| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
४. नियतस्स नियामकथावण्णना
4. Niyatassa niyāmakathāvaṇṇanā
६६३-६६४. इदानि नियतस्स नियामकथा नाम होति। तत्थ दुविधो नियामो – मिच्छत्तनियामो च आनन्तरियकम्मं, सम्मत्तनियामो च अरियमग्गो। इमे द्वे नियामे ठपेत्वा अञ्ञो नियामो नाम नत्थि। सब्बेपि हि सेसा तेभूमकधम्मा अनियता नाम। तेहि समन्नागतोपि अनियतोयेव। बुद्धेहि पन अत्तनो ञाणबलेन ‘‘अयं सत्तो अनागते बोधिं पापुणिस्सती’’ति ब्याकतो बोधिसत्तो पुञ्ञुस्सदत्ता नियतोति वुच्चति। इति इमं वोहारमत्तं गहेत्वा ‘‘पच्छिमभविको बोधिसत्तो ताय जातिया भब्बो धम्मं अभिसमेतु’’न्ति अधिप्पायेन ‘‘नियतो नियामं ओक्कमती’’ति येसं लद्धि, सेय्यथापि पुब्बसेलियापरसेलियानं; ते सन्धाय पुच्छा सकवादिस्स, पटिञ्ञा इतरस्स। मिच्छत्तनियतोतिआदि अञ्ञेन नियामेन नियतस्स अञ्ञनियामाभावदस्सनत्थं वुत्तं। पुब्बे मग्गं भावेत्वातिआदि नियामप्पभेददस्सनत्थं वुत्तं। सतिपट्ठानन्तिआदि एकस्मिम्पि नियामे धम्मप्पभेददस्सनत्थं वुत्तं। भब्बो बोधिसत्तोति वचनं केवलं बोधिसत्तस्स भब्बतं दीपेति, न नियतस्स नियामोक्कमनं, तस्मा असाधकं। सो हि पुब्बे एकेनपि नियतधम्मेन अनियतो बोधिमूले सच्चदस्सनेन नियामं ओक्कन्तोति।
663-664. Idāni niyatassa niyāmakathā nāma hoti. Tattha duvidho niyāmo – micchattaniyāmo ca ānantariyakammaṃ, sammattaniyāmo ca ariyamaggo. Ime dve niyāme ṭhapetvā añño niyāmo nāma natthi. Sabbepi hi sesā tebhūmakadhammā aniyatā nāma. Tehi samannāgatopi aniyatoyeva. Buddhehi pana attano ñāṇabalena ‘‘ayaṃ satto anāgate bodhiṃ pāpuṇissatī’’ti byākato bodhisatto puññussadattā niyatoti vuccati. Iti imaṃ vohāramattaṃ gahetvā ‘‘pacchimabhaviko bodhisatto tāya jātiyā bhabbo dhammaṃ abhisametu’’nti adhippāyena ‘‘niyato niyāmaṃ okkamatī’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi pubbaseliyāparaseliyānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Micchattaniyatotiādi aññena niyāmena niyatassa aññaniyāmābhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Pubbe maggaṃ bhāvetvātiādi niyāmappabhedadassanatthaṃ vuttaṃ. Satipaṭṭhānantiādi ekasmimpi niyāme dhammappabhedadassanatthaṃ vuttaṃ. Bhabbo bodhisattoti vacanaṃ kevalaṃ bodhisattassa bhabbataṃ dīpeti, na niyatassa niyāmokkamanaṃ, tasmā asādhakaṃ. So hi pubbe ekenapi niyatadhammena aniyato bodhimūle saccadassanena niyāmaṃ okkantoti.
नियतस्स नियामकथावण्णना।
Niyatassa niyāmakathāvaṇṇanā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / कथावत्थुपाळि • Kathāvatthupāḷi / (१२९) ४. नियतस्स नियामकथा • (129) 4. Niyatassa niyāmakathā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ४. नियतस्सनियामकथावण्णना • 4. Niyatassaniyāmakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-अनुटीका • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ४. नियतस्सनियामकथावण्णना • 4. Niyatassaniyāmakathāvaṇṇanā
