ สนฺธาย ปฎิชานาติฯ
403. Idāni niyāmokkantikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ghaṭikārasutte jotipālassa pabbajjaṃ sandhāya ‘‘bodhisatto kassapabhagavato pāvacane okkantaniyāmo caritabrahmacariyo’’ti laddhi, seyyathāpi etarahi andhakānaṃ; te sandhāya bodhisattoti pucchā sakavādissa, laddhiyaṃ ṭhatvā paṭiññā itarassa. Tato yasmā niyāmoti vā brahmacariyanti vā ariyamaggassa nāmaṃ, bodhisattānañca ṭhapetvā pāramīpūraṇaṃ aññā niyāmokkanti nāma natthi. Yadi bhaveyya, bodhisatto sotāpanno sāvako bhaveyya. Na cetamevaṃ. Kevalañhi naṃ buddhā attano ñāṇabale ṭhatvā – ‘‘ayaṃ buddho bhavissatī’’ti byākaronti, tasmā puna bodhisattoti anuyogo sakavādissa. Pacchimabhavaṃ sandhāya paṭikkhepo itarassa. Dutiyapañhe jotipālakālaṃ sandhāya paṭiññā tasseva. Sāvako hutvātiādīsupi eseva nayo. Anussaviyoti anussavena paṭividdhadhammo. Pacchimabhavaṃ sandhāya paṭikkhipitvā jotipālakāle anussavaṃ sandhāya paṭijānāti.
๔๐๔. อญฺญํ สตฺถารนฺติอาฬารญฺจ รามปุตฺตญฺจ สนฺธาย วุตฺตํฯ อายสฺมา อานโนฺทติอาทิ ‘‘โอกฺกนฺตนิยามาว สาวกา โหนฺติ, น อิตเร โอกฺกนฺตนิยามา เอวรูปา โหนฺตี’’ติ ทเสฺสตุํ วุตฺตํฯ
404. Aññaṃ satthārantiāḷārañca rāmaputtañca sandhāya vuttaṃ. Āyasmā ānandotiādi ‘‘okkantaniyāmāva sāvakā honti, na itare okkantaniyāmā evarūpā hontī’’ti dassetuṃ vuttaṃ.
สาวโก ชาติํ วีติวโตฺตติ ยาย ชาติยา สาวโก, ตํ วีติวโตฺต อญฺญสฺมิํ ภเว อสาวโก โหตีติ ปุจฺฉติฯ อิตโร โสตาปนฺนาทีนํ โสตาปนฺนาทิสาวกภาวโต ปฎิกฺขิปติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ
Sāvako jātiṃ vītivattoti yāya jātiyā sāvako, taṃ vītivatto aññasmiṃ bhave asāvako hotīti pucchati. Itaro sotāpannādīnaṃ sotāpannādisāvakabhāvato paṭikkhipati. Sesamettha uttānatthamevāti.
นิยาโมกฺกนฺติกถาวณฺณนาฯ
Niyāmokkantikathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๔๐) ๘. นิยาโมกฺกนฺติกถา • (40) 8. Niyāmokkantikathā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๘. นิยาโมกฺกนฺติกถาวณฺณนา • 8. Niyāmokkantikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๘. นิยาโมกฺกนฺติกถาวณฺณนา • 8. Niyāmokkantikathāvaṇṇanā
